Мемлекеттің пайда болуы және мәні туралы теориялар

Мемлекеттің пайда болуы және мәні туралы теориялар

• Теологиялық теория;
• Өкілдері А. Августин, Ф. Аквинский

Патриархтық теория

Өкілдері:

Аристотель, ХVIIIғ ағылшын ойшылы Роберт Филмер

Мәні:

Рулар тайпалар үлкен қауымдастықтар мемлекет

Қоғамдық келісім теориясы

Өкілдері:

Т. Гоббс, Г. Гроций, Ж.Ж. Руссо

Мәні:

Егеменді әмірші мен оның қол астындағылардың келісімі нәтижесінде мемлекет пайда болады

“Зорлық жасау” теориясы

Өкілдері:

Е. Дюринг, Л. Гумплович, К. Каутский

Мәні:

Бір елді екінші елдің басып алуы нәтижесінде арадағы қатынастарды реттеу үшін мемлекет пайда болады.

Географиялық теория:

Өкілдері:

А. Ратцель, В. Соловьев, Б. Чичерин

Мәні:

Мемлекеттің пайда болуында географиялық орта ерекшеліктерін бірінші орынға қояды

Психологиялық теория:

Өкілдері:

Г. Лебон, Э. Дюркгейм

Мәні:

Адамдарға бағыну мен құлшылық ету қажеттілігі мәңгі бақи тән болған.

Марксистік теория:

Өкілдері:

К. Маркс, Ф. Энгельс, В. Ленин

Мәні:

Мемлекеттің пайда болуы жеке меншік пен таптардың шығуымен байланысты

Мемлекеттің белгілері:

1. Территориялық бөліну

2. Ерекше өкімет аппараты

2. Ерекше өкімет аппараты

- қарулы әскер;

- шенеуніктік аппарат;

- полиция;

- сот;

- баспасөз және т.б

3. Мемлекеттің егемендігі – ішкі және сыртқы істерін атқарудағы толық тәуелсіздік, дербестік

3. Мемлекеттің егемендігі – ішкі және сыртқы істерін атқарудағы толық тәуелсіздік, дербестік

4. Ашық күш қолдану, зорлықпен еріксіз көндіру

5. Салық салу

6. Мемлекеттің міндетті түрде мүшесі, азаматы болуы

Мемлекеттің мақсаты:

Өз азаматтарының игілігі, мүддесі үшін қызмет ету, олардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету

Мемлекеттің ішкі қызметтері:

• -экономикалық;
• -әлеуметтік өмірді ұйымдастыру;
• -заңдылықты қамтамасыз ету;
• -мәдени-тәрбиелік;

Мемлекеттің сыртқы қызметтері:

• Мемлекеттің тұтастығы мен қауіпсіздігін қорғау;
• Өзін-өзі билеу;
• Егемендігін сақтау;
• Басқа елдермен тиімді қарым-қатынас жасау;
• Өз елінің саяси мүддесінің ықпалдылығына, тиімділігіне жағдай жасау

Мемлекеттер типологиясы:

Биліктің басқару түрлеріне қарай:

монархиялық республикалық

. Абсолюттік . президенттік

.конституциялық . парламенттік

. аралас

абсолюттік конституциялық

Бір адамның қолында монархтың билігі белгілі

тұрған қоғамдық құрылыс дәрежеде заң шығаратын

билік парламентпен шектеледі

Ресейде Романовтар Голландия, Бельгия, Дания,

династиясы басқарған шақ Иордания, Испания, Норвегия,

Непал, Люксембург,Марокко,

Республика

• Президенттік;
• Парламенттік;
• Аралас

Биліктің құрылысына қарай

унитарлық федерация конфедерация

Саяси билік бір саяси тәуелсіздігі бар белгілі мақсаттарды

орталыққа мемлекеттердің бірігіп жүзеге асыру үшін

бағынады жаңа мемлекет құруы бірлескен егеменді

елдер

Греция, Италия, Австралия, Австрия. 1848ж.д.Швецария

Қазақстан, Польша, АҚШ, Бельгия, Бразилия, 1778-87ж. Солт.Америка

Финляндия, Франция Германия, Канада, Малайзия 1981-89ж. Сенегамбия

Саяси режимдерге байланысты:

• Демократиялық;
• Тотолитарлық;
• Авторитарлық

Мемлекет пен діннің арақатынасына байланысты:

• Зайырлы;
• Діни;

Этникалық құрамына байланысты:

• Бір этносты немесе моноэтникалық;
• Көп этносты немесе полиэтникалық

Азаматтық қоғам- мемлекеттік құрылымнан тыс қалыптасатын әлеуметтік-экономикалық және мәдени-рухани қоғамдық қатынастардың жиынтығы

Азаматтық қоғамда мемлекеттің жеке адам өміріне араласуына шек қойылады, ал оның міндеттерін азаматтар өз еркімен атқарады және орындалуын өздері тексереді

Азаматтық қоғамда мемлекеттің жеке адам өміріне араласуына шек қойылады, ал оның міндеттерін азаматтар өз еркімен атқарады және орындалуын өздері тексереді

Азаматтық қоғамның құрамы:

• Адамдардың өздері тудырған қауымдастықтар;
• Азаматтардың өндірістік және жеке өмірі;
• Олардың әдет-ғұрып, салттары;

Азаматтық қоғам материалдық, мәдени жоғары дамыған шақта құқықтық мемлекетке айналады.

Азаматтық қоғам материалдық, мәдени жоғары дамыған шақта құқықтық мемлекетке айналады.

Құқықтық мемлекет-демократиялық жолмен қабылданған заң үстемдік ететін, оның алдында бәрі де тең саналатын, жеке адамның құқығы жан-жақты қамтамасыз етілетін мемлекеттік құрылыс

Құқықтық мемлекет-демократиялық жолмен қабылданған заң үстемдік ететін, оның алдында бәрі де тең саналатын, жеке адамның құқығы жан-жақты қамтамасыз етілетін мемлекеттік құрылыс