Лекция 1 Тақырыбы : Химиялық кинетика пәні, химиялық реакция жылдамдығы, оған әсер ететін факторлар
жүктеу/скачать 1,89 Mb. Pdf көрінісі
|
| Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
ұлттық университеті Пәннің оқу – әдістемелік кешені Басылым: бесінші ЕҰУ Ф 703-08-15. ПОӘК. Бесінші басылым байланыстардың үзілуі жоғарыдағы механизммен жүреді. Екінші реакцияда катализаторы бетіндегі мультиплеттің өлшемі екі көміртек атомының ара қашықтығы СН - тобындағы сутек, ОН - тобындағы оттек атомдарының ара қашықтығына сәйкес, сол себепті байланыстардың үзілуі басқаша болып этилен мен су молекуласы түзіледі. Бұл құбылыстарды схема түрінде былай көрсетуге болады. Бұл жағдайда схемада АВ молекуласы С молекуласымен катализатор қатысында әрекеттесіп АС және В молекулалары түзіледі. Адсорбция мультиплеттің төрт центрінде (крестиктер) жүреді, атомдар арасындағы ескі байланыстар үзіліп, жаңа байланыстар (пунктирлер) түзіледі (мұнда адсорбция квадруплетті механизммен жүреді). Баландин теориясының келесі маңызды принципі - энергетикалық принцип, яғни катализатор мен әрекеттесуші заттардың арасында энергиялық сәйкестік болуы шарт. реакциясын катализатор (К) қатысында қарастырайық. Бұл реакция екі сатыдан тұрады: Бірінші сатысында (мультиплеттік комплекс түзілу сатысы) АВ және С молекулаларындағы химиялық байланыстардың үзілуі қажет, ол үшін осы молекулалардың түзілу энергияларының қосындысына тең энергия жұмсалады. А, В, С және атомдары катализатор (К) бетіне хемосорбцияланып, мультиплеттік комплекс түзілуі нәтижесінде бөлінетін жылу ( ) тең: Сөйтіп, мультиплеттік комплекс түзілуінің жалпы жылу эффектісі тең (12) Мультиплеттік комплекстің реакция өніміне ыдырауы (екінші саты) үшін барлық А, В, С, атомдардың катализатормен хемосорбциялық байланыстары үзілуі тиіс, ол үшін жұмсалатын энергия . |