КөнеҮнді,Қытай,Грек мәдениеттерінің қалыптасу тарихы



бет5/5
Дата06.10.2023
өлшемі427,76 Kb.
#113050
1   2   3   4   5

Даосизм

  • Даосизм - атақты ойшыл Лао цзы идеяларына негізделіп құрылған ежелгі Қытайдың философиялық және діни дәстүрі. Даосизм - табиғат күштерін мойындаудың және онымен үйлесімділікте болудың маңыздылығын қолдайтын мектеп.
  • Даосизм - байырғы қытайдағы негізгі бір бағыт. Б.з.д. 4-3 ғасырда пайда болған. Даосизмнің негізгі идеялары «Лао-цзы» және «Чжуан-цзы» трактаттарында берілген.
  • Даосизмде конфуцийшілікке қарсы идеялар айтылып, табиғат қоғамға карсы қойылады. Адам өзін қоршаған міндеттерден босанып, табиғатпен үйлесімділіке болуы тиіс.
  • Лао-цзыдың ойынша дао түсінігі әлемнің маңызы және жаратылыс себебі деген мағына береді. Адам күрес пен қалаулардан бас тартып, өзі менен өзі болып, саяси істерге қатыспау, өкімет елдің тұрмысына зиян келтірмеуі керек деген көзқарастар айтылады.

Дао - сөзбе-сөз «тура жол, заң», даосизмде - жалпы мағынасында Әлемнің болуы мен өзгеруі. Әлемдегі барлық нәрселердің тәртібіне сәйкес келетін жеке күш, ғаламның еркі. Әрбір адам бақытты болу үшін осы жолмен жүріп, даоны тануға және онымен қосылуға тырысуы керек. Физикалық өлім рухтың адамнан бөлініп, макроәлемге енуін білдіреді. Адамның өміріндегі міндеті - оның жан дүниесі Дао әлемдік тәртібімен бірігуге жету.

  • Дао - сөзбе-сөз «тура жол, заң», даосизмде - жалпы мағынасында Әлемнің болуы мен өзгеруі. Әлемдегі барлық нәрселердің тәртібіне сәйкес келетін жеке күш, ғаламның еркі. Әрбір адам бақытты болу үшін осы жолмен жүріп, даоны тануға және онымен қосылуға тырысуы керек. Физикалық өлім рухтың адамнан бөлініп, макроәлемге енуін білдіреді. Адамның өміріндегі міндеті - оның жан дүниесі Дао әлемдік тәртібімен бірігуге жету.
  • Дэ - сөзбе -сөз «ізгілік» немесе «адамгершілік». Ол жоғарыдан (Даодан) берілген ізгілік. Аспан Қытай билеушісіне берген және ол бағынушыларға бере алатын керемет рухани күш – рақым. У -вэй - сөзбе -сөз «әрекет етпеу» - қашан әрекет ету керектігін түсіну. Инь- ян бастамасы.

Моизм

  • Моизмнің негізгі теориялары осы мектептің негізгі теориялық ескерткіші болып табылатын Мо Цзы трактатында көрсетілген. Мо Ди әр адамның саяси мүмкіндіктері тең деп есептеді, бәрі оның туа біткен қабілеттеріне байланысты. Ол шенеуніктердің туыстық қатынас арқылы билікке келуіне қарсы болды. Моизмнің этикалық жүйесі елдің барлық тұрғындарының өзара сыйластық пен өзара көмек принципінен көрінеді. Моистердің пікірінше, билеушілер барлық адамдармен тең дәрежеде жұмыс істеуі керек, олар іс -әрекеттері арқылы халыққа жақсы үлгі көрсетуі керек. Олар сондай-ақ аскеттік өмір салтын жақтады, яғни, музыкадан, салтанаттан бас тарту.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет