Лекция 1 Тақырыбы : Химиялық кинетика пәні, химиялық реакция жылдамдығы, оған әсер ететін факторлар
жүктеу/скачать 1,89 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Потенциалдардың сутектік шкаласы (4) - теңдеудегі стандартты химиялық потенциалдар белгісіз, сондықтан
| Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
ұлттық университеті Пәннің оқу – әдістемелік кешені Басылым: бесінші ЕҰУ Ф 703-08-15. ПОӘК. Бесінші басылым (6) мұнда - металл ионының ерітіндідегі активтілігі. Потенциалдардың сутектік шкаласы (4) - теңдеудегі стандартты химиялық потенциалдар белгісіз, сондықтан - шамасын және потенциалдардың абсолюттік айырмасын ( ) ( ) және (6) - теңдеулер арқылы есептеп табуға болмайды. Электрод пен ерітінді шекарасында туатын потенциалдың абсолюттік мәнін тәжірибе жүзінде де анықтауға болмайды. Сондықтан электродтардың тепе - теңдік потенциалдарын бір - бірімен салыстырып қарастыру үшін оларды (электрод потенциалдарын) стандартты сутек электродының потенциалымен салыстырып өлшейді, сутек электродының стандартты потенциалы барлық температуралар үшін шартты түрде нөлге тең деп есептеледі. Стандартты жағдай ретінде сутек ионының ерітіндідегі активтілігі 1-ге тең, сутек газының қысымы қалыпты атмосфералық қысымға тең жағдай алынады. Электродтың сутектік шкала бойынша потенциалы деп сол электродтың потенциалы мен стандартты сутек электроды потенциалының айырмасын айтады. Сөйтіп, берілген металл иондарының сутектік шкала бойынша потенциалы тең: (7) мұнда сутек электродының стандартты жағдайдағы абсолюттік потенциалы, ол температураға тәуелді. Енді айырмасын деп белгілесек, электродтың стандартты потенциалы деп аталады, сонда электродтың тепе - теңдік потенциалы тең: (8) Бұл (8) - теңдеуден металл ионының ерітіндідегі активтілігі бірге тең ( =1) болған жағдайда электродтың потенциалы стандартты потенциалына тең болатынын көреміз. Жалпы алғанда кез келген электродтың потенциалының температураға және ерітіндінің құрамына тәуелділігі Нернст теңдеуімен беріледі: (9) мұнда - электродта жүретін реакцияның (яғни электродтың) стандартты электродтық потенциалы. Электродтық потенциалдың таңбасы шартты түрде алынады, оның абсолюттік мәнін анықтауға қазірше мүмкіндік жоқ. Қазіргі уақытта электрод потенциалының таңбасы былай аныкталады: металл электроды стандартты сутек электродымен жұптастырылған кезде электронын беріп, ерітіндіге ион түрінде ауысатын болса (мысалы, +2е) электродтың таңбасы минус болып есептеледі, демек <0, осы жұптан құралған гальваникалық элементтің схемасы былай жазылады: (10) |