Байланысты: Лекция «кіріспе. Ерте ортағасырлар тарихы»-emirsaba.org
Валуалардың басқаруы. 1328 жылы Капетингтер династиясының аға буыны өмір сүруін тоқтатты. Филип ІҮ – нің үш ұлының ғұмыры да қысқа болып, бірінен соң бірі қайтыс болды. Ер ұрпақтары қалмады. Мұндай жағдайда копетингтердің кіші буынының өкілі Филип ҮІ Валуа (1328 – 1350) король болып сайланды. Жаңа Валуалар династиясы француз корольдарының елді біріктіру саясатын одан әрі жалғастырды. Алайда, Англия мен Франция арасында басталған жүз жылдық соғыстың нәтижесінде Валуалардың жағдайы күрт шиеленісті.
1356- жылғы Бас штаттардың әлеуметтік құрамы әдеттен тыс болды. Сан жағынан өте көп Бас штаттардың жалпы саны 800 болып, оның жартысы үшінші Сословие өкілдері еді. Үшінші Сословие өкілдері өте белсенділік танытып, азғындалған Дофин үкіметіне оппозициялық көңіл күйде болды. Оппозицияның басында демократиялық көңіл күйдегі Лан епископы Лекок пен Париж кенеп цехының старшинасы Этьен Марсель тұрды. Бас штаттар дофиннен коррупцияға малынған көптеген чиновниктерді орнынан алуды, король сарайының маңайындағыларға деген шығынды азайтуды, болашақта Бас штаттарды жылына кем дегенде үш рет шақыруды, мемлекеттік қазынаны толығымен бақылауға алуды талап етті. Бұл талаптардың барлығы хатқа түсіріліп 1357-жылғы “наурыз ордонансы” деген атпен тарихқа енді. Дофин 1357 жылдың 3 – наурызында оған қол қойғанымен орындауға асықпады. Сарай маңындағылар үшінші сословиенің “еркінсінуіне” наразы болып, Этьен Марсель мен оның жақтастарына қарсы қуғын сүргін ұйымдастыруды талап етті.
Бұған қарсы 1558 жылдың ақпанында Парижде Марсельдің жақтастары көтеріліске шықты. Париж қол өнершілері мен кіші шеберлердің 3 мыңға жуық отряды Король алаңына жиналып, Король сарайына басып кірді. Дофиннің әбден жексұрын болған екі кеңесшісі өлтірілді. Бұдан кейін принцтің “бас кеңесшісі” Марсель болып алды. Алайда, Марсельдің “кеңесшілігінен“қашқан король, Парижден кетіп, оның солтүстік – шығысындағы Компьен қаласындағы резиденциясына орналасып, өзінің төңірегіне сенімді жақтастарын жинай бастады. Осы жылдың (1358) көктемінде Париждің Солтүстігінде жакерия деп аталып кеткен шаруалар көтерілісі дайындалып жатты. Көтерілістің басында Бовези округінің шаруасы Гильом Каль тұрды.