Лекция сабақтардың НҰСҚаулары мамандық 3 кредит Құрастырушы: философия ғылымдарының кандидаты, Нығметова Ә. Т
Дүниетанымның тарихи типтері: дін
жүктеу/скачать 115,74 Kb.
|
| Дүниетанымның тарихи типтері: дін
Дін - адамның дүниетанымы мен көзқарасы, сондай-ақ оның құдайдың бар екеніне деген сеніміне қатысты өмірлік іс әрекеті. және оның Құдаймең байланыс сезімі, одан тәуелділік сезімі, адамға қолдау көрсететін және адамға басқа адамдарға және бар нәрсеге қатысты белгілі бір мінез-құлық нормаларын белгілейтін құдай құдіретті күшіне деген құрмет пен осы құрметпен анықталатын мінез-құлқы. Дін философиясында Құдай, болмыс, адамның әлемдегі орны сияқты күрделі мәселелерге қатысты өте маңызды және әрқашанда өзекті философиялық сұрақтар көтерілді. Адамзат, Құдай және Құдай философиясында көтерілген дүниелер қазіргі әлемде болып жатқан жаһандану мен ақпараттық өзгерістерге қарамастан әрқашанда әрқайсымыз үшін жақын және түсінікті болады деп айтсам, менімен келісендер деп ойлаймын. . Философияда көтерілген Құдай мен адамның тақырыптары барлығына бірдей және жалпыға бірдей құнды. Сонымен, Абай, әл-Фараби, Ибн Сина, Орыс діни Соловьевтің философиясы әрқайсымыздың жүрегіміз бен рухымызды таң қалдырады, өйткені әрдайым адамның үйлесімді, бақытты және рухани күшті болуды армандауы мен қалауы ешқайсымызды қалдырған жоқ. Ортағасырлық шығыстық тарихи философия араб, парсы, түркі тілдерінде жазған ислам әлемінің ұлы ойшылары мен ақындарымен, мұсылман сопылық авторлармен өзара байланысты екенін ерекше атап өткен маңызды. Орта ғасырдың данышпандары Ахмед Яссауи, Абу Хамид әл-Газали, Джалаладдин Руми, Омар Хайям, Саад, Навои, Ибн - Сина, Низами, Ибн әл-Араби. Демек, ортағасырлық философиядағы адам өзінің алғашқы болмысын қалдырған адам болып табылады, ол әдетте Құдайдан кететін «Аспан адамы» мен «Жердегі адаммен» байланысты болады және өзінің «нефстерін» іске асырған «Жер адамы» болады. Мәселен, мысалы, адамның «Құдайдағы болмысына» оралуың туралы мәселе көтерілді Осы түсінікке сүйене отырып, адам ұғымы «жанның көтерілуі» ретінде қарастырылады, оған мыналар кіреді: «Адам бойндағы Құдайдың кұдыретінің көбеюы», 2. Жеке тұлғаның эгоизмін жою мәселесі. Осылайша, ортағасырлық араб тілді философиясы авраамдық демек ислам монотеистік дәстүрмен ежелгі философиялық мұраның синтезіне назар аударды. Грек философиясын исламдастырып, ал исламды философиямең ұштастырып Фаиласуфтар мұсылман дінінің негізгі ұстанымдарын негіздеудің ұтымды жолдарын ойлап тапты, Осының аясында біз «кемел адам» ұғымы негізделеді. Сонымен, әл-Фараби мен Абаймен бірге Алла адамға білім мен өмірде еркіндік беретін ең жоғарғы кемелдік. Әл-Фараби «Алланың бар екендігі кемелді және бар болмыстың бәрінен бұрын, одан асқақ ештеңе жоқ Оған ештеңе жете алмайды » деді[2, б. 203]. Аль-Фараби бойншы Алла Тағала адамдарды ерік бостандығын және таңдау қасиетің силады. адамда жақсы және шынайы бақытқа жолы бар. Бұл жағдайда Адам ақылына жақсылық пен жамандықты, нағыз бақытты иллюзиядан ажырату қабілетінің рөлі берілді. жүктеу/скачать 115,74 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|