Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
жүктеу/скачать 4,34 Mb. Pdf көрінісі
|
| Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
ҧлттық университеті Пәннің оқу-әдістемелік кешені Басылым: алтыншы ЕҰУ Ф 703-08-17 Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Алтыншы басылым берілетін дабылдың артып кету деңгейін тӛмендету жолымен жүзеге асырылады. Сондай-ақ, түрлендірудің ӛзге де түрлері болуы мүмкін. Осы арна бойынша берілетін дабыл туралы алуға болатын, ақпараттардың саны мен арна кӛлемі арасындағы байланыстың қандай екенін қарастырамыз. Т к уақыт ішінде байланыс арнасы бойынша берілуі мүмкін ақпараттардың шекті саны, мынаған сәйкес келеді: Осыдан, егер Р и /Р ξ » 1 болса, онда дабыл туралы алуға болатын ақпараттардың ең үлкен саны арасының физикалық мүмкіндігін толық пайдалану дабылын түрлендіру арқылы қамтамыз ету шарттары негізде, арнаның сыйымдылығына жақын болады: Байланыс арнасы мен олардың хабарлар кӛзінің ақпараттық сипаттамаларын кӛрсететін статистикалық қасиеттерді келісу, ақпараттар беру жүйелерінің сапасын жақсарту мақсатында жүргізіледі. Сапаны бағалау үш негізгі кӛрсеткіштер: анықтық, ақпараттар берудің орташа жылдамдығы мен оның сенімділігі және қҧнын анықтайтын жүйелерді техникалық жүзеге асыру бойынша іске асырылады. Тәжірибе тұрғысынан техникалық жүзеге асырудың күрделілігі шешуші маңызға ие болуы мүмкін, жүйелердің шекті мүмкіндіктерін анықтау кезінде алғашқы екі кӛрсеткіштермен ғана шектелген орынды болады. Дискреттік арнаның дұрыстығы әдетте бір символды (қарапайым дабылды) қате қабылдау ықтималдығының мәнімен бағаланады. Үзіліссіз хабарлар беру жағдайында оның дұрыстығы туралы, қатені жаңғырту кезіндегі орта квадраттық қатенің мәні бойынша қарастырады. мұндағы, w(t) - арнадан шығуында түсетін хабар, z(t) - арнаның кіруіндегі хабар. Сенімділік (анықтық) ақпараттық жүйелердің кедергіге тӛзімділігін сипаттайды. Уақыт бірлігінде арна бойынша берілетін ақпараттардың орташа саны ақпараттар беру жылдамдығы болып түсіндіріледі. Атап айтқанда, символдарды қалыптастыру жылдамдығы (техникалық емес) арнаның ӛткізу қабілетімен келісуге жатады. Ақпараттар беру жылдамдығы жүйенің тиімділігін сипаттайды. Егер хабарларды беру жүйесіне ақпараттарды беру жылдамдығы мен дұрыстығына қатысты жоғары талаптар қойылмайтын болса, онда хабарлар кӛзі мен байланыс арнасының статистикалық сипаттамасымен келісу, негізінде қажет болып саналмайды. Хабарларды дабылдарға түрлендіру кезегіндегі бұл жағдайда екі негізгі мақсаттар кӛзделуі мүмкін. Олардың бірі - оның ақпараттық құрылғыларды аппараттық жүзеге асыруының қарапайымдылығы мен сенімділігін және олардың тиімділігін қамтамасыз ететіндей символдардың (код) осындай жүйесіне хабарды түрлендіру: қолайлы уақытта оларды беру кезінде жекелеген символдарға сәйкес келетін қарапайым дабылдарды ажырату аппаратурасының қарапайымдылығын, осы жүйеде арифметикалық және логикалык амалдарды орындаудың қарапайымдылығын қамтамасыз ету болып табылады. Үздіксіз кіру дабылы кезінде осындай ең қарапайым түрде кодтау үдерісін техникалық іске асыру ұқсастық- цифрлық түрлендіргішпен жүзеге асырылады. Оларды рұқсат етілмеген кірулерден қорғау хабарларды түрлендірудің тағы бір мақсаты болып саналады. Осындай түрлендіру шифрлау деп аталады. Ол таңбалар деңгейінде, сол сияқты символдар деңгейінде жүргізілуі мүмкін. Хабарлар кӛзін байланыс арнасы мен статистикалық келісімдерінің қажеттілігі жоқ болған жағдайда жүйелер атқарымының сапасын арттыру мәселелері дискреттік арна үшін модулятордың кіруінен демодулятордың шығуына дейін шешіледі. |