, ғ, қ, к, г, ң, ң ’
, л, л ’
, м, м ’
, н, н ’
, у, у ’
, й, й ’
) дауыссыз. Сөйтіп, ғалым тіл дыбыс-
тарын бір жарым есе аз әріп таңбаға сыйдырып, өз кезеңінде ең
үнемді әліпби түрін жасады. Әліпби теориясында әріп саны фо-
нема санынан аз әліпби жетілген жазу сипатын көрсетеді деген
қағиданы қалыптастырған а.Байтұрсынұлының төте жазуы деп
атауға болады.
Сонда
А.Байтұрсынұлының әліпбиі: Дауысты дыбыстар: а (ا), о (ﻭ), ұ (ﻭﻭ), ы (ﻯ), е (ه) Дауыссыз дыбыстар: б (ب), п (ﭗ), т (ت), ж (ج), ш (ﭺ), д (د), р (ر), з (ز), с (س), ғ (غ), қ (ق), к (ك), г (گ), ң (ﮎ), л (ل), м (م), н (ن) Жарты дауысты дыбыстар: у (ﻭ..), й (ﻱ) «а.Байтұрсынұлы ұсынған әліпбидегі әріптердің 18-і араб
таңбалары, 3-еуі парсы таңбасы
(ﭗ, ﭺ, گ), екеуі түркі таңбасы
192
193
ﮎ (ңе), ﻭ (ве) , 1-і өзгертілген әріп
(ұ ﻭ ﻭ )» болды. ал әліпби
қатарынан шығарылғаны мына таңбалар:
ﺵ, ث, ژ, ه, ف, ع, ط , ظ, ص, ض , ذ, ح, خ. «а.Байтұрсынұлы
дауыстылардан
қадим
жазуынан
қолданылып келе жатқан 4 әріпті қалдырып,
ұ дыбысы үшін
уау (ﻭ) таңбасына өзгеріс енгізген:
алиф (ا ) , һа (ه) , иа (ﻱ) <ы>, уау (ﻭ) , уау (ﻭ ﻭ ) <ұ>. ал қадим жазуының басты ерекшелігі болып табылатын
харакаттардың қолданылуы а.Байтұрсынұлы жүйесінде тек
ы ,
і дауыстыларында берілген, оның өзінде сөздің мағынасына
нұқсан келмейтін болса ғана» дейді Г.мамырбекова.
Жазу дәстүрі төте жазуда да көбірек ескерілген. Оған мысал:
а)
