Күдеринова Құралай Бимолдақызы Қазақ жазуының тарихы мен теориясы


x, f, v әріптері алынады;  қосар  ый



Pdf көрінісі
бет163/234
Дата16.12.2023
өлшемі1,82 Mb.
#140228
1   ...   159   160   161   162   163   164   165   166   ...   234
x, f, v
әріптері алынады; 
қосар 
ый,
 
ій, ұу, үу
дыбыстары 
і, и
таңбалары арқылы беріледі; 


254
255
әліпбиде 32 әріп болады; кірме сөздерде айтылатын 
ә, е, и
дыбыстарының орнына, сөз мағынасы бұзылмаса, 
а
әрпі жа-
зылады (
artel, organ, brigada
); екінші-үшінші буындарға дейін 
[
ә
] дыбысы сөздердің тек буынында 
ә
-әрпін жазу: 
kәmilaрa; 
соңғы буындарда естілген 
ө, ұ, ү
 
дыбыстарының орнына 
е, ь, 
j
әрпін жазу: 
kyrek, qulьn, bygjn; 
түбір мен қосымша жігіндегі 
[
п-б
]

[
қ-ғ
]

[
к-г
]
дыбыстарының алмасуы таңбаланады:
 tabadь, 
kөgerdь, aрadь; 
сөз басындағы қысаң езуліктер мағынаға әсер 
етпеген жағдайда таңбаланбайды: 
rai, lai, ckaf.
 
Бірақ
jnj, ь
za, 
jri, 
ь
d
ь
s, jl, jz; екі буын аралығындағы мағынаға әсер етпейтін 
қысаң езуліктер таңбаланбайды: 
axmet, magna, caurьn, caprag, 
kөkek; 
соңғы буындағы қысаң езуліктер түбір тұлғасында да, 
тәуелді жалғау тұлғасында да жазылмайды: 
mylk-mylkjm, xalg-
xalgьm; 
одағай сөздерде екі дауыссыз әрпі қатар жазыла бе-
реді: 
garg-garg; 
соңғы буындағы қысаң езулігі бар сөздерге 
тәуелдік жалғау жалғанғанда сөз аяғындағы қатаң ұяңдап, қысаң 
езуліктер түсірілмейтін болса, түбірде де таңбаланады: 
tyljk-
tyligi, kөrjk-kөrjgj

і, u
әріптерінің жуан-жіңішкелігін түбір не 
қосымша ажыратып тұрады; жуан-жіңішке пары бар сөздердің 
жіңішкесін таңбалау: 
ti-tji, tyu-tu
; кірме сөздердегі 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   159   160   161   162   163   164   165   166   ...   234




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет