Лекциялар жинағы Физика 1 бөлімі бойынша 050704 мамандығының қазақ бөлімінде сырттай оқитын студенттерге арналған Өскемен 2009



бет11/58
Дата22.09.2023
өлшемі460,62 Kb.
#109845
түріЛекция
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   58
Байланысты:
Microsoft Word Лекциялар жинағы Физик doc-emirsaba.org

Барлық денелердің бір-бірімен тартылатын күші модулі жағынан олардың массаларының көбейтіндісіне тура пропорционал, ал ара қашықтығының квадратына кері пропорционал болады:

F G m1m2 ,

r 2
Бұл күш гравитациялық немесе бүкіләлемдік тартылыс күші деп аталады. G=6,67201011 Нм2/кг2 - пропорционалдық коэффициенті гравитациялық тұрақтысы деп аталады.



    1. Дененің ауырлық күшінің әсерінен қозғалуы. Ғарыштық жылдамдықтар.



Бірінші ғарыштық жылдамдық дегеніміз горизонталь лақтырылған дененің Жерді, оның бетіне жақынырақ қашықтықта шеңбер бойымен айнала қозғалатын 1 жылдамдық.
1 жылдамдық - атмосфералық кедергі жоқ кезіндегі және тек тартылыс күші әсерінен Жерді дөңгелек орбита бойымен айнала қозғалатын Жердің жасанды серігінің жылдамдығына тең.

Егер m - дене массасы, r - орбитаның радиусы болса, онда Ньютонның екінші заңы бойынша,


немесе
2



m
1 G r

Mm , бұдан

r 2

1  ,





m2



1 mg r
 1 gr

мұндағы М – Жер массасы


Бірінші ғарыштық жылдамдық, мынаған тең: 1=7,9 км/с.

Екінші ғарыштық жылдамдық деп, ол көмекші күштердің әсерінсіз Жердің тартылыс күшін жеңіп Күннің жасанды серігіне айналу үшін денеге берілетін ең аз 2 жылдамдықты айтады
Бұл жылдамдықты параболалық жылдамдық дейді, өйткені ол атмосфера кедергісі әсер етпеген кездегі дененің Жерге тартылу өрісіндегі параболалық траекториясына сәйкес келеді. Механикалық энергияның сақталу заңы бойынша 2 жылдамдықты табайық:


WК WП W const .
Жер бетінен үлкен қашықтықта потенциалдық және кинетикалық энергиялар нөлге тең, сондықтан




m

2
2G mM


2 r
 0 ,

мұндағы r – Жер центрінен спутниктің ұшырылған орынына дейінгі арақашықтық. Бұдан, мынаны аламыз:


2   2 1  .



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   58




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет