Кіріспе Ғылыми жобаның өзектілігі


Трапецияның үшінші орта сызығы



бет5/10
Дата07.01.2022
өлшемі466,15 Kb.
#18680
түріОқулық
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
1.4. Трапецияның үшінші орта сызығы
Трапецияның үшінші орта сызығы деп оның диагональдарының орталарын қосатын кесіндіні айтады.

Трапецияның үшінші орташа сызығы оның табандарына параллель және олардың айырмасының жартысына тең:



9 – сурет



, RS – үшінші орта сызық.

1.5. Трапецияның орта сызықтарының қасиеттері
1.Трапецияның бірінші және екінші орта сызықтары қиылысу нүктесінде екіге бөлінеді.

10 – сурет

Дәлелдеуі. BCD және ABD үшбұрыштарын қарастырайық (10 – сурет): KN- BCD үшбұрышының орта сызығы, KN || BD және KN = . MS – ABD үшбұрышының орта сызығы, MS ||BD , MS = . Бұдан, МК || АС, , NS || AC, . Осылайша, , MKNS – параллелограмм, MN және KS – оның диагональдары ,сондықтан, KO = OS, MO = ON.

2.Трапецияның екінші орта сызығы оның диагональдарының қиылысу нүктесі арқылы өтеді.



11 – сурет

Берілгені: ВК = КС

Д/к: AS = SD

Дәлелдеуі. BD - BC|| AD екі түзудің қиюшы түзу болғандықтан CBD=BDA. BOK = SOD - вертикаль бұрыштар. ΔBOK және ΔSOD, ΔKOC және ΔAOS үшбұрыштары ұқсас үшбұрыштар.

. Бұл теңдіктерден , ал одан BK = KC (шарт бойынша ), онда AS = SD .



3.Трапецияның екінші орта сызығынан тұратын түзу бүйір қабырғаларынан тұратын түзулердің қиылысу нүктесі арқылы өтеді.

12 – сурет



Дәлелдеуі. Дәлелдеу үшін ΔВОС және ΔAOD қарастырайық. Олар екі бұрышы бойынша ұқсас,

Кесіндінің ортасын табу формуласы бойынша





және коллинеар, O .

Кері жору: Түзу бүйір қабырғаларынан тұратын түзулердің қиылысу нүктесі және бір табанының ортасы арқылы өтетін болса, онда ол екінші табанының ортасы арқылы да өтеді ( трапецияның екінші орта сызығы болып табылады).

Берілгені: OS түзуі ABCD трапециясының AD табанының ортасы арқылы өтеді.

Д/к: ВК = КС

Дәлелдеуі:

11- сурет бойынша

∆KOC ~ ∆SOD ∆ВОК ~ ∆AOS

, т.к. АS = SD( шарт бойынша), онда КС = ВК.

4.Теңбүйірлі трапецияның барлық орта сызықтары перпендикуляр.



13 – сурет

Берілгені: ABCD - трапеция, AB=CD, MN,KS - орта сызықтары (13- сурет)

Д/к: MNKS



Дәлелдеуі:

MK – орта сызық ∆АВС, МК||АС, МК=АС

NS – орта сызық ∆ADC, NS||AC, NS =АС

Егер MKNS төртбұрышының қарама – қарсы қабырғалары тең және параллель болса, онда MKNS - параллелограмм және ABCD - теңбүйірлі трапеция, сондықтан AC= BD.



MK = АС, KN = BD, MK = KN, MKNS – ромб

Ромбының қасиеті бойынша, оның диагональдары перпендикуляр, сондықтан MNKS.

5.Теңбүйірлі трапецияның екінші орта сызығы мен табандары перпендикуляр болады. ( дәлелдеуі алдыңғы дәлелдеу сияқты)

6.Егер трапецияның бірінші және екінші орта сызықтары тең болса,онда оның диагональдары перпендикуляр (14 – сурет).



14 – сурет



Дәлелдеуі: МЕNF – параллелограмм, шарт бойынша MN=EF. Егер параллелограммның диагональдары тең болса, онда бұл параллелограмм – тік төртбұрыш, ENME. Егер EN||BD, ME||AC,онда BDAC.

Кері жору: егер трапецияның диагональдары перпендикуляр болса, онда бұл трапецияның орта сызықтары тең болады.



Дәлелдеуі: ACBD, MEEN, MFFN MENF – тік төртбұрыш EF=MN.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет