ҮІІ БӨЛІМ    ЖАҢА ӨЛЕҢДЕР

ҮІІ БӨЛІМ 
 
ЖАҢА ӨЛЕҢДЕР 
 

 
136 
Қыз арманы 
 
Жарым болса мені қолдап, көтерер. 
Аспандағы айды сөзсіз әперер. 
Қызғалдақты қырда бірге қыдырып, 
Шын бақытқа, қуанышқа жетелер. 
 
Жарым болса қиындықтан қашпайтын, 
Ашуланып кемерінен аспайтын. 
Жырымызды бірге жырлап өлгенше, 
Сырымызды дұшпандарға ашпайтын. 
 
Жарым болса теңдесі жоқ ақылды. 
Жат көрмейтін үлкен-кіші жақынды. 
Ұрпақтарға өнеге боп әрдайым, 
Өмір сүрсе нажағайдай жарқылды. 
 
Жарым болса түсінетін жанымды, 
Бойымдағы бағалайтын барымды. 
Әдет-ғұрып, салт-сананы түсініп, 
Салмақтайтын таным менен нанымды. 
 
Жарым болса шын жүректен сүйетін, 
Жалынына махаббаттың күйетін. 
Мен көзінен таса болса сағынып, 
Хал-жайымды тез арада білетін. 
 
Демеп мені сүріндірмей жүретін, 
Мен қуансам шаттанып шын күлетін. 
Мұңайғанда иіскеп менің төбемнен, 
Мейірімнің нұр шуағын төгетін. 
 
 
 
 
 
 
 

 
137 
Бақыт деген.... 
 
Бақыт деген – бірлік шығар ел үшін, 
Ынтымақ пен кеңейтетін өрісін. 
Қан майданда арпалысып дұшпанмен, 
Елді қорғау – бақыт, рас ер үшін. 
 
Махабаттың маздақ жырын тыңдатып, 
Ғашықтардың бас қосуы шын бақыт. 
Туған жерде тілім шықса былдырлап, 
Бақыт болып тұрар ол да үн қатып. 
 
Бақыт деген – от құшақта жану ма, 
Ақ төсекте ары таза аруға. 
Бақыт деген – тал бесікті тербетіп, 
Қасиетті ана болып қалуда. 
 
Бақыт деген – баянды бір сенімде. 
Сене алмасаң неге келдің өмірге. 
... Кездесті де ғайып болды кенеттен, 
Бір бақытым бар еді ғой менің де. 
 
 
 
Көктем 
 
Көктем келді гүлден тәжік киініп, 
Құс сайрайды көктен жерге құйылып. 
Алты ай қыстан әрең шыққан қария, 
Күншуақта мүлгіп отыр бұйығып. 
 
Көз ұшында сағым ұшып бұлдырай, 
Жылғаларда су күледі сылдырай. 
Уыз көктем уылжып тұр, уылжып, 
Бой түзеген бойжеткендей құрғыр-ай! 
 
Ырылдаған ақ күшік те айбатты-ақ, 
Еске салып бал күндерге бойлатпақ. 

 
138 
Алып бітті ақ күшіктің мазасын, 
Көкке тойған қозы-лақтар ойнақтап. 
 
Ұшталмаған шабытымды ұштардай, 
Өн бойымда бара жатыр күш қалмай. 
...Көгілжім кеш, ей, көгілдір дүние, 
Жылы жаққа ұшып кетпе құстардай! 
 
Қыз қызғалдақ 
 
Кебісінің күмісі мың ділдалық, 
Ақ дидары қылады түнді жарық. 
Жүзіп бара жатқандай жұпар аңқып, 
Дүрі гауһар сырғасы сыңғыр қағып. 
 
Жүзіп бара жатқандай көл бетінде, 
Періштедей бейқамдау келбеті де. 
Үкі тағып, бұлғыннан бөрік киген, 
Көктен түскен суреттей жер бетінде. 
 
