Қысқа тұйықталған қозғалтқышты тікелей желіге қоса оты-рып,іскеқосу. Іске қосудың осы әдісі кеңінен қолданылады. Іске қосу
219
кезінде ротор қоғалыссыз болады, және де статор магнит өрісінің күш желісі ротор орамаларының өткізгіштерін аса жоғары жиілікпен қиып өтеді. Осы себептен, ротор орамасында үлкен мәнге ие ЭҚК жүргізіледі, және де оның бойымен, сондай-ақ, статор орамасының бойымен номи- налдыдан 5-7 есеге артық болатын ток жүреді. Үлкен іске қосу тогы желідегі кернеуді азайтады, бұл басқа да энергия қабылдаушыларының жұмысына өз әсерін тигізеді. Іске қосу тогы желідегі кернеудің 10...15
% артық төмендеуін тудырмайтын кезде, іске қосудың бұл тәсілін қол- дануға болады. Заманауи энергия жүйелері көп жағдайларда, асин- хронды қозғалтқыштарды іске қосуға мүмкін болатын қуаттылықтарға ие. Қазіргі кезде, қысқа тұйықталған роторы бар асинхронды қозғал- тқыштарды келесіні есепке ала отырып, орамалардың қызу шарттары бойынша және орамаларға әрекет ететін электрдинамикалық күштерді іске қосу кезінде пайда болатын шама бойынша тікелей іске қосуға бо- латындай етіп жобалайды. Қуаты мыңдаған киловатт болатын қозғал- тқыштарды осындай тәсілмен жиі іске қосады.
Қозғалтқыш үдеген кезде, сырғу бірден бастап нөлге жақын мән- ге дейін төмендейді. Сонымен бірге, (9.11) теңдеуіне сәйкес ротор тогы мен (9.19) теңдеуіне сәйкес статор тогы төмендейді.
Үлкен іске қосу тогынан басқа, тікелей қосу арқылы іске қосудың өзге де кемшілігі бар — шағын іске қосу кезі. Расымен, жылжымай- тын ротор жағдайында, оның орамасында ЭҚК ықпалдандырылады, оның жиілігі желі тогының жиілігіне тең; демек, іске қосу кезіндегі ротор орамасының индуктивті кедергісі жоғары. Сондықтан, айнал- дыру кезін анықтайтын, ротор тогының актив құраушысы шағын болады ((9.29) теңдігін қараңыз). Осылайша, қарапайым жасалған қозғалтқышты тікелей желіге қосу арқылы іске қосу, білікте жүкте- ме болмаған жағдайда, немесе аз жүктеме кезінде іске асырылады.