іріктемелер немесе санаулар

Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия 
ҧлттық университеті 
Пәннің оқу-әдістемелік кешені 
Басылым: алтыншы 
ЕҰУ Ф 703-08-17 Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Алтыншы басылым 
орындайды. u(t)нақты дабылды бӛлуге сәйкес,
1

u(
1

)=





)
(
)
(
1


t
t
u
нақты 
уақыт 
мезетіндегі, 

)
(
)[
(
t
t
u
j
j

δ(t-t
j
) іріктеме немесе ∆и(t
j
) = и(t
j
) - и(t - t
і
)[ξ
j
(t) = δ(t-t
j
)]- δ(t-t
j-1
)
кӛрші іріктемелердің айырымдары болып кӛрсетілетін с
1
, с
2
, … c
N
координаталарды 
белгілейміз. 
Дельта-атқарымдар - бір импульстік атқарымдар. 
Ӛйткені дельта-атқарым техникалық тұрғыдан жүзеге асырылмайды, әрбір іріктеменің 
ұзақтығы ақырлы. Санаулар бір нүктеден емес, негізгі құрылғының басқарушы импульсінің 
қатысты уақыттың кейбір интервалынан алынады. Импулстің ұзақтығы дискретизациялау 
қадамынан айтарлықтай аз болған кезде, іріктемелер, амплитудалар дабылдың лездік 
мәндеріне пропорционал, қысқа импульстер болып кӛрінеді. 
Кӛрші іріктемелер арасындағы ∆t
j
= t
j
уақыт кесігі дискретизациялау қадамы деп 
аталады. Егер ол түрлендірудің бүкіл диапазонында тұрақты болып ұсталып тұрса, 
дискретизациялау бірқалыпты болып саналады. Бірқалыпты дискретизациялау әдістері 
неғұрлым кең қолданысқа ие болды. Олар санаулар уақытын тіркеу қажеттілігін жоққа 
шығаратын, жай алгоритммен сипатталады және бұл техникалық тұрғыдан жүзеге асыруды 
түбегейлі оңайлатады. Бұл жағдайда дискретизациялау қадамының жекелеген учаскелерде 
дабылды нақты жүзеге асыру тәртібінің сипатына сәйкес келмеуі кӛбінесе санаулардың 
айтарлықтай артық болуына әкеледі. 
Егер іріктемелер арасындағы уақыт үзігі ӛзгеретін болса мысалы дабылдың ӛзгеру 
жылдамдығына немесе берілген бағдарлама бойынша), онда дискретизация бірқалыпты 
емес деп аталады. 
Бірқатар жағдайларда u(t) іріктемелермен қатар дабыл координаталары ретінде сондай-ақ 
N-дік ретке дейін дерлік сол t
j
уақыт мезетіндегі, сондай-ақ u(t) туындылар қолданылады. 
Дабыл 
координаталары 
ретінде 
іріктемелерді 
пайдалана 
отырып, 
дискретизациялау әдістерінің теориялық және тәжірибелік мәнін ескеру арқылы, 
дискретизациялау мәселелерін алдағы уакытта қарастыру үдерісінде, сонымен ғана 
шектелеміз. 
Дискретизациялау әдісін құру кезінде санауларды таңдау ӛлшемдерін тұжырымдау, ол 
бойынша алғашқы дабылды қалпына келтіру рәсімін белгілеу және бұл ретте, туындайтын 
қателіктерді анықтау мүмкіндігіне ие болу қажет. Дискретизацияланатын дабылдың белгілі 
бір математикалық модельдерін таңдау базасында ғана атап кӛрсетілғен есептерді шешу 
мүмкін болады. 

жүктеу/скачать 4,34 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: