и,
я,
ю,
у,
щ
әріптері қандай фонема вариантта-
ры мен вариацияларын таңбалайтыны көрсетілді. Сонда
ф,
х,
ћ
әріптерінің
<ф>, <х>, <ћ>
фонемаларын емес,
негізінен
<п>,
<қ>, фонемалары мен олардың дыбыс қорын таңбалап келгенін
байқаймыз. <ф>, <х> фонема ретінде тек одағай сөздерде кез-
деседі. Сондай-ақ
и
әрпінің таңбалайтын дыбыстық құрамы
күрделі. Осыған орай қазіргі қазақ жазуында
и/ы,
и/і,
и/ый
ор-
фограммасы бар. Сонда
ф,
ћ
әрпі одағайлар мен кірме кісі есім-
дерінде,
х
әрпі кірме сөздердің бас позициясында, [ій]-мен, [к]-
мен іргелес позицияда, жіңішке үндесімде <ф>, <х> фонемасын
таңбалайды. Ал
һ
әрпінің одағайларда, бейүндес буын жігінде,
жуан, ашық дауыстыаралығындағы орфограммасы уәжді деп
білеміз.
1-тапсырма. Жоғарыдағы үлгілер бойынша кесте ішіне
я, ю әріптерінің дыбыстық мазмұнын толтырыңыз
Әріп
Фо-
Ды- Фонология-
Морфология-
Мысалдар
нема
быс
лық жағдай
лық жағдай
/ю/
Жуан дауыс-
тыдан кейін
Жіңішке
дауыстыдан
кейін; и
әрпінен
кейін
2-тапсырма. Жоғарыдағы үлгілер бойынша кесте іші-не
с, т, ф, х, һ, ш, щ әріптерінің дыбыстық мазмұнын
толтырыңыз
Әріп
Фо-
Ды-
Фонология-
Морфология-
Мысалдар
нема
быс
Достарыңызбен бөлісу: |
