мын вариантының орнына -ман (фонетикалық түрлерімен)
жұрнақты тұлғасы да кездеседі. Және бұл амал жиі жұмсал-
ған: «Тоғай қондым – өкінбен. Ару сүйдім – өкінбен» (До-
спамбет). «Көбе сайлап кимен-ді. Алдыма алып сүймен-ді»
(Шалкиіз). «Мұныңа, ханым, шыдаман» (Жиембет). Бұл тұл-
ғаның беретін мағынасында үзілді-кесілділік реңкі (катего-
ричность) бар. Жоғарғы мысалдарда осы реңк сақталған. Ал
кейінгі дәуірлерде, айталық, XIX ғасырдың II жартысында,
Абай тілінде бұл тұлға аталған мағынаны білдірмей-ақ, жай ха-
барлау үшін де жұмсалатын болған.
Шылаулар қазақ тіліне тән түрлерінде ғана кездеседі. Жаз-
ба тілдерге тән арабша уа, лекин, парсыша һәм шылауы бір-
екі жерде ғана көрінеді: «Жайыңды білген қарындас. Ол –
қарындас һәм жолдас» (Шалкиіз). Соң шылауының соңратын
деген көне варианты да қолданылған.
Достарыңызбен бөлісу: |
