М. У. Анартаева


Қорытынды сұрақтары (кері байланысы)?



бет81/96
Дата06.02.2023
өлшемі1,3 Mb.
#65491
түріЖұмыс бағдарламасы
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   96
6. Қорытынды сұрақтары (кері байланысы)?

  1. Қандай микроорганизмдерді ШПМ деп атаймыз?

  2. ШПМ-ның адам ағзасындағы ролі?

  3. ШПМ-ның АІИ-дағы ролі?

3

    1. Тақырыбы: Госпитальды инфекцияның этиологиясы. Ятрогенияның шығуындағы медицина қызметкерлерінің ролі.

    2. Сабақтың мақсаты: Студенттерді госпитальды инфекцияның пайда болу себебі және ятрогенийлердің пайда болуындағы шығуындағы медициналық қызметкерлердің ролімен таныстыру.

    3. Дәріс тезистері. Бірден бір ежелгі дәрігерлердің айтуынша: Primum non nocere (алдымен зиян келтірме). Науқастарға стационарда, амбулаториялар мен емхана мекемелерінде және үй жағдайында көрсетілетін медициналық көмек арқылы ятрогения (грек.ятрос-дәрігер, генус-шығу тегі) деп аталды. Ятрогендік инфекция (синонимдері: ауруханаішілік, госпитальды, назокоминальды) медициналық көмек көрсету барысындағы залалданудан туындайтын инфекциялық ауру деген түсінікті білдіреді.

Ятрогенді инфекциямен адам ауруханадан тыс жағдайларда жұқтырады, ал ауру бірнеше уақыттан кейін ауруханаға түскеннен соң басқа аурудың болуымен сипатталады.
Ауруханаішілік (госпитальды, нозокомиальды) инфекция – бұл инфекцияның жұқтырылуы аурухана мекемелерінде пайда болады; негізгі аурудың үстіне қосыла жүріп аурудың клиникалық ағымын күрделендіріп, емдеуді және диагностикалауды қиындатады, аурудың болжамын және шығуын нашарлатып, аурудың өліміне алып келеді.
Қазіргі таңда ауруханаішілік инфекциясына бірнеше анықтама берілген. ДДҰ (Копенгаген, 1979ж. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы) комитетінің эксперттері берілген анықтамасы қабылданған, «кез келген клиникалық тұрғыдағы жұқпалы аурулардың байқалуы» кез келген клиникалық көрініс ол жұқпалы ауру, науқастың госпитальды немесе емделу орындарын да емделу мақсатына тікелей қатысты, сондай-ақ аурухана ішілік күшінің күшінің мақсаты тәуелсіз болады, аурухана ішіндегі аурудың белгілері дер кезінде көрінуде көрінбеуі де мүмкін. Медициналық көмек көрсетумен байланысты аурулар, сонымен қатар, ятрогения немесе нозокоминальды инфекция терминдерін білдіреді.
Соңғы онжылдықта ауруханаішілік инфекция денсаулық сақтаудың маңызды мәслелерінің бірі болып, елдердің экономикалық дамуында пациенттердің 5-10% пайда болады, негізгі аурулардың өтуін күделендіріп, аурудың өміріне қауіп тудырады және де емдеу ақысын жоғарлатады. Көбінесе бұл популяциядағы созылмалы аурулармен, интоксикациямен не болмаса иммунодепресанттарды қабылдайтын, жоғарғы рисктегі аурулардың көбейіп демографиялық көрсеткіштің ауытқуын көрсетеді. Ауруханаішілік инфекциялардың келесі негізгі себептерімен ерекшеленеді.

      • Микроорганизмдердің «госпитальды штамдарының» құрылуы және селекциясы, көптеген дәрілік тұрақтылықпен және жоғарғы вируленттілікпен иемденеді.

      • Антимикробтық химиятерапияны рациональсыз жүргізу және дәрілік тұрақтылықтың штамдар циркуляциясының бақылау жүргізілмеуіне байланысты.

      • Медициналық персоналдар арасындағы (40%-ға жетеді) патогенді микрофлораларының (мысалы, алтынша стафилококк) жиі тасымалдануы.

      • Өзіндік арнайы экологиялық ауқымды ауруханалық комплекті құру – емханалар мен емханалардағы топталу, негізгі контингенттердің ерекшеліктерімен (көбінесе әлсіз пациенттер), мекемелердің жабық болуымен байланысты (палаталар, процедуралық кабинеттер және т.б.)

      • Стационарлар және емханалар үшін санитарлы - гигиеналық қалыптылықтың ауытқуы, асептика және антисептиканың ерекжелерінің бұзылуы.

Шартты патогенді микроорганизмдердің шақырылуымен ятрогенді инфекцияның шығуында медициналық кедергіні тудырушы болып табылады. Қоздырғыштардың нозологиялық формасы және құрамы оның типіне және орналасу кедергісіне байланысты. Осыларға жататын:

    1. инфицирленген терілік жарақаттарға, шырышты қабаттарға, және де операция жасалған мүшелердегі инфекциондық асқынулар мен байланысты жасалған операциялар.

    2. Емдік және профилақтикалық препараттарды иньекция жасау нәтижесінде пайда болған инфильтрат, абсцесс, флегмона.

    3. Қан және қан алмастырушы заттарды құю, парентеральды тамақ, тамырларға катетеризация жасау, гемодиализ, гемадсорбция, тамырлардың тромбоз, жұмсақ тіндердің абсцесіне алып келуі мүмкін.

    4. Қуықты катетеризациялау, уретраны бужирлеу, цистоскопия, уритритке, циститке, пиелонефритке алып келеді.

    5. Аппараттық жасанды тыныс алу, трахеостомия, интубация, бронхоскопия, бронхтарды шаю, шырышты сору, антисептиктер және антибиотик аэрозольді түрде енгізуі нәтижесінде бронхитті, пневмонияны, ларингитті, өкпе гангренасын, плевритті және сепсисті де алып келуі мүмкін.

    6. Стоматологиялық манипуляциялар, стоматитті, жұмсақ тіндердің абсцесі және флегмонасын, жақтың остеомиелитін, синуситті, мидың абсцесіне алып келуі мүмкін.

    7. Жасанды түсіктер, эндоскопиялық және жыныс сферасының аумағында мануальды зерттеуде эндометритті сальпингоофоритті, шатаралық іріңдеуіне алып келуі мүмкін.

Ятрогенді инфекция тұрғындарға медициналық көмектің көрсеткішін қиындатады, ауруларды госпитализауиялау мүмкіндігін тежейді, медициналық қызметкерлердің жұмысындағы тұрғындарға сенімсіздік тудырады, осының нәтижесінде ауқымды еңбектің жоғалуына және қосымша ақшалай шығындардың әлеуметтік қамтамасыз етуіне алып келеді.



  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   96




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет