Қоспартиялы жүйе екі «ірі» партиядан құралады. Олардың әрқашанда билікті басқаруға мүмкіншіліктері бар. Классикалық қос партиялық жүйе келесідей белгілерімен ерекшеленеді

Қоспартиялы жүйе екі «ірі» партиядан құралады. Олардың әрқашанда билікті басқаруға мүмкіншіліктері бар. Классикалық қос партиялық жүйе келесідей белгілерімен ерекшеленеді:

• Қоспартиялы жүйе екі «ірі» партиядан құралады. Олардың әрқашанда билікті басқаруға мүмкіншіліктері бар. Классикалық қос партиялық жүйе келесідей белгілерімен ерекшеленеді:
• - партияның барлық санына қарамай олардың арасында «кішігірім» партиялар да болуы мүмкін. Тек олардың екеуі ғана қажетті таңдаушы және заңды қуатқа ие болады, бұл өз кезегінде оларға шынында да мемлекеттік билік етуге мүмкіндік береді;
• - партиялардың кез-келгені билікті басқара алады, бірақ басқасы ресми түрде оппозиция болып табылады.
• Мұнда жалпыға бірдей тікелей сайлау нәтижесінде екі партияның бірі өзінен-өзі автоматты түрде парламентте көпшілік орынды, министрлер кабинетінің орнықтылығын қамтамасыз етеді. Бәсекелестікте жеңген партия билікке келеді.
• Қазіргі таңда екі партиялық жүйе АҚШ пен Ұлыбританияда бар. Олардың қатарына Австралияны, Канаданы, Жаңа Зеландияны жатқызуға болады. Ұлыбритания классикалық партия жүйесіне жатады, бірақ оның даму тарихында болған әрқилы ерекшеліктерге байланысты осы партиялық жүйеге жатқызамыз.

Көппартиялы жүйенің басты белгісі - екі немесе одан да көп партиямен бәсекелестіктің болуы, бұл тәжірибе жүзінде басқарма жалғыз партиялы болады деген болжамды қысқартады, керісінше ол коалициялы болады деген болжамды кеңейтеді. Бірақ сол жүйелері көппартиялы жүйеге арналған партияларды анықтау оңай емес, мұндай жүйеде оған көбіне кішігірім партиялар коалициясы қызмет етеді, олар басқа үлкен партияны ойыннан шығару үшін арнайы құрылады.

• Көппартиялы жүйенің басты белгісі - екі немесе одан да көп партиямен бәсекелестіктің болуы, бұл тәжірибе жүзінде басқарма жалғыз партиялы болады деген болжамды қысқартады, керісінше ол коалициялы болады деген болжамды кеңейтеді. Бірақ сол жүйелері көппартиялы жүйеге арналған партияларды анықтау оңай емес, мұндай жүйеде оған көбіне кішігірім партиялар коалициясы қызмет етеді, олар басқа үлкен партияны ойыннан шығару үшін арнайы құрылады.
• Мысалы, 1990 жылдары Германияда электораттың потенциалына байланысты жалпы британдық консерваторларға және либералистерге ұқсас типтегі жүйесі болды, бірақ елдің сайлау жүйесіне сай олардың еркін демократтар партиясымен үнемі коалицияға түсіп отыруына тура келді. Италиялық көп партиялы жүйе болса дәстүрлі түрде өзінің құрамына көптеп кіші партияларды кіргізіп отырды, сондықтан мұнда Христиан демократиялық партиясы 40 % көрсеткішке әрең жетті. Сартори көп партиялы жүйенің 2 түрін ажыратады, оны «бірқалыпты» және «полярлы» деп анықтайды.