Білгенгемаржан «Лай су ға май біт пес қой өт кен ге» өле ңін Абай 1895 жылы жаз ған. Әр қай сы сы
4 тар мақ ты 7 шу мақ тан тұ ра ды, кө ле мі 28 жол. Үл кен үміт күт кен ба ла сы Әб ді рах
ман ның өлі мі не бай ла ныс ты шы ға рыл ған. Қа раң ғы лық шыр мауы на ша тыл ған ел дің
на дан ды ғы на ыза бол ған ақын жан на ла сы на сы рын қа пы сыз қа был дар, айт са –
тү сі нер, ақыл дас са – ой бө лі сер сүй ік ті ұлы нан айы ры лу қай ғы сы қо сы лып, «бер ген
бе тә ңі рім, са ған өз ге ту ыс» деп мұң да на ды, ақын кө ңіл жай ла уы нан ел көш кен дей
бо лып құ ла зи ды. Ма ғы на сыз «бос қу ыс тай» дү ние ден уа қап тап пай, «бірақ уыс»
бо лып отыр ған ақын дін ге иек ар та ды. Қо шы жоқ құ ла зы ған кө ңіл күй ін ға жап шын
шыл дық су рет пен бей не леп, ша ра сыз ха лін «ха лық», «мах лұқ», «дәһ рі», «ләмә кән»
си яқ ты ді ни лек си ка мен бе дер лей ді. Со дан ары со зер ца ние ре тін де гі ой ла рын те ре
ке ліп, ақын өзі нің на ным жө нін тол ғай ды. Бо лып өт кен ау ыр қа за лар ға жо ға ры да
та ныл ма ған кей бір тү ңі лу са рын да ры қо сы лып ке ліп, ыза мен қа за дан ту ған бір
алу ан дін шіл дік ой лар, күй лер шы ға ды.
МұхтарӘуезов
