Медициналык, микробиология
жүктеу/скачать 47,48 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.2. М и к р оби ол оги я н ы ц гы лы м р етш де дам уы н ь щ н е п з п кезецдер1 Микробиология гылымыныц даму тарихында HerÍ3ri
| KepceTKimTepiH
зерттейдг Санитарлык- микробиологияныц мщдеттерще адамныц денсаулыгына эсер ететш экология сапасын багалау ушш санитариялык керсетшш микробтардыц калыптылык ш епн аныктау жатады. 1.2. М и к р оби ол оги я н ы ц гы лы м р етш де дам уы н ь щ н е п з п кезецдер1 Микробиология гылымыныц даму тарихында HerÍ3ri бес кезендерд1 байкауга болады - эвристж, морфологияльщ, физиологиялык, иммунологиялык жэне молекулалы-генетикалык. Бул кезендер 6ipÍH-6ipi кезепмен алмастырып отырды деп карастыруга болмайды. Мысалы, каз1рп кезде микробтарды зерттеуде молекулалык-генетикалыктехнология сершщц дамып келедк сонымен 6ipre осы кезде бактериялардыц, вирустардыц, сацыраукулактардыц жаца турлер1 ашылып жатыр; жэне де жаца иммундык-диагностикалык препараттар, коректж орталар, дифференцирлейтщ тесттер т.б. пайдалануга усынылып отыр. Микробиологияныц 6ipÍHLui даму кезещнде накты ауру коздыргыштарыныц ашылуы болган жок. Дегенмен, адамзатт1рцплж ете бастаганнан жукпалы аурулардан адамдардыц суйектершде осы шдеттер процесщ щ Í3 калдырганы дэлелдейдг Археологиялык мэл1меттер - ерте замангы суреттер, жазулар, мусшшелер (статуетки)- бойынша тургындардыц, кейде буюл 6ip елдщ белпш з «жабыскак» аурулардан кырылганы аныкталган. Осындай шдеттердщ ce6 e6 ÍH тусшбеген. Адамдар кудайдан корганыс ¡здеумен катар, ездерш ездер1 коргап, ел1мнен кутылу жолдарын ¡здеген. Олар кеп ойланган жэне байкап отырган. Алгашкы рет жукпалы аурулардьщ не себеппен болатынын кандай халыктар туе ¡щи ре бастаганын дэл айту киын. Дегенмен, коне дуниенщ э й гш дэржер1 Гиппократ (б.д.д. 260-377жж.) жаца дэу1рге деш нп IV-гасырда жукпалы аурулардьщ (шешек, оба, тырыскак, т.б.) себепкер1 «миазмалар» деп жорамалдаганы б ел гш , ягни ауаны, суды, топыракты ластайтын жукпалы булар адам организмше тусш, ауру коздырады деп есептеген. Мыцжылдыктыц басында ем!р сурген атакты талым Обу Оли Ибн-сина-Авиценна (980-1037жж.) жукпалы аурулардьщ пайда болуы коршаган ортадагы кезге кер1нбейт1н T¡pi жэнджтердщ адам агзасына ену1мен байланысты деп есептеген. Падуан университетшщ профессоры Д.Фракасторо (1478-1553жж.) езщ ш е пайымдап, адамдарда жэне коршаган ортада кезге керщбейтш ерекше белсещц «T¡pi контагиялар» (contagium vivium) бар, олар турмыстык заттар жэне aya аркылы, жэне де тжелей жанасканда наукастан ден1 cay адамдарга берш п, жукпалы аурулар коздырады деген корытындыга келген. Бул теориясын ол «Жукпалар жэне жукпалы аурулар, жэне де оларды емдеу» (1546ж.) деген ецбепнде жан-жакты баяндаган. Ерте замангы галымдардыц тамаш а жорамалдарын голландиялык табигаттануш ы Антони ван Левенгук (1632-1723жж.) XVII гасырда гана дэлелдед1, оны микроорганизмдерд1 алгашкы ашкан зерттеуш1 деп есептейд1. Ол ез колымен дайындаган, 50-300 есе улкейтетш аспаптыц кемег1мен 1686 жылы алгашкы рет «анималькулюстердш - жүктеу/скачать 47,48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|