Мардан сапарбаев


Дәріс №7. Желілер және телекоммуникациялар



бет17/42
Дата15.11.2023
өлшемі290,41 Kb.
#123185
түріЛекция
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   42
Дәріс №7. Желілер және телекоммуникациялар
Мақсаты: негізгі ұғымдарды еңгізу жолымен тақырыпты түсіндіруді
дамыту.
Жоспар:
1.Соңғы құрылғылар, деректерді беру құрылғылары, деректерді беру
ортасы. Желілердің түрлері.
2.Стектік хаттамалар: TCP/IP, OSI. IP-адрестеу. Локальді және
глобальді желілер. Сымды және сымсыз желілік технологиялар.
3.DHCP хаттамасы. Интернет желісіне қосу технологияы.
4.Телекоммуникациялық технологиялар.
1.Соңғы құрылғылар, деректерді беру құрылғылары, деректерді беру
ортасы. Желілердің түрлері.
Компьютер желісі деген не? Байланыс құралдары арқылы бір -бірімен
байланысуы екі, немесе одан да көп тәуелсіз компьютерлер компьютерлік
желісін қалыптастырады. Компьютерлер ақпарат және деректер алмастыру
үшін желіге қосылады. Желіге қосылған компьютерлер перифериялық және
басқа да компьютерлердің ресурстарын: мысалы бағдарламалық пакеттер
және модемдер, принтерлер, жинақтауыштар немесе CD-ROM-жетектері
сияқтылармен пайдалана алады. Желілер компьютердің аппараттық және
бағдарламалық қосындысы арқылы жасалады. Егер сіздің компьютерде желі
машиналардың бірінде бағдарламалық қамтамасыз ету орнатылған болса.
Сонымен қатар, бірдей бағдарламалық буманың қажеті жоқ. Осы
мағынада, компьютерлік желілер бөлісу ресурстар үшін айқын құралы болып
табылады. Бұл компьютер технологиясы құнының пайдалануын тиімді етеді.
Келесі 9-суретте төрт компьютерлік типтік желі көрсетілген.
6-сурет: Типтік компьютерлік желі
Негізгі аппараттық терминология
Егер сіз компьютер желілерінде көп зерттеу өткізсеңіз, онда
желілермен байланысты терминология үлкен тізімімен кездесуіңіз мүмкін.
Компьютерлік желілерде пайдаланылатын негізгі терминологияны қысқаша
қарастырайық. Бұл жерде барлық желілер негізгі құрылыс блоктарынан
тұратының атап өту қажет.
Торап. Басқа желілік құрылғылармен байланысу қабілеттігі бар, желіге
қосылған кез келген құрылғы түйін деп аталады. Түйін принтер сияқты,
компьютерді немесе қандай да бір басқа құрылғы болуы мүмкін. Әрбір
тораптың бірегей желілік мекен-жайы бар, кейде Data Link Control (DLC)
немесе адресті Media Access Control (MAC) мекенжайы деп те аталады.
Клиент. Серверде, немесе бағдарламаның желісінде көзделген
қызметтерін пайдаланатын құрылғы клиент деп аталады. Клиент компьютер
немесе желі файл серверінен қамтамасыз етілген қызметтерді пайдалану
желідегі жұмыс станциясыны болуы мүмкін, немесе ол серверде іске
қосымша бағдарламалық қамтамасыз ету арқылы қолдау жұмыс станциясы
іске қосылады, бірақ бағдарламасының бір бөлігі болуы мүмкін. Ең таныс
клиенттердің бірі- Веб браузер болып табылады.
Сервер. Файлдарын басып, байланыс желісінежәне басқа да
қызметтерге пайдаланушылар үшін қолжеткізетін кез келген компьютерлік
желі -сервер деп аталады. Ірі желілерде, арнайы сервер арнайы желілік
амалдық жүйесін іскеаз қондырғыларда емес бөлектелген сервер тең рангтік
желіні бағдарламалық қамтамасыз ету, жұмыс істейтін үстінен бар дербес
компьютер операциялық жүйені іске қосуы мүмкін.
Серверде әдетте неғұрлым жетілдірілген процессор, қосымша жад,
үлкенірек кэштеу бар, және бір-пайдаланушы жұмыс станцияларына
қарағанда артық дискке сақтайды. Серверде бірнеше процессорлар болуы
мүмкін. Көптеген серверлерде үлкен электр жабдықтары бар, UPS (үздіксіз
