2.4. Сұрау есімдіктері (Interrogative pronouns)
Сұрау есімдіктері мыналар: кім, не, неше, қай, қандай, қанша, қалай т.б.
Ағылшын тіліндегі сұрау есімдіктеріне who (whom), whose, what, which, how, how much (how many) жатады. Атауының өзі айтып тұрғандай бұл есімдіктерді сұрау сөйлемдерінде қолданады. Осы есімдіктердің әрқайсысы сөйлемде әртүрлі қызмет атқарады. who, whom , whose есімдіктері
who мен whom есімдіктері
who және whom есімдіктері тұлғаларға қатысты айтылады. Who зат есімдік есімдік ретінде пайдаланылады және сөйлемде бастауыш немесе баяндауыштың атаулы бөлігінің қызметін атқарады: Who deleted the file from the computer? – Компьютерегі сол файлды кім жойды? Who is that man? – Бұл адам кім?
Who бастауыш болса, who кейін етістік орыс тіліндегі сияқты жекеше түрдегі 3 жақта болады: Who is there? – Мұнда кім бар?
Who баяндауыштың атаулы бөлігі болса, онда етістік түр мен жақта бастауыш көрсетілген зат есіммен немесе есімдікпен келістіріледі:
What are these things? – Бұл не?
Whom есімдігі тікелей толықтауыш пен жатыс септіктік жанама толықтауыш (көмекші сөзбен бірлесіп) қызметін атқарады [12].
Whom орыс тілінде көмекші сөзді жанама септіктегі кім есімдігіне сәйкес келеді. Сөйлеу мәнерінде whom әдетте who есімдігіне сәйкес келеді. Who (whom) did you meet there? –Сен онда кімді кездестірдің? Who (whom) did he talk to? –Ол кіммен сөйлесті?
Who бастауышын от who толықтауышынан сөздер қатары бойынша айыруға болады:
Who did you meet there? –? Сен онда кімді кездестірдің?
Who met you there? – Сені онда кім қарсы алды?
Who did you see? – Сен кімді көрдің?
Who saw you? – Сені кім көрді?
Whom есімдігіне жататын көмекші сөз әдетте етістіктен кейін қойылады, ал толықтауыш болған жағдайда толықтауыштан кейін қойылады мұндай жағдайда whom есімдігі who есімдігімен ауыстырылады [13].
Who (whom) did you show the letter to? – Сен бұл хатты кімге көрсеттің?
Who (whom) are you speaking of? – Сен кім туралы айтып отырсың?
Whose есімдігі
Whose есімдігі біреуге немесе бір нәрсеге белгілі заттың тиістілігін белгілейді. жататын зат есімнің алдында тұрады: Whose book is this?
Whose сын есімдік есімдік ретінде пайдаланылады. Бірақ осыған қарамастан whose не зат есімді, не тәуелдік есімдігінің орнын алмастырады. Whose book is this? This is her book (тәуелдік есімдігі-сын есім) This book is hers (есімдік-зат есім) This is Jane’s book (зат есім).
Достарыңызбен бөлісу: |