жүмыстың барысы: алдымен қалыпты жағдайдағы 1 мин. жүрек
с*у жылдамдығын анықтайды. енді экспериментатор тексерілушінің екі
ө31нің көз алмасын 10 сек. бойына үлкен саусақтарымен басадьі да жүрек
соғысы жылдамдығын қайта санайды. нөтижесівде жүрек соғысы жылдамдығының азайғанын байқау қиын емес.
энгельман тəжірибесі.
бақаның сопақша миы сақталатындай етіп оның жоғарғы жақ сүйегін қайшымен кесіп тастау керек. 10-15 мин. өткеннен кейш қарнын жоғары қаратып, тақтайшаға бекітеді. кеуде қуысын жарып, жүректі жалаңаштайды. бір минутгағы жүрек соғысын санайды. теріге 0,5/о күкірт қышқылына шыланған сорғыш қагазын (5х5мм) қойғаннан кеиш жүрек соғысы қызметі ритмнің өзгерістерін бақылау.
терінің түрлі аяқтарын иненің үшымен тітіркендіре отьфып, оған қайтаратын жүрек реакциясын бақылау. жүмысты қорытындылау: 1. 2 жөне 3 жүмыстың мазмүнын дөптерге жазу. 2. бүл екі тəжірибенің нөтижесіне түсініктеме беру.
жүмыс
жүрекқызметшгуморальдыреттеу жүрек қызметі нерв жүйесімен катар қанда болатын кейбір затгар арқылы гуморальды түрде реттеліп отырады. жүрекке аса күшті өсер ететін затгардың бірі - адреналин. адреналиннің есер ету əрекеті симпатикалық нерв жүйесішң қызметіне үқсас болып келеда. жүрек қызметі өрекетіне кейбір электролитгер де айтарлықтай əсерлерш тигізе алады егер қандағы калий иондарының саны мөлшерден артып кетсе жүрек қызметін нашарлатады, ал одан өрі көбейсе жүрек диастола фазасында тоқтап қалады. кальций иондары керюшше əсер етеді. ьгер оның концешрациясы кенет кебейіп кетсе жүрек систола кезеңінде тоқтап қалады. жүрек қызметіне өр түрлі затгардың тигізетін есерлерш баиқау үшш штрауба өдісі бойынша жекеленген жүрек препараты қолданылады. жекеленген жүрек препараты жекеленген жүрек қарыншасынан түрады, веноздық синус пен жүрекшелер перфузиялық қан айналысынан
ал
шығарылып тасталады.
ЖУМЫСТЫНмаксаты: штрауба өдісі бойынша жекеленген жүрек ал> тəсілін үйрену. электролитгер мен гармондардың оған өсерш бақылау.
жумыска кажетгі қүрал-жабдыкгащ хирургиялық аспаптау жиынтығы, кимограф, миограф, штатив, штрауба канюласы, лигатуралар, рингер ерітіндісі, адреналин, 1% сась2 ерітіндісі, 1% ксь ерітінді , пипеткалар. жүмыс бақамен орындалады.
жүмыстын барысы: бас миы мен жүлынын бүзу жансыздандырылган бақаны хирургаялық тақтайшага бектп, жүрй аршиды. оң жоне сол жак қолкдны тауып, екеуш лигатураға алады.
лигатураның арасындағы жүрекшеде пайда болған аланды тесіп, үшы қарыншаға жететіндей етіп канюла тығады. канюланың үшы қарыншадан шығып кетпес үшін оны сол жерден мықтап
егер канюланың үшы қарыншаға жетсе, жүрек ербір жиырылғанда қарыншадағы қан канюламен жоғары кегеріліп, босаңсығанда төмен түсіп отырады. бүдан кейін канюланы рингер ерітіндісімен толтырады да жүректі канюласымен кесіп алады. ондай жүректі денеден жекеленген жүрек деп атайды (49-сурет). жүректің сырты тез кеуіп кететіндіктен оны рингер ерітіндісімен жиі-жиі сулап отыру керек. жекеленген жүрек қызметін кимограф барабанына жазу үшін оны миографқабекітеді. жазардың алдында жүрек ішіндеп қанды оірнеше қайтара рингер ерітіндісімен жуып, ортадан темен егіп сол ер'тіндімен қайта толтырады. жүмысқа екі пипетка қоладанады: біреуі канк>ладан рингер ерітіндісін сорып алу, екіншісі - ерітіндіні қүю үшін. бүдан басқа электролиттер мен гармондар қүятын пипетісаларда °олу қажет.