Түрілмеген етегі бүрме-бүрме, 
Салтанаты бойында – үлде, бүлде... 
Шыға келген эпостан Қыз Жібектей, 
Бір қараса мас қылар кім-кімді де. 
 
Қызбенен гүл тағдырлас, сырлас әрі, 
«Тағдырлас қып оларды кім жасады?!». 
Ақ бата алып, алысқа аттанарда, 
Қыз дәурен мен қызғалдақ мұңдасады. 
 
Мұңдасады, көңілді мұң басады, 
Тіршіліктің өзгермей тұрмас әні. 
Сұлулықты сұқтанып қарсы алатын, 
Табиғаттың заңы ғой бұл қашанғы. 
 
 
 
 

 
139 
Асығамын 
 
Бізді ұғынып, бізді сезер жан бар ма, 
Ақ сезімі ылайланған жалғанда. 
Түсімде де үлгере алмай жүремін, 
Үміт жалғап аққуға ұқсас арманға. 
 
Кеш кіргенде таңға асығам, асығам, 
Қыс келгенде жазды аңсаймын – жасыл ән... 
Асығамын әлде неге әйтеуір, 
Бақыт құсы пыр етердей басымнан. 
 
Тағдыр мынау тылсымға бойлатып,  
Билетеді, үйретеді ойнатып. 
Айналады шыркөбелек басымнан, 
Орайымда ақ сәулесін ойнатып. 
 
Аттанам да аспан жаққа нілдей көк, 
Қайта оралам күркіреген күндей боп. 
Қырдан қашқан қызыл өрттей өлеңім, 
Көктем сайын бүршік жарса гүлдей боп. 
 
 
*** 
Көкшіл сәуле көкке қарай жарысқан, 
Жақынымдай сыр тартады алыстан. 
Иә, біздер ол әлеммен таныспыз, 
Соны айтады жеткен хабар ғарыштан. 
 
Жербетілік бір бақытты жетелеп, 
«Жер бетінде арман деген өте көп!» 
Тегін танып, түбін ұқса адамзат, 
Бір-ақ сәтте ақын болып кетер ед. 
 
Жаратқанның нығыметін аңғарып, 
Түпсіз көкке қарай берем таңқалып. 
Жылжып кіріп бара жатыр жұмыр жер, 
Мәңгіліктің көмейіне арбалып. 

 
140 
 
Қанша таңым атты менің көз ілмей, 
Моп-момақан, сәл мұңдылау өзімдей. 
Дүниеден өтіп кету сұмдық қой, 
Ешкім де емес екеніңді сезінбей. 
 
Кете берем қол бұлғасаң күтпе деп, -  
Сіз қорқардай о дүниеде түк те жоқ. 
Өлім дейтін леп белгінің соңында 
Тұра берем Өлең дейтін нүкте боп. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
141 
Мазмұны 
 
Арнау   …………………….....…………………………………….3 
І Бӛлім…………………......………………………………………..5 
Қызылжардың бір тал гүлі...............................................................6 
Ата заңым ардақтым.........................................................................7 
Ӛз елімді қалармын...........................................................................8 
Отаным десем....................................................................................9 
Тәуелсіздік күніне...........................................................................10 
Елім менің…………………………………….....………………...11 
Тәуелсіздікке арналған салтанатқа................................................12 
Қазақстан алтын ұям………………………………….....………..13 
Далама………………………………………………….....……….14 
Жұлдыздар …………………………………………….....……….15 
Жолдар, жолдар…………………………………….....…………..16 
Қимасым…………………………………………………....….…..17 
Қазағым………………………………………………….....……...17 
Тілегім…………………………………………………….....…….18 
Сағынамын…………………………………………….....………..18 
Ауылым……………………………………………….....………...19 
Ыстық кӛл…………………………………………….....………...20 
Қызылжарым...................................................................................21 
Мектебіме………………………………………………….......…..21 
Мектебім .........................................................................................23 
Ұстаздарыма………………………………………….....………...24 
Наурыз айы......................................................................................25 
Кӛктем келсе ...................................................................................26 

 
142 
Жаз келді..........................................................................................26 
Наурыз келді....................................................................................27 
Наурыз жырлары………………………………….……......….28-29 
ІІ бӛлім………………………………………………......………...31 
Әкемді еске алу................................................................................32 
Мен әкемнің ақын жанды қызымын..............................................33 
Әкем менің ең бақытты жан екен..................................................34 
Әкені аңсау.......................................................................................34 
Анама................................................................................................36 
Әйел - ана, әйел – жар.....................................................................37 
Бас иемін………………………………………….....…………….37 
Ошақтың отын ӛшірмей………………………………….....……38 
Анама…………………………………………......………………..39 
Ана тілегі……………………………………………......………....39    
Қайран ағаларым……………………………………….....……....40 
Жеңіс күніне....................................................................................41 
Әжем Бәди Ақшалқызына……………………………….....…….42 
Әкем түсіп есіме………………………………………….....…….43 
Әкеме……………………………………...…………….....………44 
Ӛсиетім.............................................................................................44 
Соңғы тілек......................................................................................45 
Арыма…………………………………………………….....……..45 
Біреудің алыстағы арманымын......................................................45 
Ӛзім туралы......................................................................................46 
О, тіршілік........................................................................................46 
Сырласу............................................................................................47 

 
143 
Ӛкінемін текке ӛткен күндер менен айларға................................48 
Іздейтінім – ізгілік…………………………………………….…..48 
Жыртысымды жыртпасын..............................................................49 
ІІІ  бӛлім……………………………………………….....……….51 
Бала ғашық.......................................................................................52 
Балалық шақты еске алу.................................................................53 
Сені мен мен....................................................................................53 
Шынайылық сыйла маған..............................................................54 
Мен сені бағалаймын......................................................................54 
Ӛкпе .................................................................................................55 
Досқа.................................................................................................56 
Іздедің бе..........................................................................................56 
Мен ӛзіңді........................................................................................57 
Түс.....................................................................................................57 
Керуен басым...................................................................................58 
Ӛмір жайлы ой.................................................................................58 
Сезім.................................................................................................59 
Тілегім……………………………………………………....….….60 
Сыр…………………………………………………….....………..61 
Құрбыларға……………………………………………….....…….61 
Әсемдікті қимаймын………………………………….....………..62 
Арман………………………………………………….....………..62 
Асығамын………………………………………………….....……63 
Ӛмір заңы………………………………………………….....……64 
Кӛктем………………………………………………….....……….65 
Күз…………………………………………………......…………...65 

 
144 
Қыс таяу…………………………………………….....…………..67 
Бакуге барғанда………………………………….....……………..67 
Шіркін-ай………………………………………………….....…....68 
Кӛңілімнің кӛктемі…………………………………….....……….68 
Жастық шақ………………………………………………......…....69 
Ару қыз ………………………………………………….....……...69 
Түсімде.............................................................................................70 
Сүюден егер адам жаратылса………………………......………...70 
Алдамшы сезім………………………………………….....……...71 
Сенсің жаным……………………………………………….....….71 
Білмеппін……………………………………………......………....72 
Сені іздедім…………………………………………….....……….73 
Абайға……………………………………………………......…….74 
Аймала мені …………………………………………….....……...75 
Наз……………………………………………………........……….75 
Бақыт деген…………………………………………..........………76 
Қос қанатым………………………………………….......………..77 
Айбарға ………………………………………………...........…….77 
Айдынға............................................................................................78 
Әдеміге.............................................................................................79 
Балапаным……………………………………………….......….....79 
Келініме........................................................................................... 80 
Айданаға………………………………………………...........……81 
Айсара……………………………………………….........……….82 
Аппақ дӛңнен……………………………………….........……….82 
Қыз қызыл гүл.................................................................................83 

