Медиа ақпараттық сауаттылық МҰҒалімдерге арналған ресурстық кітап
Қоғамдық телерадиохабар тарату салық төлеушілер есебінен қаржыландырылады, олардың мақсаты ақша табу немесе
жүктеу/скачать 5,8 Mb. Pdf көрінісі
|
| Қоғамдық телерадиохабар тарату салық төлеушілер есебінен қаржыландырылады, олардың мақсаты ақша табу немесе
қоғамдық санаға ықпал ету емес. Оның міндеті – телерадио хабар тарату саласында қоғамдық қызметтер атқару. Нақтырақ айтар болсақ, объективті, тепе-тең ақпарат беру, қоғамның барлық топтарына көзқарастарын айтуға теңдей мүмкіндік беру. БАҚ құрылтайшыға да тәуелді. БАҚ иесі және қаржыландыру көзі бола тұра құрылтайшы кон- тентке де ықпал ете алады. Кәсіби этика қағида- ларында редакциялық саясаттың құрылтайшы мүддесінен азат болуы керек деп жазылған. Ресейлік заңнамада редакция өз қызметін өзіндік кәсіби негізде жүргізуі керек деп жазылған. Шын- дығына келгенде, кейбір БАҚ қоғамдық пікірге ықпал ету құралы ретінде тіркеледі. Мысалы, нақты бір саяси мақсатты көздеген басылым ашылуы мүмкін. Мысалы, елімізде БАҚ кірісі көп кәсіпорын қатарына жатпайды. Нарық шектеулі болғандықтан, БАҚ тек жарнаманың арқасында немесе контентті ақылы етіп қана күн көре ал- майды. Ал медианың аудиторияға деген үлкен ықпалы жекеменшік газет, ақпараттық веб-ре- сурс, тіпті телеарна ашуға маңызды себеп бола алады. 26 27 I БӨЛІМ «АҚПАРАТ» ЖӘНЕ «МЕДИА» I БӨЛІМ «АҚПАРАТ» ЖӘНЕ «МЕДИА» Аудитория назарын аударудың тағы бір әдісі бар. Ол – «жаға ұстататын» материалдар жариялау. Бұл өте қатігез қылмыс не- месе дау-дамай туралы ақпарат, басқаша айтқанда адам жанын түршіктіретін немесе қатты таң қалдыратын, бір сөзбен айтқанда веб-ресурстың қаралым санын арттыратын контент. Әлеуметтік маңызды тақырыптар қылмыс, секс, агрессиямен байланысты тақырыптармен салыстырғанда, қоғамның назарын азырақ аударады. Бұл БАҚ-ң аудитория назарын аударуға арналған контентті іріктеу талаптарына әсер етеді. Бас редакторлар басылымда қылмысқа қатысты ақпараттың көбеюін аудиторияның қызығушылығымен байланыстырады. Міне, осылайша, аудиторияның қы- зығушылығы бұқаралық ақпарат құралдарында көтерілетін тақырыптарға әсер етеді. Жағымды әсер еткен жағдайлар да жоқ емес. БАҚ контенті жарнама берушілерге немесе құрылтайшыларға тәуелді болуы мүмкін. Мәселен, редакциялар ірі жарнама берушілер- ге жылы қабақ танытуы мүмкін. Корпорациялар БАҚ-пен тығыз серіктестік орнатып, бизнестің қаржысына ортақ жобаларды жүргізуі мүмкін (айдарлар, ТВ-бағдарламалар). Мұндай жағдайларда БАҚ-тың демеушінің «әнін шырқайтыны» жасырын емес. Журналист серіктес-корпорацияның беделіне нұқсан келтіретін материал дайындаған күннің өзінде, ол эфирге жіберілмейді, газетте мақала жа- рияланбауы ықтимал. ст.19 Закона РФ “о СМИ” 3 3 |