Медициналык, микробиология


Этиологиялык принцип бойынша жукпалы аурулар белшедн



Pdf көрінісі
бет181/209
Дата03.12.2023
өлшемі47,48 Mb.
#133078
1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   209
Этиологиялык принцип бойынша жукпалы аурулар белшедн
а) бактериоздар ( бактериялык инфекциялар)
б) вирусты инфекциялар;
в) микоздар;
г) микотоксикоздар.
Инвазиялык немесе паразитарлык аурулар болшедп
а) протозооздар (протозойлык инвазиялар)
б) гельминтоздар
в) инфестациялар (буынаяктылар коздыратын аурулар)
2. Жукпалы аурулар контагиоздылыгымен сипатталады (син. инфекциондылыгы, жукпалылыгы). 
Бул, ец алдымен, жукпалы аурулар. Козды ргыштард ын ауырган адамнан ауырмагандарга жецш бершущ, 
т1збекшел1 немесе веертэр!здес реакциялардыц кемепмен кабылдаушы популяция арасында микробтардьщ 
жылдам таралуын контагиоздык (лат. 
contaggiosis-
жукпалы, жуккыш) деп туе ¡ну керек.
Жукпалы аурулар ушш жукпалылык кезец болуы тэн, ол коздыргыштыц наукасты кабылдаушы 
макроорганизмге тжелей немесе жанамажолмен, соныц ¡цпнде буынаяктылар аркылы тарала алатын кезец 
уакыты. Бул кезецнщ узактыгы мен сипаты накты осы ауру ушш спецификалыгы оныц патогенез! мен 
микробтыц макроорганизмнен сыртка шыгарылуыныц ерекшел1ктер1мен байланысты. Бул кезец ауырган 
уакыттыц барлыгын камтуы немесе шдеттщ кейб1р кезендер1мен шектелу! мумюн, эпидемиологиялык 
тургыдан оны бшудщ мацызы зор.
Ж укпалылык дэрежесш сапалы багалау ушш контагиоздык индекс колданылады, ол тшст1 уакыт 
аралыгында инфекция жуктыру кауш! тенгендердщ арасындагы ауырган адамдардыц пайыздык керсетюпп. 
Контагиоздык индекс микробтыц вируленттш п; ие организмшен микробтыц сытрка шыгып туратын уакыт 
аралыгыныц узактыгы жэне интенсивтипп; дозасы жэне таралу т э с ш ; сырткы ортада микробтыц т1ршш1к 
сактау кабгпеттшг!; макроорганизмнщ кабылдаушылык дэрежес! сиякты ауыспалы елшем шамаларымен 
байланысты. Контагиоздык дэреже б1рдей емес. Мысалы, кызылша жогаргы контагиозды ауруга жатады, 
ейткеш кызылшага карсы иммунитет! жок балалардыц 100% -га дейш пш наукаспен жанасканда ауруга 
шалдыгады (контагиоздык индекс! 0,35-0,40).
3. Жукпалы ауруларга кезецмен ету тэн, ол ауру патогенезще карай б!ршен-б!р! ауысып отыратын 
кезецдерд!ц болуы. Кезецдердщ узактыгы микробтыц касиет!мен жэне макроорганизмнщ резистентг!г!мен, 
иммуногенез ерекшел!ктер!мен де байланысты. Т!птен б1р аурудыц ез!нде осы кезецдердщ узактыгы 
наукастардыц эркайсысында эр турл! болуы мумюн.
Ж укпалы аурулар дамуыныц мынадай кезецдер! ажыратылады: жасырын (инкубацияльщ); кумэщц 
(мазасыздану, продромальд!); ауру козу ( клиникалык айкын, нег!зг! белг!лер!н!ц кер!ну!); алгашкы айыгу 
(ауру симптомдарыныц темендей бастауы); айыгу (реконвалесценциялык) кезецдер.
Макроорганизмге микробтардьщ енген (жуккан) сэт!нен бастап, алгашкы ауырсыну белгшер! пайда 
болганга деш нп уакыт аралыгын 
инкубацияльщ,
ягни 
жасырын
кезец дейд1 (латлпсиЬо- тыныштык немесе 
тси Ь ай о- сырткы белг!лерс!з, жасырын). Жасырын кезец барысында коздыргьпитыц микроорганизмнщ




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   209




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет