Медициналык, микробиология
жүктеу/скачать 47,48 Mb. Pdf көрінісі
|
| ©naipicTepyi,
когамды к там актанды ру орындарын кадагалау, емдеу профилактикалык мекемелерде асептикалык, антисептикалык, дезинфекциялык жэне стерилдеу ережелерш катал сактау т.б. Бул, оЫЫшке орай, 6epin> жолдары мен факторларыныц копш!л 1 г!мен сипаттапатын инфекцияларда (мысалы, зоонозды нсмссс аурухана!ш!л!к инфекцияларда) ец киын жэне ти1мд!л!г1 аз шаралар. М Е Д И Ц И Н А Л ЬЩ М И К Р О БИ О Л О Г И Я 179 Кесте 7.1. Эртурл! топтагы жукпалы аурулардыц механизмдер1, бершу жолдары мен факторлары О р г а н и з м д е к о з д ы р г ы ш т а р о р н а л а с а т ы н жер1 Бер1лу м е х а н и зм ! Б е р м у ж о л д а р ы Ф а к т о р л а р ы А с к а з а н - ш е к ар н ас ы Ф ек ал д !-о р ал д 1 А л и м е н т а р л ы С у а р к ы л ы Т у р м ы с т ы к -ж а н а с у Т а г а м д а р С у Л а с т а н г а н к ол Ш ы б ы н д а р Ы д ы с т а р Т ы н ы с а л у а гза л а р ы А э р о г е н д Ц р е с п и р а т о р л ы ) А у а л ы -т а м ш ы л ы А у а л ы -ш а н д ы А у а Ш а н К ан К д н м е н К а н с о р г ы ш э к т о п а р а з и т т е р ар к ы л ы П а р эн т е р а л ь д ы Ж ы н ы с т ы к Э к т о п а р а з и т т е р К ан Ш п р и ц т е р Х и р у р г и я л ы к с а й м а н д а р И н ф у з и я л ы к е р т н д ш е р т .б . С ы р т к ы ж а б ы н д ы л а р К о н т а к т т ы (ж а н а с у ) 1 )Ж а р а к а т т ы к 2 )Ж ы н ы с т ы к ж а н а с у О к т а р ж э н е т.б. К е с к ш з а т т а р ж э н е т.б. У р ы к т ы к ж а с у ш а л а р В ерти кал д 1 В ертикалд1 Кдбылдаушы ужымга багытталган 3-топ шараларына егер мумюндж болса, журе пайда болатын жасанды белсецщ (егу аркылы) немесе енжар (сарысулар мен иммуноглобулиндердщ комепмен) иммунитет жасау юред1. Дэршердщ колында спецификалык иммуноглобулиндж профилактикалык препараттар болмаса, 3-топ шаралары тургындар арасында санитарльщ-агарту жумыстарын журпзумен шектеледг Егер эпидемиялык процестщ б1р немесе б1рнеше звеноларына тшмд1 эсер ете алатын шаралар болса (мысалы вакцинациялау) оны баскарылатын, ал ондай шаралар жок болса-баскарылмайтын инфекциялар деп ажыратуга болады. Сондыктан баскарылатын инфекциялармен куресуде эпидемиологияньщ тубегейл1 максаты оларды глобалды масштабта, буюл дуниежузшде жою болып табылады. Д Д ¥-ны ц уйлест1ру1мен элемдж когамдастыктьщ кунимен 1980 жылы аса катерл1 инфекциянынагыз ш еш екп жоюга кол жeткiзiлдi. Д Д ¥ -н ьщ жакын арадагы жоспарында-баскарылатын б1ркатар баска инфекцияларды (полиомиелит, кызылша т.б.) жою мшдет! болып отыр. Эпидемиялык процестщ интенсивтш п наукастанушылыктьщ (ел1м тугызушылыктьщ) интенсива керсетюштер1мен аныкталады. Ол ¡ндеттщ атын , территориясын жэне тарихи уакыт аралыгын корсете отырып, тургындардьщ 10000 немесе 100000-на шаккандагы ауыргандардьщ (елгендердщ) саны. Эпидемиялык процестщ уш дэрежес1н ажыратады: • спорадикалыц науцастанушылъщ - ол осы нозологиялык ауру турш нщ белгип аумакта, б ел гш тарихи уакыт аралыгында эдетте, октын-октын болып туратын наукастанушылык децгеш; • эпидемия - сол ж ердеп спорадикалык наукастанушылыктьщ децгешнен ¡ндеттщ курт (б1рнеше есе) артып кетуц • пандемия - ол сол ж ердеп эпидемияньщ эдеттеп децгеш нен шугыл артып кетуь Коб1несе наукастанушылыктьщ мундай децгешн белгип географиялык аумак шецбершде устап туру киын жэне ¡идет тез таралып, жаца аумактарды (мемлекеттердц континенттердО камти бастайды (мысалы: оба, тырыскак, тумау, АИВ-инфекция пандемиялары т.б.) Эндемия - эпидемиялык процестщ сипатын айкындай алмайды, ол белгцн географиялык аумактагы б е л г ш нозологиялык ауру турш щ салыстырмалы наукастану ж ииппн гана корсетедь 180 о ц у л ы ц Табиги ош акты эндем ия - табигат ж агдайы м ен ж эне таби гатта инфекция резервуары ж эне тасымалдаушылардыц таралу ареалымен байланысты болады. Статистикалык эндемия - ол климатты - географ иялы к ж эне э л е у м е гп к эконом икалы к ф акторларга байланы сты (мы салы У ндю тан ж эне Бангладеш теп тырыскак шдетО. Тарлу кещстшше карай жукпалы ауруларды темендегщ ей топтарга белуге болады: 1 .Дагдарыстык (кризистж) -100000 тургындарга шакканда 100-ден артык наукастанушылык болу, мысалы ЖИТС. 2. Жаппай к е п ш ш к тж (м ассовы й) - 100000 тургындарга шакканда 100-ге дешн наукастанушылык, мысалы, ЖРА (ОРЗ ), Ж1А (О К И ), 1р1нд1 кабыну аурулары (1КД-ГВЗ ). 3. Баскарылу м умю щ цп бар таралуы - 100000 тургындарга шакканда 20-дан кем наукастанушылык, мысалы газда гангрена, псевдотуберкулез. 4. Спорадикалык - 100000 тургындарга шакканда б1рл1 - жарым жагдайда кездесет1н турлерг 7.8.1. Ж у к п а л ы ауруларды ц э к о л о ги я л ы к - эп и д ем и о л о ги ял ы к к л асси ф и кац и ясы Эпидемиялык процестщ жогарыда айтылган ерекшюпктерш ескере отырып, адамдардьщ жукпалы ауруларыныц каз1рп кезг1 экологиялык - эпидемиологиялык классификациясы жасалган (7.2 - кесте). Кесте 7.2. Ж у к п а л ы ауруларды ц э к о л о ги я л ы к - эп и д ем и о л о ги ял ы к к л асси ф и кац и ясы жүктеу/скачать 47,48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|