 
145 
Кӛңіл толқындары......................................................................83-84 
Алғашқы сезім……………………....................………………….85 
Жаным менің ……………………………..........…………………86 
ІҮ бӛлім………………………………………….........…………..87 
Ӛлең жазсам………………………..........………………………...88 
Жырларым……………………………………..........……………..89 
Ақынға……………………………………………..........…………89 
Замандасқа ……………………………………….........……….…90 
Оқырманмен сырласу………………………………….........…....91 
Ана тілі………………………………………………............…….91 
Қазақ тілі…………………………………………….............…….92 
Сӛз қадірі……………………………………………….........…....93 
Ӛлең жазу…………………………………………….............……93 
Сусындаған бұлағым………………………………..........……….94 
Ӛлеңдерім……………………………………………..........……...94 
Шабыт…………………………………………………..........…….95 
Кейбір жан………………………………………………..........….95 
Азамат деп........................................................................................96 
Ү Бӛлім ...........................................................................................97 
 Нұр – ағама…………………………………………….........……98 
Шешенстанға...................................................................................99 
Шешенстанға.................................................................................100 
Ән....................................................................................................100 
Алтынға..........................................................................................101 
Туған күн құтты болсын...............................................................102 
Әпкеме............................................................................................103 

 
146 
Мәнсия Хамиқызына....................................................................104 
Құрметті Сағындық ......................................................................105 
Айнұрға..........................................................................................106 
Біздің кӛше.....................................................................................107 
Қапыда қаза болған Нариманға...................................................107 
Ұстазым Ишанғали Қасымовтың қазасына................................108 
Дәрігер Амангелді Жақсылықұлын еске алу..............................109 
Сайлаубек Ысқақұлының рухына................................................109 
Ананың зары..................................................................................110 
Болатбектің қазасына……………………………………………111 
Болатбектің жылына……………………………………........….112 
Арнау..............................................................................................113 
Арысым! 
Азаматым! 
Танытқан 
ақындықтың 
ғаламатын.......................................................................................115 
Шаттанамын..................................................................................117 
Бауырларыма.................................................................................119 
Ӛмір туралы...................................................................................119 
Жаңа жыл...................................................................................... 120 
Жаңа жылға тілек..........................................................................120 
Қосағыма........................................................................................121 
ҮІ бӛлім……………………………………………...…………..123 
Молодость души…………………………………………………124 
В чем оно счастье………………………………………………..126 
Вдвоем…………………………………………………………....126 
Пришла весна…………………………………………………….127 
На родной земле………………………………………....……....128 

 
147 
Обида…………………………………………………….……….128 
Весна моей души………………………………………….……..129 
Из лирики последних лет……………………………………….129 
Спешу каждый день……………………………………………..130 
Я люблю………………………………………………………….130 
Обними меня……………………………………………………..131 
Смятение души…………………………………………………..132 
Коль человек……………………………………………………..132 
Совесть моя……………………………………………………....132 
Строчки, рифмы…………………………………………...…….133 
Вдохновение……………………………………………...……...133 
VII Бӛлім жаңа ӛлеңдер.............................................................135 
Қыз арманы....................................................................................136 
Бақыт деген... ................................................................................137 
Кӛктем............................................................................................137 
Қыз қызғалдақ................................................................................138 
Асығамын.......................................................................................139 
Кӛкшіл сәуле..................................................................................139 
Тапсырма........................................................................................140 
Мазмұны.........................................................................................141 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
148 
 
 
 
 
 
Марал Зейнел-Ғабиқызы (Оспанова) 
СЫРЛЫ СЕЗІМ 
(ӛлеңдер жинағы) 
қазақ тілінде 
 
 
 
 
 
Редакторы: Серік Тұрғынбек 
Техникалық редакторы: Ольга Ледовских 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2006  жылы  терілір,  баспаға  тапсырылған.  60х90.  Әріп  түрі 
TimesNewRoman.  Кӛлемі  19,5  баспа  табақ.  Таралымы  500. 
Тасырыс  №  3652.    «Полиграфия»  АҚ  басылды.  Петропавл 
қаласы, Конституции Қазақстана кӛшесі, 11