Курстық ЖҰмыс тақырыбы: Хирургиялық диспансеризациялау Орындаған
жүктеу/скачать 43,19 Kb.
|
1111н
| 1.2 Азықтандыруды талдау
Малды азықтандырудың зат алмасу процестерінің деңгейіне және табынның табиғи төзімділік жағдайына әсерін талдау кезінде негізгі қоректік заттарға, рациондағы биологиялық белсенді заттарға қажеттілігін қанағаттандыру дәрежесі, жануарлардың қажеттілік деңгейі анықталады. Сонымен қатар, азықтандыру деңгейі мен түрі, сондай-ақ диетаның құрылымы анықталады. Азықтандыру деңгейі рационның тағамдық құндылығын осы мал түріне қабылданған нормалармен салыстыру арқылы белгіленеді. Азықтандыру түрін бір жылда берілетін жемнің жалпы көлеміндегі қоректік құндылығы бойынша әр түрлі азықтардың пайызын табу арқылы, ал рационның құрылымын әр азықтың жалпы азықтық бірлік санындағы пайызын есептеу арқылы анықтайды. Азықтың энергетикалық тағамдық құндылығын талдау кезінде кейбір азықтандыру нормаларында метаболикалық энергияның мегоджоульдерінде (МДЖ) көрсетілгенін, басқаларында рациондардың калориялық мөлшерін нормалау сұлы жем бірліктерімен жүзеге асырылатынын ескеру қажет. Энергетикалық қоректену – қоректену қарқындылығының көрсеткіші. Диетаның көлемі мен дәмділігі ондағы құрғақ заттардың болуымен анықталады. Малдың өнімділігі 1 кг құрғақ заттағы энергияның, қоректік заттардың және биологиялық белсенді заттардың концентрациясына тура пропорционал. Орташа есеппен 100 кг тірі салмаққа жануарлар келесі мөлшерде құрғақ затты (кг) жұмсайды: ірі қара мал – 2,5-3,5; жылқылар - 2,5; аналықтар мен қабандар - 2,0-3,0; бордақылауға арналған жас мал - 4,0 дейін; қой – 3,0-4,0. Шошқалар рационының ақуыздық тағамдық құндылығын талдай отырып, оның биологиялық пайдалылығын ескеру қажет, бұл ақуыздағы алмастырылмайтын аминқышқылдарының (лизин, метионин, триптофан) құрамына байланысты. Бұл ретте цистин метионинге деген қажеттіліктің 40-50% өтей алатынын білу қажет, сондықтан метионин мен цистиннің жалпы мөлшерін қалыпқа келтіру керек. Шошқа рационының шикі ақуызында лизиннің қалыпты мөлшері 4,24,8%, ал цистинмен бірге метионин 2,5-3,2% құрайды. Диетаның ақуыздық тағамдық құндылығы соңғысының ақуызды қамтамасыз етуіне ғана емес, сонымен қатар жемді сақтау және азықтандыру технологиясына да байланысты. Диеталардың көмірсулардың тағамдық құндылығын бағалау кезінде олардың артық болуы қарынның микрофаунасының белсенділігін тежейтінін, жемнің сіңімділігі нашарлайтынын және ацидоз дамуы мүмкін екенін ескеру керек. Сонымен қатар, олардың жетіспеушілігі ақуыз-май алмасуының бұзылуына және кетоздың дамуына әкеледі. Ағзаның өмірінде диетаның липидті тағамдық құндылығы үлкен маңызға ие. Тағамдық май тек энергия көзі және май тінінің түзілуі ғана емес, сонымен қатар майда еритін витаминдердің тасымалдануында және қалыпты сіңуінде маңызды рөл атқарады. Оның құрамында организмде синтезделмейтін маңызды полиқанықпаған май қышқылдары (линол, линолен, арахидон) бар. Олардың жетіспеушілігімен дененің табиғи қарсылығы төмендейді. Сондықтан диспансерлік тексерулер кезінде азықтандыруды талдаған кезде, тексерілген популяциядағы жануарлардың рационында азықтық майдың артық болуымен гипертиреоз синдромдары, бүйрек және бауыр бұзылыстары, ұрпақты болу функциясының бұзылуы пайда болуы мүмкін екенін ескеру керек. Бұл кезде азықтық майдың жетіспеуі жануарларда энтероколиттің дамуын тудырады, дамитын гиповитаминоз А, ас қорыту ферменттерінің белсенділігінің төмендеуіне байланысты. Жануарларды азықтандыру рационын талдау барысында ондағы макро- және микроэлементтердің мазмұнына барынша назар аударылады, популяцияда кездесетін патологиялар мен диетаның құрамы арасында себепті байланыстар анықталады. Бұл ретте, остеодистрофия, жас малдардың қоректік анемиясы, шошқалардың паракератозы, эндемиялық зоб, жайылымдық тетания, акобальтоз және т.