Лобзин с. А. Электр машиналар



бет77/283
Дата25.11.2023
өлшемі8,41 Mb.
#127171
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   283
Байланысты:
электр машиналары (1)

88



3.4.-сурет. Параллельді қоздыру қозғалтқышы:
а — іске қосу реостатының сұлбасы: 1 — бос түйісу; 2 — жұмыс істейтін түйісу; 3 — іске қосу реостатының бөлімдері; 4 — түйісу доғасы; 5 — сы- рғымалы түйіспе; б — жұмыс сипаттамалары

статы іске қосу токты азайтуға арналған. Қозғалтқышты іске қосу туралы мәселесін жете қарастырайық.


Қозғалтқышты іске қосу. Қозғалтқыштың теңдеуінен (3.18)
зәкір тогын көрсетеміз (3.18).
(3.19)
Формулаға (2.7) сәйкес E қарсы ЭҚК зәкірдің айналу жиілігіне және Ф машинаның негізгі магнитті ағынына тікелей пропорцио- налды болып келеді. Іске қосу кезінде, айналу жиілігі n нөлге тең болған кезде, Е қарсы ЭҚК де нөлге тең болады. Содан кейін, баста- пқы уақыт кезіндегі зәкір тогының өрнегі келесідей болады


(3.20)
Rя зәкірінің кедергісі - кіші шама болып табылады және тікелей іске қосу кезінде (зәкір орамасы тұрақты кернеу желісіне тікелей қосылған жағдайда) зәкір тогы қозғалтқыш қуатына байланысты номиналды токтан 10–20 есе және одан да көп асатын мәнге жетуі мүмкін.
Қозғалтқышты іске қосу кезінде шамадан тыс іске қосу тогының пайда болуын болдырмауға тырысады. Қозғалтқышты іске қосудың келесі әдістері қолданылады:

  • тікелей іске қосу (Rя мәні біркелкі үлкен, қуаты бірнеше жүз ватқа дейінгі қозғалтқыштар үшін);

89


    • зәкір тізбегіне дәйекті қосылатын іске қосу реостаттың көмегімен іске қосылады;

    • төмен кернеу кезінде іске қосу.

Іске қосу реостаты бірнеше бөлімнен тұрады (3.4, а - суретті қа- раңыз). Сырғымалы түйісу 5 іске қосылудан бұрын 1 бос түйісуде болады.
Қозғалтқышты іске қосу үшін сырғымалы түйісуді бірінші жұ- мыс істейтін түйісуге 2 («іске қосу» жағдайына) ауыстырады, содан кейін барлық іске қосу бөліктерінің Rп.р кедергілері зәкір тізбегіне
қосылады.
Бұл жағдайда зәкір тогы келесі мәнін қабылдайды
(3.21)


Rп.р мәнін, Ія.пуск іске қосу тогы Ія.ном зәкірдің номиналды тогынан 1,5 — 2,5 есе үлкен болатындай таңдайды (іске қосу тогы туралы ай- тқанда, көбінесе зәкір тогын емес, берілген сымдардағы ток туралы айтады. 3.4, а - суретте көрсетілген сұлбада дәл теріс ток өлшенеді). Егер іске қосу ток тым төмен болса, онда іске қосудың айналдыру кезі де төмен болады, сонда қозғалтқыштың білігіне айтарлықтай жүктеме кезінде қозғалтқышты іске қосу мүмкіндігі болмауы мүм- кін.
Қозғалтқыш жылдамдаған сайын қарсы ЭҚК күшейеді, демек, зәкір тогы азаяды. Іске қосу реостаттың кедергісін кезеңмен төмен- детеді, оның сырғымалы түйісуін кейінгі жұмыс істейтін түйіспеге ауыстырады. Әрбір ауыстыру кезінде, зәкір тогы І'я.пуск бастапқы ша-
масына ұлғаяды, содан кейін айналу жиілігі мен қарсы ЭҚК күшей-
ген сайын қайтадан азаяды. Жылдамдықтың соңында сырғымалы түйісу соңғы жұмыс істейтін бастапқы реостатқа сәйкес келетін, соңғы жұмыс істейтін түйіспеге («іске қосу» жағдайында) орнала- стырады. Іске қосу реостат қозғалтқышты іске қосу кезінде қысқа мерзімді жұмысқа арналған және токты реттеуге арналмаған, сон- дықтан қозғалтқыштың жұмысы кезінде сырғымалы түйісу «іске қосу» күйінде қалуы керек.
Барлық іске қосу әрекетінде және одан кейін қозғалтқыштың жұ- мыс кезінде де, қозғалтқышты қоздыру тізбегі үнемі қуат көзінің то- лық кернеуінде болу қажет. Осы шартты орындау үшін, сырғымалы түйісуімен тұрақты электр байланысы бар 4 түйіспе доғасы қамтама- сыз етілген. Сонымен қатар, қоздыру тізбегінің реттеу реостатын іске қосу кезінде уақытша шығарады. Бұл қозғалтқыш білігіне ең үлкен іске қосуын қамтамасыз етеді, себебі қоздыру тогы мен магнит ағы-


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   283




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет