Студенттердің физикалық дамуының индекстік бағасы
Серия «Биология». № 3(103)/2021
161
7 к е с т е
Робинсон индексінің көрсеткіштері бойынша студенттерді бөлу, %
n
Жоғары
Орташадан
жоғары
Орташа
Орташадан
төмен
Төмен
I топ
102
11 %
32,8 %
24,2 %
19,9 %
12,1 %
II топ
85
9,6 %
30 %
23,8 %
26,1 %
10,5 %
Көрсеткіштердің орташа топтық нəтижелерінің талдауы мəндердің орташа деңгейін сипаттайды.
7-ші кесте бойынша, екі топтағы қыздардың деңгейі «орташадан жоғары» болып саналады.
Зерттеу бойынша I топтағы студенттердің көрсеткіштері жоғары болды, бұл олардың жүрек қан
тамыр жүйесінің жақсы аэроботы мүмкіндіктері бар жəне жүрек соғысының үнемділігін көрсетеді.
Робинсон
индексі бойынша, ІІ топтағы студенттердің көрсеткіші «орташадан төмен» екені
анықталды. Зерттелген топтардың 10,5 % жəне 12,1 % Робинсон индексінің төмен мəндерін көрсетті,
бұл жүрек қан-тамыр жүйесінің функционалдық мүмкіндіктерінің жеткіліксіздігін көрсетеді.
Қорытынды
Қорыта келе, қазақ қыздарына тəн морфологиялық ерекшеліктері анықталды. Қазақ қыздарының
негізгі дене өлшемдері славян ұлтының қыздарымен салыстырғанда төмен жəне брахискелия
белгілерінің басымдылығы анықталды. Антропометриялық көрсеткіштердің
төмен болып келуі
генетикалық факторлармен жəне сыртқы ортаның əсерімен айқындалған этностық ерекшеліктерді
көрсетеді.
Барлық зерттелушілердің функционалдық жағдайын көрсететін
физиологиялық көрсеткіштер
мен сандық индекстер жас ерекшеліктеріне сəйкес келеді. Анықталған славян ұлтының сыртқы
тыныс алудың орташа топтық көрсеткіштерінің артуы қазақ қыздарымен
салыстырғанда ағзаның
морфологиялық ерекшеліктеріне байланысты. Қан айналым жүйесінің қызметінің салыстырмалы
талдауы екі топ арасында айқын этносаралық ерекшеліктерінің жоқтығын көрсетті.
Əдебиеттер тізімі
1 Рохлов В.С. Практикум по анатомии и физиологии человека / В.С. Рохлов. — М.: Изд. центр «Академия», 1999. —
160 с.
2 Айзман Р.И. Морфофункциональные показатели коренных жителей Горного Алтая / Р.И. Айзман, Е.А. Чанчаева //
Вестн. ЧГПУ. — 2012. — № 1 — С. 323–335.
3 Базарбаева С.М. Сравнительная оценка физического здоровья казахских и русских студентов первого курса вузов /
С.М. Базарбаева, А.С. Динмухамедова, А.В. Лебедев, Р.И. Айзман // Вестн. Новосиб. гос. пед. ун-та. — 2017. — Т. 7. —
№ 3. — С. 241–248.
4 Бурханов А.И. Физическое развитие и состояние здоровья студентов младших курсов / А.И. Бурханов, Л.И. Носова,
В.И. Маловичко, Ж.Б. Байгутанов, А.М. Филатов // Гигиена и санитария. — 1991. — № 12. — С. 45–48.
5 Литовченко О.Г. Особенности морфофункционального и психофизиологического
развития уроженцев Среднего
Приобья в возрасте 7–20 лет: дис. ... д-ра биол. наук / О.Г. Литовченко. — Челябинск, 2009. — 285 с.
6 Никитюк Б.А. Конституция человека / Б.И. Никитюк // Итоги науки и техники. Сер. Антропология. — 1991. — № 4.
— С. 3–149.
7 Будук-оол Л.К. Особенности морфофункционального статуса студентов тувинской национальности / Л.К. Будук-оол
// Фундаментальные исследования. — 2007. — № 7 — С. 17–20.
Ж.Т. Суюндикова, Д.Т. Конысбаева, Г.К. Баубекова
Достарыңызбен бөлісу: