Байланысты: Адам және жануарлар морфологиясы физиологиясы
жүмыс
көзторындағысоқыртаңбаныкөру жүмыстың мақсаты: көз торындағы соқыр таңбаны табу жөне көру төсілдерін үйрену. жумыскакажетті қурал-жабдықтар: ақ деңгелек жөне крест таңбалы қағаз.
жүмыстыңбарысы:бір кезін сол қольшен жауып, қара қағазды оң қолына алып, екінші ашық кезіне біртіндеп жақындатады . кезді қағаздың крест таңбасына тоқтатады. 20-25см қалғанда қағаздағы ақ дөңгелек көрінбей қалады. бүл кез торында соқыр таңба бар екенін дөлелдейді, өйткені онда көру рецепторлары жоқ. екінші көзді жауып (сол кезді) төжірибені қайталайды.
жүмысты корытындылау: əр студент өзінің көз екірлігін анықтау. көру ерісінің шеңберін сызу. көз торының соқыр таңбасын түсіндіріп, дөптерге жазу.
жүмыс
терінщсезімталдырынзерттеу адам терісінде жанасуды, ауырғанды жөне температураны сезетін рецепторлар бар. жанасуды сезетін рецепторлар дененің сыртында біркелкі орналаспаған. олардың ең кебі саусақ үштарында, алақанда, тілдің үшында, ал азы - арқа терісінде орналасқан .
жүмыстың мақсаты: терінің түрлі бөлімдерінің кеңістіктік сезімталдығын анықтау.
жүмысқақажетгіқүрал-жабдықтар: эстезиометр (вебер циркулі).
жүмыстың барысы: тəжірибе адамға жүргізіледі, ол орындықта көзін жауып отырады. вебер циркулін азырақ ашып қойып саусақтың үшына тигһеді. адам циркульдің екі үшын бірдей сезуі тиіс. осы мөлшер тактильдік кеңістіктің сезіміне тең. дененің əр жерінің (алақан, қол т.б.) сезімталдыгын елшеп, төмендегі кестеге жазу.
терінің өр түрлі белімдері кеңістік сезімталдығы қолдың саусактары алақан
иық білек арқа
жүмыс
температурасезімінзерттеу жүмыстынмақсаты: термоэстезиометрді қолдана отырып дененің түрлі нүктелеріндегі температура сезімділігін анықтауды үйрену.
жүмысқа қажетті қүрал-жабдықтар:қағаз трафареті, термоэсте- зиометр.
жүмыстың барысы: термоэстезиометрді мүзға толтырып суық сезу нүктелерін анықтайды. ол үшін аспаптың үшын тесігі бар қағазбен жауып қойған теріге тигізеді. осы кезде не сезді, соны айтып отырады. квадрат трафареттің жоғарғы сол нүктесінен бастап зигзаг сызықпен төмен қарай жылжып отырып жазады. барлығы 50 шамасында болады.
бұдан кейін жылуды сезуді зерттейді. мүздың орнына 50° ыстық су қүяды. суықты сезетін рецепторлар саны 250000 дейін жетеді. жылуды сезетін рецепторлар саны 30 000 шамасында, олар терінің терең қабатында орналасқан. терморецепторлар аяқта кеп, бет терісінде аз болады. жүмыстьщ нөтижесін мына кестеге жазу. 119