Қымбат металдарды өндірушілер қауымдастығы "Тау-Кен Самұрық" ҰТК "АҚ"Тау-Кен алтын" ЖШС-мен бірлесіп Негізгі бағалы металдарды (алтын және күміс) өндірудің, қайта өңдеудің жоғары көрсеткіштеріне және мемлекет сатып алатын аффинирленген алтын көлемінің ұлғаюының оң динамикасына қарамастан, зергерлік бұйымдар өндірісінің көрсеткіштері осы нарықтағы негізгі ойыншылар елдермен (Ресей, Үндістан, Түркия, Қытай) салыстырғанда Қазақстанда (зергерлік өнеркәсіп іс жүзінде жоқ) теріс динамиканы көрсетеді.
Бағалы бұйымдар өндірісі мен айналымы саласында мынадай түйінді проблемалардың болуы байқалады:
- зергерлік бұйымдардың контрабандасы және сапасыз зергерлік бұйымдарды әкелу;
- отандық шикізаттан өнім өндіретін дамыған отандық зергерлік өнеркәсіптің болмауы.
Зергерлер қауымдастығының мәліметтері бойынша, қазақстандық зергерлік бизнестің 95% - ы көлеңкеде тұр, ал мемлекеттік бюджет жыл сайын 200 миллион АҚШ долларын ала алмайды. Зергерлік бизнестің 99% - ы шетелдіктердің, шетелдік компаниялардың қолында. Отандық өндіріс зергерлік бұйымдардың 1% - дан азын қамтамасыз етеді. "Қазақстан зергерлер лигасы" заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлер бірлестігі отандық өндіріс бойынша 2-10% сандарды келтіреді.
Зергерлік бұйымдардың айналымы іс жүзінде импортпен және нәтижесінде отандық өндірушілердің зергерлік бұйымдар нарығынан ығысуымен байланысты, бұл болашақта зергерлік өнеркәсіптің жоғалуына қауіп төндіреді.
Көптеген елдерде зергерлік кәсіпорындарға алтын сату кезінде ҚҚС алынбайды (Үндістанда ҚҚС тек 1% құрайды).
Зергерлік бұйымдарды өндірушілерге алтын сатуға ҚҚС-ның болмауы әлемде зергерлік өндірістің табысты жұмыс істеуіне және дамуына әкелді, тіпті жеке бағалы металдар өндірісі жоқ елдерде (Үндістан, Түркия, Италия, БАӘ).
