Егер де ауа кедергісін ескермесек, онда барлық денелер Жер бетіне бірдей үдеумен келіп түседі және де ол еркін түсу үдеуіне тең болады

t0 _{t d t}

Бұрыштық жылдамдық векторының бағыты бұрғы ережесімен
анықталады:
бұрыштық жылдамдық векторының бағыты винт ұшының ілгерлемелі қозғалысының бағытына сәйкес келеді, егер винт басы нүктенің шеңбер бойымен қозғалысының бағыты бойынша айналатын болса.
Бұрыштық жылдамдық өлшемі [] = Т^–1, ал оның өлшем бірлігі – радиан секунд (рад/с).
Нүктенің сызықтық жылдамдығы

  lim

^{ s}  lim

^R  R lim

^{  R} , т.е.  =  R.

t0 _t

t0 _t
t0 _t

Уақыт аралығы t = Т болғандықтан оған  = 2 сәйкес келеді, яғни

бұдан ^{T  2}



  ^2 ,

T

Бірлік уақыт ішінде, дененің шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалысы кезінде жасаған толық айналым саны айналу жиілігі деп аталады:

n ¹  ^
, откуда ^{ 2n}

T 2

Бұрыштық үдеу деп бұрыштық жылдамдықтың уақыт бойынша бірінші туындысына тең шама аталады:

_^ _ d

d t
Бұл өрнектен бұрыштық үдеу бағыты айналу өсі бойынша бұрыштық жылдамдықтың арту бағытына қарай бағытталғанын байқаймыз.

Егер қозғалыс үдемелі болса, онда  векторы  векторына параллель, ал кемімелі болса – антипараллель.

Үдеудің тангенциал құраушысы ^a_

^{ d} , ^{   R} және

d t

_{a } d ( R) _{ R}d _{ R .}

d t d t

Үдеудің нормаль құраушысы

_ 2 _ 2 _R 2 ₂

a_n  _R 

 R_.

R

 

₀ ^{ t} ;
  ₀
 t ²

t  _,
2

мұндағы  ₀ – бастапқы бұрыштық жылдамдық.

2 лекция
2 ДИНАМИКА

0. 
   
   Ньютонның бірінші заңы. Дене салмағы. Инерттілік. Зат тығыздығы.
   

Дене салмағы – физикалық шама, материяның инерттілік (инертті масса) және гравитациялық (гравитациялық масса) қасиеттерін анықтайтын негізгі сипаттамаларының бірі болып табылады. Инертті және гравитациялық массалар бір-біріне пропорционал екендігі нақты тәжірбие негізінде дәлелденген. Пропорционалдық коэффициенті бірге тең болатындай өлшем бірлік таңдай отырып, инерттілік және гравитациялық массалары бір-біріне тең болатындығын көреміз. Сондықтан ары қарай тек дене массасы жайында ғана айтамыз.
Масса дене инерттілігінің өлшемі болып табылады, дене массасы артқан сайын оның инерттілігі де артады.
Заттың орташа тығыздығы – бұл заттың бірлік көлеміндегі массасы ретінде анықталатын шама (немесе массаның көлемге қатынасы)

Өлшем бірлігі: []=1 кг/м³.
  ^m .

V

Кинематика дене қозғалысын, оның туу себептерін қарастырмай оқытатын бөлім. Динамика дене қозғалысы заңдарын және оның пайда болуы мен өзгеру себептерін қарастырады. Динамика механиканың негізгі бөлімі болып табылады, және оның негізіне Ньютонның заңдары жатады.

Ньютонның бірінші заңы: кез келгген дене оған басқа денелер әсер етіп оны осы күйден шығарғанша өзінің алғашқы салыстырмалы тыныштығын немесе түзу сызықты және бірқалыпты қозғалысын сақтап қалады.