Лекция 1 Тақырыбы : Химиялық кинетика пәні, химиялық реакция жылдамдығы, оған әсер ететін факторлар



Pdf көрінісі
бет70/82
Дата05.03.2023
өлшемі1,89 Mb.
#71609
түріЛекция
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   82
 Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия 
ұлттық университеті 
Пәннің оқу – әдістемелік кешені 
Басылым: 
бесінші 
ЕҰУ Ф 703-08-15. ПОӘК. Бесінші басылым 
Ал егер электрод стандартты сутек электродымен біріктірілген кезде 
электрон қабылдайтын болса, онда электродтың таңбасы оң, яғни 
>0; бұл кезде 
гальваникалық элементте кері процесс жүреді: 
Ал, 
гальваникалық элементтің схемасы былай жазылады: 
(11) 
Нернст теңдеуінің термодинамикалық негізделуі 
реакциясын тұрақты температура мен тұрақты қысымда 
қарастырайық. Металдың 1г - ионының металдан ерітіндіге ауысу жұмысы 
изотермиялық жұмыс, ол изобара - изотермиялық потенциалдың өзгерісіне тең: 
(12) 
мұнда 
- ионның металдағы изобаралық потенциалы; 
- ионның 
ерітіндідегі химиялық потенциалы. 
Электрлік күштің жұмысы: 
(13) 
олай болса (12) - теңдеу былай жазылады: 
(14) 
сонда 
(15) 
себебі 
Ал , 
сонда (1 ) - теңдеу Нернст тендеуін береді: 
(16) 
Күшті электролиттердің термодинамикалық теориясы бойынша (16) - 
теңдеуді былай жазуға болады: 
(17) 
Электролиттің өте сұйылтылған ерітіндісінде орташа иондық активтілік 
коэффициенті бірге тең (
=1), сондықтан (17) - тендеу ыңғайлырақ түрге келеді: 
(18) 
Бұл (18) - теңдеу стандартты электродтық потенциалды анықтауға мүмкіндік 
береді (1 -сурет).
1-сурет. Электродтық потенциалдың потенциал анықтаушы бөлшектердің 
концентрациясына тәуелділігі 


 Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия 
ұлттық университеті 
Пәннің оқу – әдістемелік кешені 
Басылым: 
бесінші 
ЕҰУ Ф 703-08-15. ПОӘК. Бесінші басылым 
Стандартты электродтык потенциалды дәлірек анықтау үшін практикада 
мына теңдеу қолданылады: 
(19)
Бұл теңдеуді өзгертіп жазайық: 
(20) 
Өте сұйылтылған ерітіндіде, яғни
кезде
=1. Сонда

Сондықтан 
f( 
) – тәуелділігі бойынша график тұрғызып 
экстраполяциялау арқылы 
-дың мәнін табады. 
Стандартты потенциалдардың өсу бағытына қарай орналасуы металдардың 
электрхимиялық кернеу қатары деп аталады. Егер металдың стандартты 
потенциалының таңбасы теріс болса, онда металл стандартты сутек электродпен 
біріккен жұбында теріс электрод қызметін атқарады, оның артық электрондары 
Н+ иондарына ауысады. Металл оң электрод болса, онда электрон доноры 
платина электродының бетіне адсорбцияланған сутек молекуласы болады. 
Электрондар металл электродына ауысып өзіне ерітіндіден металл катиондарын 
тартады, олар (катиондар) электрод бетіне жиналып разрядталып электродқа оң 
зарядтарын береді. Металдың стандартты потенциалының алгебралық мәні 
өсуімен оның атомдарының тотықсыздандырғыш қасиеті төмендейді және 
түзілген катиондардың тотықтырғыш қасиеттері өседі. Гальваникалық 
элементтегі электродтық реакцияның бағытын білу үшін Нернст теңдеуі арқылы 
электрод потенциалын (
) есептеп анықтау қажет. Металдардың қоспалары 
(қорытпалары) үшін кернеу қатары басқаша түрде болады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   82




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет