денеге әсер етуші күш импульсі дене импульсінің өзгерісіне тең.
Күштің өлшем бірлігі ретінде масса бірлігіне бірге тең үдеу беретін күш алынған. Күштің өлшем бірлігі – ньютон (Н): күш бірлігі ретінде массасы 1 кг денеге 1 м/с2 үдеу беретін күш алынады:
1 Н = 1 кгм/с2.
Механикада күш әсерінің тәуелсіз принціпі үлкен орын алады:
егер материялық нүктеге бір мезгілде бірнеше күш әсер етсе, онда материялық нүктеге әсер етуші күштердің әрқайсысы (басқа күштер болмағандай) Ньютонның екінші заңына сәйкес келетін үдеу береді. Бұл принципке байланысты күш пен үдеуді құраушылар деп қарастыруға болады.
Ньютонның үшінші заңы.
Материялық нүктелердің (денелердің) әсерлесу сипаты Ньютонның үшінші заңымен анықталады:
Өзара әсерлесуші денелердің бір-біріне әсер ететін күштері бір түзудің бойымен бағытталады да, модульдері жағынан тең, ал бағыттары қарама- қарсы болады:
F12
F21 ,
күш. Бұл заң табиғатта бір дененің екінші денеге тигізетін біржақты әсері болмайды, болуы да мүмкін емес, тек қана өзара әсерлесу ғана бар деген қағиданы білдіреді. Әсер және қарсы әсер күштері бір мезгілде қосарлана пайда болады.
Бүкіләлемдік тартылыс заңы.
Кеплер заңдары.
И. Кеплер дат астрономы Т.Брагенің көптеген тұжырымдарын сараптай және нақтылай келе планеталардың қозғалыс заңын ұсынды:
Әр планета эллипс бойымен қозғалады, олардың фокустарының бірі Күнде орналасады.
Планетаның радиус-векторы бірдей уақыт аралығында бірдей ауданды айналады.
Күн айналасындағы планеталардың айналу периодының квадраты олардың орбиталарының үлкен жарты өстерінің кубтары ретінде қарастырылады.
И. Ньютон Кеплер заңдары негізіндегі аспан денелерінің қозғалысын меңгере отырып, бүкіләлемдік тартылыс заңын ашты:
Достарыңызбен бөлісу: |
