Кейс: «Ұйым қызметкерлерінің мотивациясын жетілдіру»
жүктеу/скачать 18,2 Kb.
|
СӨЖ психология (кейс) Рақымжанова Данна (копия)
|
Қазақ Ұлттық Қыздар Педагогикалық Университеті Кейс: «Ұйым қызметкерлерінің мотивациясын жетілдіру» Тексерген:Кулымбаева А. Орындаған:Рақымжанова Д. (Физика, математика және цифрлық технологиялар институты) Физика педагогика 1 курс Алматы 2022-2023 Мотивация дегеніміз – адамдардың белгілі бір дәрежеде күшін, тырысушылығын, адалдығын, қайсарлығын қажет ететін белгілі бір мақсаттарға бағытталған адамдарды белгілі бір жұмысты атқаруға түрткі болатын сыртқы және ішкі итермелеуші күштердің жиынтығы. Белгілі бір жұмысты атқару барысында адам өз қайратын әр түрлі жұмсауы мүмкін. Ол бар күшімен немесе жарты күшімен жұмыс істеуі мүмкін. Сонымен қатар ол жеңілірек жұмысты немесе қиын және ауыр жұмысты алуға тырысуы мүмкін, жеңіл немесе күрделі шешімдер қабылдауы мүмкін. Осының барлығы адамның қаншалықты күш салатынын айқындайды. Ол адамның өзінің жұмысын атқаруға қаншалықты мотивацияланғанынан тікелей тәуелді болады. Басталған жұмысты жалғастыру және дамыту қайсарлығы – қызметтің маңызды мінездемесі. Өйткені, басталған жұмысқа тез арада қызығушылығын жоғалтатын адамдар да жиі кездеседі. Олар қызметтің басында өте жақсы нәтижелер көрсеткенімен, қызығушылықтың азаюы және қайсарлықтың жоқтығы олардың өз күшін өз мүмкіншіліктеріне қарағанда -азырақ жұмсауына әкеліп соғады. Қайсарлықтың аздығы да жұмыстың аяғына дейін жасалуына кері әсерін тигізуі мүмкін. Жұмысшы жақсы идеялар ұсынып, алайда оларды іс жүзінде жүзеге асырмауы ұйымның мүмкіндіктерді жіберіп алуына әкеліп соғады. Адалдық – жұмысты жауапкершілікпен атқару. Яғни ол көптеген жұмыстар үшін қажетті талаптар мен реттеуші нормаларды ескере отырып, жұмысты орындаудың ең басты шарты болып табылады. Адам жоғары квалификациялы және білімді, қабілетті болуы мүмкін. Бірақ ол өзінің міндеттеріне селқос, жауапкершілксіз қараса, оның қызметінің барлық оң нәтижелерін жоққа шығаруы мүмкін. Ұйымның басшылығы осыны жақсы түсініп, олардың жүріс – тұрысының адалдық сияқты басты мінездемесін дамыту үшін мотивациялау жүйесін дұрыс жасауы керек. Егер мотивацияны процесс ретінде қарастырсақ, оны бірінен соң бірі жүріп отыратын 6 кезең арқылы көрсетуге болады. Бұл қарастыру шартты сипатта болғанымен, мотивация процесі қалай жүретіні, оны логикасы және құрама бөлшектері қалай жүретіндігі туралы түсінуге көмектеседі. Алғашқы кезең – қажеттіліктердің пайда болуы. Қажеттілік адамға бір нәрсе жетіспеушілігін сезуі барысында пайда болады. Ол белгілі бір нақты уақытта пайда болып, адамнан оны жоюға белгілі бір қадамдар жасауын «талап ете» бастайды. Қажеттіліктер әр түрлі болуы мүмкін. Оларды шартты түрде 3 топқа бөлуге болады: физиологиялық; психологиялық; қоғамдық Екінші кезең – қажеттіліктерді жоюды іздестіру жолдары. Адамда белгілі бір қажеттіліктер пайда болып, олар адамға проблемалар туғызған жағдайда оны қанағаттандыру, басу, байқамау сияқты жою жолдарын іздестіреді. Бірнәрсе істеу, бір шара қолдану қажеттігі пайда болады. Қажеттілік әрекетке мотив туғызады. Үшінші кезең – қызметтің мақсатын (бағытын) анықтау. Мотивтердің бағытталуы және пайда болу күшіне сәйкес қажеттіліктерді жою үшін адам қандай құралдарды қолдана отырып қандай мақсатқа қол жеткізуі керек, не алу керектігін шешеді. Осы кезеңде адам өзі үшін 4 сұрақты шешеді: қажеттілікті жою үшін не істеу керекпін; қалаған нәрсеме қол жеткізу үшін не істеуім керек; қалаған нәрсеме қаншалықты дәрежеде қол жеткізуім мүмкін; менің алатыным қаншалықты қажеттілікті жоюы мүмкін? Төртінші кезең – қызметті іске асыру. Бұл кезеңде адам өзінің қажеттілігін қанағаттандыруына мүмкіндік беретін әрекеттерді жасауға бар күшін салады. Қызметті іске асыру процесінде мақсаттар мен қажеттіліктер өзгерістерге ұшырауы мүмкін. Бесінші кезең – қызметті іске асырғаны үшін сыйлық алу. Белгілі бір істі атқарған соң адам не қажеттілігін жоюшыны алады, не қалайтын объектісіне айырбастай алатын затты алады. Бұл кезеңде қалаған көрсеткішпен салыстырғанда жасалған әрекет қаншалықты нәтиже бергендігін анықтауға болады. Осының нәтижесінде қызметке бағытталған мотивацияның не күшеюі, не әлсіреуі, не сақталуы болады. Алтыншы кезең – қажеттіліктерді жою. Қорытынды Адам белгілі бір қызметті оған жасалған сыртқы және ішкі күштердің біртұтастығының қысымымен жасайды. Бұл күштердің біртұтастығы мотивация деп аталады. Ол барлық адамдарда бірдей реакция тудырмайды. Сондықтан мотивация процесін бірыңғай сипаттау мүмкін емес. Сонда да зерртеулердің негізінде мотивацияға және мотивация процесінің мазмұнына әсер ететін бірқатар концепциялар жасап шығарылды. жүктеу/скачать 18,2 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|