қоректендіру көзі) қолдау, осындай RAID технологиясы ретінде ақаулық-
толерант мүмкіндіктері бар. Интернетте, сервер әдетте клиенттің
сұрауларына жауап береді.
7 суретте клиент және сервер көрсетіледі.
7-сурет - клиент пен сервер
Hub. Қосымша жұмыс станцияларына қоса берілуі мүмкін, сондықтан
желіні кеңейту үшін қолданылатын құрал. Кейбір жұлдызды желілерде, хаб
орталық бақылау құрылғысы болып табылады. Хабтар әдетте 4-тен 24
қосылыстарды қамтамасыз етеді. 11суретте 8-порттық хабтың түрі
көрсетілген. Жұлдызды желісінде хаб қолдануын көрсетеді.
Сурет 8- Star желісіндегі Hub Сурет 9-портотивті концентратор
IP Address.An Internet Protocol (IP) мекен-жайы, оның тораптары
арасындағы байланыс үшін Internet Protocol пайдаланатын компьютерлік
желісін қатысушы құрылғыларға тағайындалған сандық сәйкестендіру
(қисынды мекен-жайы) болып табылады. IP адрестер екілік сандар түрінде
сақталса да, олар көбінесе осындай көп адам оқи алатын санау ретінде
көрсетіледі 192.168.100.1(IPv4 үшін). IP адрестың рөлін төмендегідей
сипаттауға болады: «атауы -біз не іздегенімізді көрсетеді, мекен-жайы -қайда
іздеу керектігін көрсетеді, маршрут -сол жерге қалай жету керектігін
көрсетеді...»
Ретранслятор сигнал қабылдайтын және сигнал тозбауын ұзағырақ
уақытқа алатындай етіп, жоғары қуат деңгейінде сақтайтын электрондық
құрылғы болып табылады.
Bridges(көпірлер). желілік көпір OSI моделінің деректер сілтеме
қабатында (қабаты 2) бірнеше желілік сегменттерді байланыстырады.
Көпірлер бәріне хабтар сияқты, барлық порттарына трафикті көшіру, бірақ
MAC мекенжайларына нақты порттары арқылы қол жеткізуге болып
табылатын үйренуге емес. Көпір портты және мекен-жайды
байланыстырады, кейін, ол тек осы портына бұл мекенжайдан трафикті
жіберуге болады. Көпірлер арқылы басқа барлық порттарына хабар
таратылымдарды жіберу жасаймыз.
Маршрутизаторлар. Маршрутизаторлар әрбір пакет үшін ең жақсы,
келесі маршрутизаторды анықтау үшін хаттама үстіңгі және экспедиторлық
кестелерде ақпаратты пайдалана отырып, пакеттерді желілер арасында
жіберетін желілік құрылғы болып табылады. Маршрутизаторлар OSI
моделінің TCP / IP интернет қабатының желілік деңгейінде жұмыс істейді.
2.Стектік хаттамалар: TCP/IP, OSI. IP-адрестеу. Локальді және
глобальді желілер. Сымды және сымсыз желілік технологиялар.
Компьютерлік желілердің жіктелуі.
Компьютерлік желілер негізі ретінде, мынадай түрлі аспектілерін
қарастыруы бойынша жіктелуі мүмкін.
- ауқымды
- Қосылу әдісі
- Функционалдық қатынастар (желілік архитектура)
- Желі топологиясы
Төменде келтірілген жоғарыда түрлі негізде сәйкес компьютерлік
желілерді жіктейді.
Негізі түрлі санаттағы
Scale жеке аймақ желісін (PAN)
Жергілікті желіге (LAN)
Митрополит Area Network (MAN)
Wide Area Network (WAN).
Қосылу әдісі оптикалық талшықты
Ethernet
Сымсыз LAN
Басты бет PNA
Функционалдық Белсенді активті байланыс
Қосылуы
Желілік Клиент-сервер
Peer рангілі (жұмыс тобының) сәулет,
Желілік топология шинажелі топологиясының (ұйымдастыру
компоненттері)
Star желі топологиясы
Ring желі топологиясы
Аралас желі топологиясы
Ағаш немесе Иерархиялық топология
негізгі
түрлі санаттағы
шкала Scale жеке аймақ желісін (PAN)
Жергілікті желіге (LAN)
Митрополит Area Network (MAN)
Wide Area Network (WAN).
қосылу әдісі Қосылу әдісі оптикалық талшықты
Ethernet
Сымсыз LAN
Басты бет PNA
функционалдық
қатынас
Қосылуы


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   42




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет