М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан
жүктеу/скачать 0,67 Mb.
|
Адам және жануарлар физиологиясы УМКД
| адамның қан қысымын өлшеу
артерия қысымының мөлшері түрлі факторлык. есерлерге байланысты. солардың ішіндегі негізгі факторлардың бірі - жүрек қызметі мен қан тамырларының тонусы болып есептеледі. артерия қысымы жүрек фазасының циклдарына байланысты ауытқьш отырады. систола кезеңінде ол жоғарылап (систолалық немесе жоғарғы қысым), ал диастола кезеңінде төмендеп (диастолалық немесе төменгі қысым) отырады. систолалық қысым мен диастола қысымдарының айырмашылықтарын пульс қысымы деп атайды. артерия қысымының жоғарылауын гипертония 2,0 ал темендеуін -гипотония деп атайды. клиникаларда артерия қысымдарын сынапты сфигмоманометр немесе мембраналық тонометрлермен өлшейді. қан қысымын елшеудің екі өдісі белгілі: аускультативті (н.с.коробков) жөне пальпаторлы (ривароччи) əдістер. артерия қанының қысымын елшеуге арналған сфигмомонометр үш белімнен түрады: білекке орайтын іші қуыс манжеткадан, манжеткаға ауа үрлейтін резина алмүртынан жөне манжетканың ішіндегі қысымды елшейтін прибор-сьшапты немесе пружиналы монометрден. бүлардың бəрі өзара герметикалы түрде жалғасқан. жүмысқа қажетті күрал-жабдықтар: сфигмомонометр, фонендоскоп. жүмыс адамдармен жүргізіледі. жүмыстын барысы: тексерілетін адамды орындыққа отырғызады да білегін жалаңаштап, аса қысып тастамай ол жерді манжеткамен байлайды. фонендоскоп арқылы шынтақ қуысындағы артерияны тауып, оның соғуын аныктайды (46-сурет). енді артериядағы пульс жоғалғанша манжеткаға ауа толтырады. артерия соғуын тыңдай отырып манжеткадағы ауаны арнаулы бүранданың кемегімен біртіндеп шығара бастайды. алғашқы тонустың пайда болуы - жүрек қарыншасы жиырылуының қысымьша сөйкес келеді. манжеткадағы ауаны одан өрі шығарғанда бастапқы кезде тонус біртіндеп күшейгенімен соңынан жоғалып кетеді. тонустың жоғалу кезеңі - қарыншаның босаңсу қысымына сейкес келеді. 20-40 жастағы сау адамдарда қарыншаның жиырылу қысымы сынап бағанасы бойынша 110-120 мм (систоликальг), босаңсу қысымы 70- 80 мм (диастоликалық) болады. екеуінің айырмашылығын пульстық қысым деп атайды да ол 30-40 мм. аралығында болады. жүмысты қорытындылау: 1. қан қысымы керсетуін жазу. 1. гипертония, гипотония нені көрсетеді? 3. пульстық қысымды есептеп шығару. жүктеу/скачать 0,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|