ﻱ,
ﻭ (ве)
харіптерін жарты дауысты дыбыстар деп көрсетуі маған
онша ұнап жетпей тұрады. неге десеңіз бұрыннан бізде жазы-
лып келе жатқан
ﻭ (ве)
дыбысы орысшаның
в
харпіне тура ке-
леді» дейді.
“ал сөз ортасында, я басында анық һәм ұзын естілетін жер-
лерде екі /
ұ/
жазуға тиіс. мысалы,
тура, туыс
деген сөздерде.
Басқа түркі тілінде екінші
ұ
орнына
ғ
келеді. мысалы,
туғра,
туғыш”
деп
ұу, үу
тіркесін
ұұ, үү
арқылы беру керек деп топшы-
лайды. Сөз басында айтылса, екі таңба сөз аяғында қалай естіл-
се де, жалғыз /
у
/ әрпімен беруді ұсынады. мысалы,
ашу, ашула
-
ну, тату, татулық, татуласу
. Бұдан а.Байтұрсынұлының объ-
ектіні бір деңгейде, объективті түрде сипаттайтынын көреміз.
мысалы,
ашулану
деген сөздегі бірінші /
у
/ әрпі ортаңғы буын
болғанмен, ол
ашу
сөзінде соңғы буында тұр деген сияқты.
194
195
Байтұрсын әліпбиін көпшілік талқылау барысында мы-
надай пікір бар: “
Бикеш, бауыр
деген сөздердегі
и, у
хәрпін
ильминский бір түрлі жазса керек дейді екі харіпменен. Біздің
фаһамымызша, айтылған
и, у
-дың орнына екі хәріп жазу дұрыс
емес”.
ал <
ы>, <і>
фонемаларының орфограммасы туралы
ғалымның өз сөзін тыңдағанымыз жөн: “
ы
-
жаны, малы,
тары
деген сөздерде
н
-ның,
л
-дың,
р-
дың соңынан естілетін
дыбыстың белгісі. Сөздің басында, ортасында
ы-
ны қысқа
һәм көмескі естіп, бар-жоғы еленбейтін орындарда жазбаймыз.
мысалы
қн, қр, қрн, жлм, жлтр
деген сөздердің ішінде <
Достарыңызбен бөлісу: |
