Лауазымы Тегі / Қолы

күн 5 сағат 48 минут 46 секунд Күн жылының ұзақтығы

жүктеу/скачать 0,91 Mb.

бет	4/5
Дата	20.12.2023
өлшемі	0,91 Mb.
	#141313

1 2 3 4 5

365 күн
5 сағат
48 минут
46 секунд

Күн жылының ұзақтығы
(эклиптика арқылы күннің қозғалысы)

23,5°

Экваторғаэклиптиканыңкөлбеуі

6370 _KM

Жердіңорташарадиусы

384 000 _KM

ЖерденАйғадейінгіорташақашықтық

150 000 000 _KM

ЖерденКүнгедейінгіорташақашықтық (1 а. е.)

1 парсек

206 265 а. е. немесе 3,25 жарықжыл

1 жарық жыл

1 жыл ішінде жарықпен өтетін қашықтық

4 жарық жыл

Ең жақын А-Центавр жұлдызына дейінгі қашықтық

100 000 жарық жыл

БіздіңГалактиканыңшекаралары

Экваторлық
координаттар жүйесі
а-тікелей
көтерілу
[0; 24] сағ
а- Жұлдызаралық құлдырау
[-90; 90]

s .s 10- n

0 10 -¹¹1

3 3 ,0-1

.000015

0,0000046

ro.D.

-4f3 .,,

015

63 271

0 .

3 -1 0 ¹¹•

206255

,26

Сұрақтарға жауап беріңіз:
Астрономия зерттейді?
Көкжиек жазықтығына аспан сферасының проекциясын (негізгі шеңберлер, нүктелер мен сызықтар) сызыңыз:

Галактика деген не? Жіктеу бойынша галактикалардың түрлерін атаңыз

Хаббл, мысалдар келтіріңіз?

Әлем нені түсінеді?

Эклиптика дегеніміз не?

7
АСТРОНОМИЯЛЫҚ БАҚЫЛАУЛАР

Күн жүйесін зерттеуге ғалымдардың қосқан үлесін көрсетіңіз:

КлавдийПтолемей
НиколайКоперник
ГалилеоГалилей
ИоганнКеплер
ИсаакНьютон

Аспан сферасының негізгі нүктелері мен сызықтарын көрсетіңіз.

Тік сызық

көкжиек жазықтығы

жердің осі

аспан экваторыыныың жазықтығы

3. Телескопты сипаттау кезінде қандай факторлар маңызды?
A) тек мөлшері;
Б) линзаның сапасы;
B) линзаның мөлшері мен сапасы.
4.Аспан экваторы көкжиек сызығымен қандай нүктелерде қиылысады?
A) Солтүстік және Оңтүстік нүктелерінде;
Б) Шығыс және Батыс нүктелерінде;
B) Зенит және Надир нүктелерінде.
5.Ғарыш аппараттарында орнатылған телескоптардың артықшылығы неде?
A) ғарыш кемесі телескоптарды сыртқа шығарады,
гамма-сәулелер, рентген және ультракүлгін сәулелер,
жер бетіне қол жетімсіз;
Б) ғарыш аппараттарында орнатылған телескоптарда
атмосфералық кескін мен радио кедергісі жоқ,
сондықтан ғарыштық телескоптар өзінің шешу қабілетінің шегінде іс жүзінде жұмыс істей алады;
B) барлық жауаптар дұрыс.
8

Аспан координаттары

Жұлдызды аспан картасын пайдаланып, кестенің тиісті бағандарына жарқын жұлдыздары бар шоқжұлдыздар схемасын енгізіңіз. Әр шоқжұлдызда ең жарқын жұлдызды таңдап, оның атын көрсетіңіз

Шоқжұлдыз	Шоқжұлдызсхемасы	Шоқжұлдыз	Шоқжұлдызсхемасы
ҮлкенАю		Егіздер
Кіші аю		Аққу
Волопас		Мерген
Арыстан		Тауешкі

Жауаптың барлық 5 нұсқасы үшін схемада сәйкестікті көрсетіңіз:

1) Экваторлық координаттар жүйесі

2) көлденең координаттар жүйесі

3) шамның ауытқуы ()

4) шамның тік көтерілуі (α)

3. Айдың ортасында күн қай шоқжұлдызда

4. Келесі жұлдыздарды олардың жарқырауының кему ретімен орналастырыңыз

Бетелгеузе; 2) Спика; 3) Альдебаран; 4) Сириус; 5) Арктур; 6) Капелла; 7) Процион; 8) Вега; 9) Альтаир; 10) Поллюкс.

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10

5. Диаграммадағы атауын көрсетіңіз, суретте 1-14 сандармен көрсетілген аспан сферасының нүктелері мен сызықтары

10

Stellarium оқыту ролигін іске қосамыз. Жүктелген бағдарламаға шолу және параметрлері
Алған білімдерін келесі тапсырмаларды орындау кезінде қолданамыз:
Тапсырма 1. Сіздің туған күніңіздің сағат 18-де(" " ) Сыктывкарда келесі шоқжұлдыздарды байқауға болады:
Солтүстік жарты шарда:...................
Аспанның шығыс бөлігінде: ........................
_____________________________________________________________________
Әлемнің Солтүстік полюсіне жақын (ауытқуымен>70°):_________________________________________
Тапсырма 2. Аспан меридианы өтетін шоқжұлдыздарды жазыңыз.
Шоқжұлдыз:__________________________________________________________
Тапсырма 3. Бикеш, Шаян, Таразы шоқжұлдыздары көрінеді ме? _______
Сол уақытта қай шоқжұлдыз солтүстікте көкжиекке жақын болады?______________________

11
Тапсырма 4.Күн сіздің туған күніңіздегі шоқжұлдызға кіргенде, ол қашан шығады? Эклиптика шоқжұлдызды кесіп өтеді"________________" ден_______________-ге________________

Құс жолы "сіздің" шоқжұлдызыңыз арқылы өтеді ме?________________________________________
Тапсырма 5. Аталған шоқжұлдыздардың қайсысы: Кассиопея, Айдаһар, Торпақ, Үлкен Аю, Аққу, Егіздер, біздің ендік үшін орынсыз болады (олардың қайсысын ішінара көрсетіңіз)?
Тапсырмаларды орындағаннан кейін қорытынды жазыңыз: (жұмыс мақсаты бойынша).
Шоқжұлдыздарды зерттеу
Stellarium бағдарламасындағы Полюсті шоқжұлдыздарды зерттеу

Сіздің орналасқан жеріңіз Санкт-Петербург екеніне көз жеткізіңіз.

2. Үлкен Аюды тауып, үлкен шелек салыңыз, оған Дубхе мен Мерак жұлдыздарын белгілеңіз. Солтүстік жұлдыздың олардан қай бағытта екенін көрсеткі арқылы көрсетіңіз.
Кішкентай Кофшты Stellarium-мен бірдей жерде салыңыз.Олардың жанында (тіпті олардың арасында) қандай жақын шоқжұлдыз бар? Бұл шоқжұлдыздың ең жарық жұлдызы қалай аталады? 3. Үлкен Кофш Аюдың барлық 7 жұлдызын қарастырып, олардың аттарын және оларға дейінгі қашықтықты Жерден алыстату ретімен жазыңыз.

№	Жұлдыздардың атауы	Күннен қашықтығы (св. лет)
1
2
3
4
5
6
7

Бұл жұлдыздардың қайсысы Қос?

4. Экваторлық торды қосып, әлемнің Оңтүстік полюсін табыңыз. Оңтүстік полюске жақын шоқжұлдыз қалай аталады?____
Оны сызыңыз және полюске жақын σ жұлдызды белгілеңіз. Оңтүстік крест шоқжұлдызын сызыңыз, оның ең жарқын үш жұлдызының аттарын жазыңыз. Жұлдыздар арқылы α және γ стрелкасын әлемнің оңтүстік полюсіне қарай жүргізіңіз.
5. Сириус кіретін шоқжұлдызды табыңыз. Ол қалай аталады? Бұл шоқжұлдыз жақын шоқжұлдыздарға жатады ма?
6. Қорытынды жасаңыз:
Әлемнің Солтүстік полюсі – жұлдыз ___
Әлемнің оңтүстік полюсі-ең жақын жұлдыз ___ __ шоқжұлдыздан ___
12
Әлемнің Солтүстік полюсі маңындағы шоқжұлдыздар - _ _
Әлемнің Оңтүстік полюсіне жақын шоқжұлдыздар - _ _ _
Келесі сабақта орындалған жұмыстарды тексергеннен кейін бақылаулардың негізгі тұжырымдарын қайталау және жалпы қателіктеріне тоқталу қажет.

АЙ

Жаңа айдан бастап ай фазаларының өзгеруін суреттеңіз

Бүгінгі күнге сәйкес келетін айдың суретін жасаңыз

Ай теңіздері немен толтырылған?

су мен көміртегі қосылыстары қоспасынан
мұз туралы мұздатылған базальт лавасы туралы
метан мұзы туралы

Ай атмосферасы туралы не біледі?

ол туралы жоқ
ол жермен салыстырғанда ол өте сирек кездеседі
ол негізінен Метаннан тұрады

Синодтық айдың ұзақтығы?
Сөйлемді аяқтаңыз..

Синодтық ай — бұл
Сидерикалық ай-бұл
Ай әрқашан жерге бір жарты шармен қарайды, өйткені
Қашан Луна түседі көлеңке Жер жүреді...
Қашан Луна түседі полутень Жер жүреді ...
Толық күн тұтылуы байқалады, егер ...
Жеке Күн тұтылуы байқалады, егер ...
Күннің сақиналы тұтылуы, егер
Ұшырылған емес, байқалады әр-бір себебі.
Фаза Ай - бұл.
13
Ай мен Күнді зерттеу
Stellarium бағдарламасындағы Күн-Ай-Жер
1. Сіздің орналасқан жеріңіз Санкт-Петербург екеніне көз жеткізіңіз.
Атмосфераны өшіріңіз, сызықтар мен шоқжұлдыз атауларын қосыңыз. 2. Күнді Табыңыз. Ол қай шоқжұлдызда орналасқан? Күнді экранның ортасына қойыңыз, оны бүкіл экранға үлкейтіңіз. Күн бетінде не көресіз? Оларды күнде бірінші болып қай ғалым ашты? Күн-шоқжұлдызда___________________________________________
Күн бетінде___________________________________________________
3. Айды Табыңыз. Ол қай шоқжұлдызда орналасқан? Бұл шоқжұлдыздың ең жарық жұлдызы қалай аталады? Бұл шоқжұлдызды оның атауы мен Жұлдыз атауын көрсетіңіз.
4. Экранның сол жақ бұрышындағы ақпарат тізімінен Жерден Айға дейінгі қашықтық қандай, айдың айналу кезеңі қандай және айдағы күн қандай:
Айдан жерге дейінгі қашықтық -
Айдың айналуының жұлдызды кезеңі - Айдағы күн -
5. Бүйірлік мәзірде орналасқан жерді айға өзгертіңіз. Аспанды баптау және бақылау терезесінде ландшафтты айға өзгертіңіз. Күнді баптау терезесінде 02.06.2016 қойыңыз. Аспанның солтүстік бөлігінен жер тауып, оны көбейтіңіз. Жер қай кезеңде? Ол қай шоқжұлдызда орналасқан? Оның ең жарық жұлдызы қалай аталады?
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
6. Қорытынды жасаңыз:
1) Күн, Жер және ай _____________________шоқжұлдыздарда орналасқан, бірақ олардың барлығы______________________________________шоқжұлдыздар болып табылады. 2) Ай Күнге қарағанда Жерге жақын______________________ есе
3) Айдағы тәулік және Айдың Жер айналасындағы айналу кезеңі _________________________________________.
Компьютерлік планетарийдегі жұмысты оқушылардың жобалық-зерттеу қызметін жүзеге асыру үшін де қолдануға болады.

жүктеу/скачать 0,91 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: