Белгілі неміс саясаттанушысы Макс Вебер өзінің еңбегінде, саяси партиялар даму жолында мынадай кезеңдерден өтті деп жазады:
Белгілі неміс саясаттанушысы Макс Вебер өзінің еңбегінде, саяси партиялар даму жолында мынадай кезеңдерден өтті деп жазады:
XVI-XVII ғғ. аристократиялық үйірме түріндегі саяси элита өкілдерінен тұратын шағын топтар;
XVII-XVIII ғғ. белсенді саяси әрекетке негізделген саяси клубтар;
XIX-XX ғғ. идеологиялық доктринасы мен дамыған ұйымдасу құрылымы бар қазіргі заманғы бұқаралық саяси партиялар.
Мұндай даму кезеңінің үш сатысын да, тек ХІХ 60-жылдары пайда болып, қалыптасқан Ұлыбританияның екі партиясы: либералдар (виги) және консерваторлар (тори) партиялары толық өтті. ХІХ ғасырдың екінші жартысында Еуропаның біршама дамыған елдерінде бұқаралық саяси партиялар пайда бола бастады. Бұлар өз қатарына көп адамдарды мүше етіп алғысы келді және сайлау кезеңімен ғана шектелмей, әр уақытта үлкен белсенділік танытты. Ең алғашқы бұқаралық партия, Англиядағы 1861 жылы құрылған Либералдық партия болды.
ХІХ ғасырдың аяғына қарай, бұқаралық, әсіресе, социал-демократиялық партиялар, Батыс Еуропаның көптеген елдерінде пайда болды. Қазақстандағы тұңғыш ресми тіркеліп, жұмыс жасаған партия 1917 жылғы “Алаш”, “Үш жүз” партиялары еді. Қазақстанда ХХ ғасырдың бас кезеңінде қазақ зиялылары патша үкіметінің, кейіннен Кеңестік саясаттың солшыл жақтарын сынап, ұлт мүддесін қорғау мақсатында қозғалыстар мен партиялар құрды. Бұл кезеңге қарай, партиялар мемлекет пен қоғамды байланыстыратын, қоғамның басты әлеуметтік - саяси институты ретінде шыға бастады. Саяси партиялар эволюциясын және партия құрылым жүйесін саяси партия модернизациясының символы және көрінісі деуге болады. 1950 жылдардың соңына қарай партиялар мемлекеттік басқарудың әлемде 80%−ға жуығын құрады. Бірақ 1960 жылдардан бастап жаңадан дамушы мемлекеттерде әскери режимдер дами бастады, партиялар қоғамды бөлетіндігі және кедейлікке шек қоя алмайтындығы, этникалық - тайпалық қарсыластықтарға да тосқауыл бола алмайтындығы туралы сындар айтса, оған қоғам зиялылары, экономистер және әскерилер қоғамдағы артық құрылым сияқты қарай бастады. 1980-1990 жылдардағы демократизациялау үрдістері партияларға жаңа өмір сыйлады.
ХІХ ғасырдың аяғына қарай, бұқаралық, әсіресе, социал-демократиялық партиялар, Батыс Еуропаның көптеген елдерінде пайда болды. Қазақстандағы тұңғыш ресми тіркеліп, жұмыс жасаған партия 1917 жылғы “Алаш”, “Үш жүз” партиялары еді. Қазақстанда ХХ ғасырдың бас кезеңінде қазақ зиялылары патша үкіметінің, кейіннен Кеңестік саясаттың солшыл жақтарын сынап, ұлт мүддесін қорғау мақсатында қозғалыстар мен партиялар құрды. Бұл кезеңге қарай, партиялар мемлекет пен қоғамды байланыстыратын, қоғамның басты әлеуметтік - саяси институты ретінде шыға бастады. Саяси партиялар эволюциясын және партия құрылым жүйесін саяси партия модернизациясының символы және көрінісі деуге болады. 1950 жылдардың соңына қарай партиялар мемлекеттік басқарудың әлемде 80%−ға жуығын құрады. Бірақ 1960 жылдардан бастап жаңадан дамушы мемлекеттерде әскери режимдер дами бастады, партиялар қоғамды бөлетіндігі және кедейлікке шек қоя алмайтындығы, этникалық - тайпалық қарсыластықтарға да тосқауыл бола алмайтындығы туралы сындар айтса, оған қоғам зиялылары, экономистер және әскерилер қоғамдағы артық құрылым сияқты қарай бастады. 1980-1990 жылдардағы демократизациялау үрдістері партияларға жаңа өмір сыйлады.