б кең таралған аурулар жануарлардың минералды қоректенуінің бұзылуының салдары екені ескеріледі. Сауын сиырлардың минералды заттарға қажеттілігі өнімділікке байланысты. Сонымен, сауын сиырлар үшін 1 жем бірлігіне ас тұзына қажеттілік өнімділігіне қарай 6,5-тен 7,4 г-ға дейін, кальцийге - 6,5-тен 7,4 г-ға дейін, фосфорға - 4,5-тен 5,3 г-ға дейін, магнийге - 1,5-тен 2,4-ке дейін. г, калий 6,7-ден 8,1 г-ға дейін, күкірт - 2,1-ден 2,8 г-ға дейін, темір - 80 мг, мыс - 8-11 мг , мырыш - 55-70 мг, кобальт - 0,7-1 мг, марганец 55-70 мг, йод - 0,7-1 мг. Кейбір минералдардың жетіспеушілігімен диетаға тиісті минералды қоспалар енгізіледі. Дегенмен, олардың антагонистік және синергиялық қатынастарын ескеру қажет. Атап айтқанда, кальций мен фосфор кальций-фосфор алмасуының негізгі реттеушілерінің бірі болып табылатын қалқанша маңы безіне қарама-қарсы әсер етеді. Сондықтан олардың біреуінің артық болуы остеодистрофияның тиісті түрінің дамуына әкеледі, сонымен қатар кальций немесе фосфордың артық болуы гипомагниемияға әкелуі мүмкін. Жемдегі калийдің артық болуы магнийдің ағзадан шығарылуына ықпал етеді, өз кезегінде магний, оның артық жемімен бірге нашарлайды. калийдің сіңуі. Сол сияқты натрийдің артық болуы калийдің сіңуіне де әсер етеді, ал мыс мөлшерінің жоғарылауы темір алмасуын бұзады. Рациондағы мырыш пен қорғасынның артық болуы организмде кальций мен фосфордың жиналуын қиындатады. Бұл ретте синергия элементтері бар екенін есте ұстаған жөн. Мысалы, ағзадағы мырыштың жоғары деңгейі қандағы қорғасынның жоғарылауына және осылайша қорғасын токсикозының күрт көрінісіне әкеледі. Калийдің, натрийдің, мырыштың ағзаға сіңуі диетадағы темірдің жоғарылауының әсерінен белсендіріледі. Жануарлардың минералды қоректенуін талдағанда, кейбір өсімдіктерде (қырыққабат, рапс, колза, беденің кейбір түрлері) тироксин синтезіне йодтың қосылуын тежейтін белгілі бір заттар бар екенін ескеру қажет. Тағамның дәруменділігін талдағанда, ересек күйіс қайыратын малдарда майда еритін дәрумендердің (А, Д, Е) жетіспеуінен гиповитаминоз, ал жас күйіс қайыратындарда 3-4 айға дейін жиі кездесетіні ескеріледі. жасы мен шошқа, сонымен қатар В тобындағы гиповитаминоз. Сондай-ақ, өмірінің бірінші айында бұзауларда каротин А витаминіне айналмайтынын ескеру керек, сондықтан олардың А дәруменімен қамтамасыз етілуі оның болуына тікелей байланысты. бұл витаминнің сүтте және уыз сүтінде. Диетаның А дәруменімен қамтамасыз етілуін талдай отырып, жемдегі нитраттар мен нитриттердің құрамына да назар аударылады, өйткені рациондағы соңғысының артық болуы А витамині мен каротинге деструктивті әсер етеді. Малды азықтандырудың пайдалылығын бағалағанда мал ішуге пайдаланылатын ауыз судың сапасына назар аудару қажет. Азықтандырудың пайдалылығын бағалаудың жоғарыда аталған критерийлерінен басқа, соңғысын сипаттау үшін өткен жылдармен салыстырғанда талданатын кезеңдегі өнім бірлігіне шаққандағы азықтың шығыны, тірі салмақ, сүттің майлылығы сияқты мәліметтер де ескеріледі. жүктеу/скачать 43,19 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|