Физиология ғылымының салалары

2 Физиология ғылымының салалары

1. 
   тармақтары, жалпы жəне бөлімдер физиологиясын, салыстырмалы жəне эволюциялық физиологияны, сондай-ақ арнайы /қолданбалы/ физиологияны жəне адам физиологиясын ажыратып атайды. математикшіык, модельдеу
   
   1. 
      Жалпы физиология - əр түрге жататын организмдерге ортақ бола алатын процестердің табигатын, сондай-ақ организм мен оның қүрылымдарының сыртқы орта əсерлеріне туатын реакцияларының завдылықтарын зертгейді. Осыған орай биологаялық мембраналардың, клеткалардың, тканьдардің жалпы қасиеттері, қозгыштық, жиырылгаштық, тітіркенгіштік, тежелу, энергиялық жəне метаболикалық процестер зертгеледі.
      
   2. 
      Бөлімдер физиологиясы - тканьдер /ет, нерв т.б./, органдар /ми, жүрек, бүйрек, т.б./, жүйелер /ас қорыту, қан айналу, тыныс алу, т.б./ функцияларын зерттейді.
      
   3. 
      Салыстырмалы физиология - жануарлар дүниесінің əртүрлі өкілдеріндегі белгілі бір функциялар үқсастықтары мен олардың айырмашылықтарын анықтау арқылы табылган өзгерістердің немесе жаңа пайда болган белгілердің себептері мен жаліш зандылықтарын зерттейді.
      
   4. 
      Эволюциялық физиология - адам мен жануарлар онтогенезі мен филогенезінде пайда болатын, дамитын жəне қалыптасатын физиологиялық функциялардың жалпы биологаялық завды-лықтары мен механизмдерін зерттеп білуді міндет, мақсат етеді.
      
   5. 
      Арнайы /крлданбалы/ фшиология - организмдегі функциялар өзгеру завдылықтарын оның спецификалық əрекетіне, практикалық мақсатгарға немесе нақты өмір сүру жагдайларына байланысты зерттейді. Пракгикалық тұрғыдан ауыл-шаруашылық малдары физиологиясының айтарлықтай маңызы бар. Арнайы физиология проблемаларына кейде авиациялық, космостық, суасты физиологиясын т.б. жатқызады.
      

1. 
   Авиациялық физиология - авиациялык. үшулардың адам
   

2. 
   Əскери физиология - оқу-əскери, əскери жағдайларда функциялар реттелу зандылықтарын зерттейді.
   
3. 
   Жас физиологиясы - органдар, жүйелер жəне организм функцияларының үрықтанудан бастап өлгенге дейінгі аралықтагы /онтогенезде/ қалыптасу жəне жетілу, əлсіздену ерекшеліктерін зерттейді.
   
4. 
   Космостық /гарыштық/ физиология, ғарышқа үшу кезінде əсер ететін факторларға
   

5. 
   Клиникалық физиология - организмде патологиялық процестер пайда болып, дамудың барысында физиологиялық функцияларда байқалатын өзгерістер сшіаты мен ерекшеліктерін зертгейді.
   
6. 
   Психофизиологая - қабылдау, есте сақтау, ойлау, көңіл-күй өзгерістері /эмоция/ т.б. психикалық процестер барысында байқалатын физиологиялық функциялар өзгерістерін объективті түрде тіркеп, зертгейді.
   
7. 
   Спорт физиологиясы - түрлі жаттығулар мен жарыстар кезідце организмдегі функциялар өзгерістерінің зақдылық-тарын зертгейді.
   
8. 
   Еңбек физиологиясы - адамның еңбек етуі кезіндегі физиологиялық функциялар өзгерістерін, олардың реттелу ерекшеліктерін зертгеу арқылы жоғары жұмыс қабілетін мейлінше үзақ сақтауға мүмкіңцік беретін əдістер мен тəсілдерді табуға көмектеседі.
   
9. 
   Экологиялық физиология - түрлі юшматгақ-географиялық жағдайларға, нақты өмір сүру ортасына байланысты адамның тіршілік əрекеттеріндегі ерекшелікгерді зертгейді.
   
10. 
    тамақтану физиологиясы жедел дамуда