§ 119. Тіл-тілде толық мағыналы создердің тізбегінен түратын,
осыған орай, сөз тіркестерімен сырттай үқсас келетін тізбектер
бар. Бүлардьщ қатарына казак тіліндегі же мен бала, салмацты да
сабырлы, неміс тіліндегі Уаіег, Миііег ипсі Кіпсіег тэрізді тіркестер
жатады. Бұл тэрізді тіркестер тіл білімінде сөздердің салалас
цатарлары (сочинительные ряды слов) деп аталып жүр2.
Создердің салалас қатарынан сез тіркесін ажырата білу
үшін, оның (сөз тіркесінің) құрылымдық ерекшелігіне назар ау-
дару қажет. Сөз тіркесі қүрылымдық түйықтылық (структурная
замкнутость) қасиетімен сипатталады. Соз тіркесінің қүрылым-
дық түйықтылығы оның кұрамындағы сыңарлардың бірінің ба-
сыңкы, үйытқы мүше болып, екінш ісінің оған багыныңқы, тәуел-
ді мүше болуынан корінеді. М ысалы, қызыл көйлек, ац орамал,
жер цазу, шөп шабу, тауга шыгу, үйге бару, агаштың жапырагы,
үйдіц есігі деген соз тіркестерінің соңғы сыңарлары (көйлек,
Достарыңызбен бөлісу: |
