Кәсіптік этиканың Әдеп кодексі жоспар: Құқық қорғау органдары қызметкерлерінің этикеті және имиджі
Кәсіби этиканың әлеуметтік функциялары
жүктеу/скачать 37,88 Kb.
|
Лекция 10 ПРОФ.Этика для Аяжан
- Бұл бет үшін навигация:
- Заңгердің кәсіби этикасының мазмұны мен құрылымы.
- Құқық қорғау органдары қызметкерлерінің этикеті және имиджі. Сәлемдесу және танысу этикеті. Адамдардың сыртқы келбеті. Құқық қорғау органдары қызметкерлерінің сыртқы келбет ерекшеліктері.
| 3 Кәсіби этиканың әлеуметтік функциялары
Кәсіптік этика кәсіптің өзіне тән міндеттері мен міндеттері негізінде, адамдар осы міндеттерді орындау процесінде болуы мүмкін жағдайлар негізінде қалыптасатындықтан, кәсіптік этиканың бірінші және негізгі әлеуметтік функциясы кәсіптің міндеттерін сәтті шешуге ықпал ету болып табылады. Екіншіден, кәсіби этика қоғам мен халықтың кәсіби топтарының мүдделерін біріктіретін делдал рөлін атқарады. Қоғамның мүдделері кәсіби этикада лауазым, талаптар, қоғамдық міндеттерді орындау міндеттері, Қоғамдық мұраттарға қол жеткізу түрінде әрекет етеді. Үшіншіден, кәсіби этика қоғам мен тұлғаның мүдделерін осы әлеуметтік тобы шеңберінде үйлестіруге қатысады, бұл да оның әлеуметтік функцияларының бірі болып табылады. Әрі қарай, кәсіби этиканың әр түрлі түрлерінің өзіндік дәстүрлері бар, азды-көпті, бұл ондаған жылдар бойы белгілі бір кәсіп өкілдері жасаған негізгі этикалық нормалардың сабақтастығын көрсетеді. Кәсіби этика, осылайша, қоғамның еңбек саласындағы адамгершілік қатынастардағы прогрессивті моральдық құндылықтардың байланысы мен мұрагерлігін жүзеге асырады – бұл сонымен қатар кәсіби этиканың маңызды әлеуметтік функцияларының бірі. Заңгердің кәсіби этикасының мазмұны мен құрылымы. Заңгердің адамгершілік қасиеттері. Заңгердің кәсіби этикасындағы моральдық қақтығыстар. Құқықтық қызметтегі кәсіби этикалық кодекстер мен комитеттер. Моральдық сана кәсіби мінез-құлық пен қарым-қатынасты реттеуші ретінде. Адамгершілік және құқықтық сананың бірлігі мен айырмашылығы. Моральдық стандарттардың басым сипаты. Құқықтық этиканың жалпы талаптары мен принциптері. Гуманизм мен оптимизм принциптері. Тарихтағы моральдық-құқықтық прогрестің көрінісі ретінде құқықтық қатынастардың адамгершілік шараларының өсуі. Адамға негізгі құндылық ретінде моральдық қатынас. Тәуелсіздік құқықтық Этика принципі ретінде. Жалпы моральдық теория мен кәсіби этикадағы «тәуелсіздік» ұғымын түсіндіру. Адам, қоғам және мемлекет құқықтарын нақты қорғауды қамтамасыз ету тәсілі ретінде кәсіби этика нормаларын сақтау және тәуелсіздік қағидатын сақтау. Отан моральдық, әлеуметтік-тарихи және саяси-құқықтық құбылыс ретінде. Көпұлтты мемлекет жағдайындағы патриотизмнің ерекшеліктері. Әмбебап этика санаттарына «жақсылық пен жамандық», «жақсылық», «әділеттілік», «парыз», «ар-ождан», «жауапкершілік», «қадір-қасиет», «ар-намыс», «өмірдің мәні», «бақыт» жатады. «Жеке адамның қадір-қасиетін мемлекет қорғайды». Әділдік – заңгерлердің кәсіби қызметінің негізгі қағидасы. «Әділет» сөзінің өзі латын тілінен аударғанда әділеттілік (Әділет) дегенді білдіреді. Заңгер, осылайша «Әділет өкілі» болып табылады. Парыз – этика категориясы, бұл адамның қоғамға, басқа адамдарға деген көзқарасын білдіреді, оларға нақты жағдайларда моральдық міндет ретінде көрінеді. Ар-ұждан кейде қарыздың екінші жағы деп аталады. Ар-ождан – адамның адамгершілік өзін-өзі бақылауды жүзеге асыру қабілетін, мінез-құлқының адамгершілік талаптарына сәйкестігі тұрғысынан ішкі өзін-өзі бағалауды, өзі үшін адамгершілік міндеттерді дербес тұжырымдауды және олардың орындалуын талап етуді сипаттайтын этика категориясы. Жауапкершілік этика категориясы ретінде адамды адамгершілік талаптарын орындау, оның моральдық іс-әрекетінің адамның мүмкіндіктері тұрғысынан қарастырылатын адамгершілік борышына сәйкестігі тұрғысынан сипаттайды. Құқықтағы жауапкершілік – бұл моральдық жауапкершілікпен анықталмауы керек тәуелсіз институт (заңды жауапкершілік). Алайда, жауапкершілікпен бірге жауапкершілік құқықтық этиканың маңызды қағидасы болып табылады. Қадір – этика категориясы, ол адамның өзіне деген ерекше моральдық қатынасын және адамның жеке тұлға ретіндегі құндылығын тануға негізделген қоғам тарапынан оған деген көзқарасты білдіреді. Қадір-қасиет адамгершілік әрекеттерді жасауға, мінез-құлқын адамгершілік талаптарына сәйкес келтіруге міндеттейді. Адамның қадір-қасиеті ұғымы моральдық тұрғыдан барлық адамдардың теңдігі қағидатына сүйенеді, әр адамның сыйластыққа тең құқығына, қандай әлеуметтік жағдайға қарамастан, оның қадір-қасиетін төмендетуге тыйым салуға негізделген. Ар-намыс этика категориясы ретінде адамның өзіне деген моральдық қатынасын және қоғамның, айналасындағылардың оған деген көзқарасын білдіреді, бұл кезде адамның моральдық құндылығы адамның моральдық еңбегімен, оның нақты әлеуметтік жағдайымен, қызмет түрімен және одан кейін танылған моральдық еңбектерімен (офицердің абыройы, судьяның абыройы, ғалымның абыройы және т.б.) байланысты болады. Әмбебап және кәсіби құқықтық этика принциптері жүйесінің тәжі, әрине, гуманизм принципі болып табылады. Гуманизм (латын тілінен humanus – адам) – дүниетаным, оның ішінде адамгершілік принципі, ол адамды ең жоғары құндылық деп тануды, адамға деген сенімді, оның жетілдіру қабілетін, адамның бостандығы мен қадір-қасиетін қорғауды талап етуді, адамның бақыт құқығы туралы идеяны білдіреді. адамның қажеттіліктері мен мүдделерін қанағаттандыру қоғамның түпкі мақсаты болуы керек. 2.Құқық қорғау органдары қызметкерлерінің этикеті және имиджі. Сәлемдесу және танысу этикеті. Адамдардың сыртқы келбеті. Құқық қорғау органдары қызметкерлерінің сыртқы келбет ерекшеліктері. Кәсіби этика – белгілі қызмет аясындағы адамдардың өзара қарым – қатынастарының өзіндік шарты негізінде әрекет ететін моральдық нормалар мен принциптердің жүйесін зерттейтін этикалық ғылымның саласы. Құқық қоғау органдары қызметкерлерінің кәсіби этикасы басқа кәсіптерден өзінің деонтологиялық белгісімен ерекшеленеді. Кәсіби деонтология – нақты императивтік белгісі бар және белгілі кәсіп аясында жеке тұлғаның қажетті мінез құлықтарын регламенттейтін, моральдық нормалардың жиынтығын зерттейтін кәсіби этиканың бір бөлігі. Жай этиканың нормаларынан ерекшелігі бұл нормалар қызметтік құжаттарда белгіленіп, әкімшілік санкциясымен бекітілетін таңдауға құқық бермейді. Сәйкесінше құқық қорғау органдары қызметкерлеріне бірқатар өзіндік моральдық талаптар қойылады. Кейбірде олар ар – намыс Кодексі сияқты қызметтік нормативтік құжаттарда кездеседі және оның деонтологиялық белгісі болады. Құқық қорғау органдарының қызметкерлеріне қойылатын жалпы түрдегі моральдық талаптар келесідей: - адамға жоғары құндылық ретіндегі қатынас, моральдың және отандық құқықтық нормалар мен жалпы адамдық қағидаларына сәйкес адамдардың абыройы мен бостандығын, олардың құқықтарын қадірлеп, қорғау; - қоғамның қауіпсіздігі, көптеген адамдардың өмірлерін, денсаулықтары мен құқықтарын қорғауды қамтамасыз ететін құқық қорғау жүйесінің қызметшісі ретінде қоғам мен мемлекет алдында жауаптылығын, жоғарғы кәсіби және өзінің әлеуметтік рөлінің қажеттілігін терең түсіну; - құқық қорғау органдарының қызметкерлеріне заңмен белгіленген құқықтарын әлеуметтік әділдік, азаматтық, қызметтік және мінез – құлықтық міндет принциптеріне сәйкес ақылмен және адамгершілікпен қолдану; - қылмыспен күресуде табандылық, ерлік, ымыралылық, жігерлілік, шешім қабылдау кезінде объективтілік; - құқық қоғау органдары қызметкерлерінің қоғамдық абыройы мен кәсіби намысын қамдау және тұрмыс пен қызмет кезінде жеке мінез – құлқының мінсіз әділдігі; - тындырымдылық және бастамашыл, кәсіби салиқалылық, өзара көмекткстік, қолдау, батылдық және төтенше жағдай кезінде қисынды тәуекелге дайындылық; - отандық және шетелдік қызмет тәжірибесінде қажетті қызметтік этикет саласындағы білім мен кәсіби біліктілігін жиі жетілдіру, зияткерлік ой - өрісін кеңейту. Жоғарыдағы талаптар құқық қорғау органдарының қызметкерлері қандай мінез – құлықтарға ие болуы қажет екендігін көрсетеді. Бұлар адамгершілік, шыдамдылық, әділділік, батылдылық, ерік – жігерлілік, шынайылық, патриоттылық. жүктеу/скачать 37,88 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|