ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНСТРЛІГІ АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ Тулбасиева С.К. ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫ Лекциялар жинағы
1.1 ЕЖЕЛГІ ҚАЗАҚСТАН. АДАМДАРДЫҢ АЛҒАШҚЫ ҚАУЫМДАСТЫҒЫ (б.з.б. 2,5 млн-12 м.ж. – VІ ғ. дейін)
Ежелгі Қазақстан.Табиғи қоршаған орта. Ежелгі гоминидтер: жаратылыс туралы теологиялық және материалистік дүниетаным. Палеолит. Ерте палеолит. Кейінгі палеолит. Мезолит. Неолит. Энеолит.
Қола дәуірі. Алғашқы тайпалар. Таралу аймақтары: Орталық Қазақстан, Солтүстік, Батыс, Шығыс, Оңтүстік Қазақстан және Жетісу. Шаруашылығы, қоғамдық қатынастары. Андронов мәдениеті. Антропологиялық сипаттама.
Ерте темір дәуірі. Б.з.б. VІІ - ІV ғғ. тайпалар және олардың қоныстануы. Қазақ Алтайы, Сыр өңірі, Сарыарқа, Батыс Қазақстан, Жетісу. Әлеуметтік құрылымы. Діни наным-сенімдер.
Алғашқы мемлекеттік бірлестіктер.Сақтар: қоныстануы, шаруашылығы, тұрмысы және қоғамдық құрылысы. Мәдениеті мен өнері. Арал-Каспий даласындағы тайпалар. Скифтер. Савромат-сармат мәдениеті, шаруашылығы.
Халықтардың «Ұлы қоныс аударуы». Ғұндар. Саяси тарихы, қоғамдық құрылысы. Ғұндардың Батысқа жорығы. Атилла және оның империясы. Ғұндар мемлекетінің күйреуі.
Үйсіндер. Этникалық және саяси тарихы. Шаруашылығы, әлеуметтік-экономикалық қатынастары. Материалдық мәдениеті. Қоныстары.
Қаңлылар. Саяси тарихы. Шаруашылығы, қолөнері, сауда. Археологиялық ескерткіштер. Көшпенділер мәдениеті. Көшпенділердің әлемдік өркениеттегі үлесі туралы жаңа тұжырымдар.
1.2 ОРТА ҒАСЫРЛАРДАҒЫ ҚАЗАҚСТАН. ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ (VІ -ХV ғғ.)
VІ-ІХ ғасырлардағы ерте ортағасырлық мемлекеттер. Түрік империясы. Шығыс Түрік қағанаты. Батыс Түрік қағанаты. Түргеш қағанаты. Қарлұқтар. Оғыздар. Қимақ қағанаты. Түркі көшпенділерінің шаруашылығы. Арабтардың келуі.
Түркі өркениеті. Көшпелі және отырықшы мәдениеттердің өзара әсері. Түркі халықтарының Қытай, Парсы және арабтық Шығыс елдерімен өзара қарым-қатынасы. Түркі халықтарының әскери өнері. Қалалар. Қоныстар. Зираттар. Материалдық мәдениеті. Қолөнер. Сауда. Ауыл шаруашылығы. Архитектура және өнер. Наным-сенімдер және дін. Тіл, жазу және әдебиет. Күлтегін ескерткіші – түркі халықтарының мәдени мұрасы.
