Орындаған: Исмайлова Д. Декамбаева Н. Тобы:1901-21
Тексерген: Исманова Р.Ж.
Шымкент 2023 ж.
Белсенді сөйлеу мүшелері - дыбыс жасауда белсенді кызмет атқаратын жылжымалы сөйлеу мүшелері. Олар: ерін, тіл, жұмсақ таңдай, кішкене тіл, көмей, жақ, дауыс шымылдығы
Сөйлеу – тек адамдарға ғана тән қарым-қатынастың тамаша түрі. Қарым-қатынас барысында адамдар өзара ой алмасады, бір-біріне әсер етеді. Сөйлеу қарым-қатынасы тіл арқылы жүзеге асады. Тіл — белгілі бір ұғымды немесе затты, түсінікті белгілейтін және дыбыстауы бар ортақ қабылданған таңбалар жүйесі. Тілдің атқаратын міндеттері тілдін адамзат коғамындағы рөлімен және тіл бірліктерінін бір тобынын екінші бір тобына бағыныштылығымен, оған сәйкесіп отыруымен (мысалы, аффикстер мен түбір сөздердін ара катынасында) аныкталады. Көмекей, көмей— тыныс алу түтікше мүшелерінің бастама бөлігі және мойынның алдыңғы жағында орналасқан іші қуысшеміршекті мүше. Жұмсақ таңдай немесе таңдай шымылдығы — ауыз қуысын мұрын қуысынан бөліп тұратын қатты таңдайдың артқы жалғасы. Оның негізін таңдай сүйегінен басталатын таңдай бұлшықеті құрайды. Жұмсақ тандайдың артқы доғасы (бос үшы) ауыз қуысынан жұтқыншаққа шығатын тесік — есінді шектейді. Жұмсақ таңдайдың ауыз қуысы жағындағы беті көпқабатты жалпақ эпителиймен, ал аңқа (мұрын қуысы жағы) беті бірқабатты көпқатарлы кірпікшелі эпителиймен астарланған.
Төменгі жақ төмендейді және көтеріледі; жұмсақ таңдай көтеріледі және түседі, осылайша мұрын қуысына өтуді жауып, ашады; тіл мен ерін әртүрлі позицияларды қабылдай алады. Сөйлеу органдарының позициясының өзгеруі артикуляциялық аппараттың әртүрлі бөліктеріндегі құлыптар мен тарылтулардың пайда болуына әкеледі, соның арқасында дыбыстың осы немесе басқа сипаты анықталады. Енжар сөйлеу мүшелеріне тіс,үстіңгі жақ,қатты таңдай жатады
Сөйлеу – тек адамдарға ғана тән қарым-қатынастың тамаша түрі. Қарым-қатынас барысында адамдар өзара ой алмасады, бір-біріне әсер етеді. Сөйлеу қарым-қатынасы тіл арқылы жүзеге асады.
