Лекция. Саясаттану ғылым және оқу пәні ретінде Саясаттанудың объектісі. Саясаттанудың танымдык пәні. Жеке пән ретіндегі саясаттанудың жанжақтылығы



бет7/96
Дата15.03.2023
өлшемі0,87 Mb.
#74454
түріЛекция
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   96
Құрылымдық-функциональдi әдiс. Ол саясатты күрделi құрылымға ие, әрбiр элементiнiң арнаулы қызмет атқаратын белгiлi бiр орны бар жүйенiң өзiне сай сұранысын қанағаттандыруға бағытталынған бiртұтастық жүйе ретiнде қарастыруды ұсынады.
Бихевиористiк тәсiл. Бұл саяси құбылыстарды жеке адамдар мен оның топтарының мiнез-құлықтарына қолдау жасау арқылы зерттейтiн тәсiл. Бихевиористiк тәсiл төмендегiдей негiзгi топтарға сүйенедi:
 саясаттың басты субьектiсi адам болып табылады;
 саяси құбылыстарды зерттеуде жеке адамдардың саясатты түсiнуiне, мойындауына, саяси сенiмiне немесе саясаттың бұрыс, дұрыстығына көзiнiң жетуiне негiзделедi;
 мұнда адамның саясаттағы санасы, психологиялық себептерi көшбасшы рөл атқарады;
 адамдардың мiнез-құлқын белгiлi бiр модулдерге бөлуге негiзделедi. Олар саяси процестерге қатысушы жеке адамдардың және топтардың саяси мiнез-құлқын алдын-ала бiлiп отыруға мүмкiндiк бередi. Бихиевиористiк тәсiлдiң екiншi бiр ерекшелiгi адамдардың саяси iс-әрекеттерiне ерекше мән бередi.
Жүйелiк әдiс. Жүйелiк әдiстi алғаш рет саясатқа XX ғасырдың 50-60 жылдары белгiлi американ ғалымдары Т. Парсонс пен Д. Истон енгiздi. Бұл әдiстiң мәнi саясатты бiртұтас, күрделi ұйымдастырушы организм ретiнде, өзiн-өзi реттеушi механизм, қоршаған ортамен кiрiс (талап, мүдде) және шығыс (саяси шешiм) арқылы байланыста болатын жүйе ретiнде қарастыруында.
Сандық әдiстер саяси құбылыстардың ауқымы, мүмкiндiктерi мен себеп-салдары өлшеуде қолданылады және бихевиоризммен тығыз байланысты.
Шешiмдер қабылдау әдiсi тиiстi iс-қимыл құралдарын пайдалану арқылы саяси шешiмдердi қабылдау және жүзеге асыру процесi.
Саясаттанудағы негізгі ғылыми түсініктер жүйесі және соларға тән ерекшеліктері. Саясаттанудың негiзгi парадигмалары. Парадигма (гректiң paradeigma - теория, үлгi деген сөзiнен шыққан) – зерттеу барысында үлгi ретiнде алынатын теория. Саясаттануда парадигма деп саяси өмiрдi зерттеу қисынын бiлдiретiн, қоғамдағы саяси құбылыстарды теориялық пайымдауда негiзгi өлшемi мен қалпын қалыптастыратын басты тұжырымдар жиынтығын айтамыз. Саясаттанудың негiзгi парадигмалары қатарына мыналар жатады: теологиялық, натуралистiк, әлеуметтiк, тиiмдi-сыни.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   96




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет