№
ko‘rsatgichlar
O‘lchov birligi
miqdori
1.
Chigitdagi massaviy ulushi:
Yadroda
%
35-71
Sheluxada
%
29-65
2.
Yog‘dagi moyning massaviy
ulushi
Chigitda
%
15,9-28,6
Yadroda
%
34,1-46,8
Qobiqda
%
0,32-1,24
3.
Xom protoenning massaviy
ulushi
%
16,8-29,4
4.
Fosfatidlarning massaviy
ulushi
%
0,76-1,77
5.
Yadrodagi fosfor angidridning
(R2O5) massaviy ulushi
%
0,11-0,15
6.
Biriktiruvchi to‘qimaning
massaviy ulushi
%
12,4-18,7
7.
Kulning massaviy ulushi
%
2,3-4,7
8.
Azotsiz ekstrafaol
moddalarning massaviy ulushi
%
26,3-29,0
9.
Gossipolning massaviy ulushi:
Erkin
%
0,002-1,64
Bog‘langan
%
0,08-0,8
10.
Oshlovchi moddalarning
massaviy ulushi
%
8,5-9,5
11.
Uglevodlarning massaviy
ulushi
%
24,0-31,0
251
12.
Riboflavinning massaviy
ulushi
mg
0,23
13.
Pantoten kislota massaviy
ulushi
mg
1,1
14.
Nikotin kislota massaviy
ulushi
mg
1,6
15.
ye vitamin massaviy ulushi
(tozalangan moyda 0,087-
0,096)
%
0,11
Hozirgi vaqtda moyli o‘simlik xomashyolaridan moy ikki xil usulda:
1) mexanik kuch ta’sir ettirib – presslash usuli;
2) yengil bug‘lanuvchi organik erituvchilarda eritib – ekstraksiyalash usulida
olinmoqda.
Moy olishning bu ikki usuli yog‘-moy sanoatida alohida holda yoki birin-ketinlik bilan
amalga oshirilib kelinmoqda. Bu usullarni qo‘llash xomashyoning turiga va olinadigan
moyning sifatiga qarab tanlanadi. O‘simlik moylari olishning ikki usuli sanoatda
qo‘llanilayotgani uchun moyli xomashyolardan moy olishda hozirgi vaqtda
amaliyotda quyidagi texnologik sxemalar qo‘llaniladi:
1. Presslash bilan tugaydigan sxemalar:
– shnekli presslarda bir marotaba presslash;
– shnekli presslarda ikki marotaba presslash, bir qism boshlang‘ich va oxirigacha
presslab moy olish;
– shnekli presslarda uch marta presslab ikki marotaba, bir qism boshlang‘ich va bir
marta oxirigacha presslab moy olish.
2. Ekstraksiyalash bilan tugaydigan sxemalar:
– to‘g‘ridan to‘g‘ri ekstraksiyalab moy olish;
– shnekli presslarda bir qism moyni ajratish va ekstraksiyalash (forpress-ekstraksiya);
– shnekli pressda ikki marta presslab moy olish va ekstraksiyalash.
252
Ushbu ishda biz paxta chigitidan forpress-ekstraksiya usulida moy olishni ko‘rib
chiqamiz.
253
Достарыңызбен бөлісу: |