Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке»



Pdf көрінісі
бет142/328
Дата19.01.2023
өлшемі12,18 Mb.
#61977
түріСборник
1   ...   138   139   140   141   142   143   144   145   ...   328
Байланысты:
Зарина мақола 722 бет

ФИО авторовAtaxodjayeva Fotima Abduraimovna 
 Toshkent tibbiyot akademiyasi Akusherlik va ginekologiya kafedra dotsent 
O`zbekiston Toshkent sh. 
Kobuljonova Oydin Umidjon qizi
Toshkent tibbiyot akademiyasi Akusherlik va ginekologiya kafedrasi magistri
O`zbekiston Toshkent sh. 
Название публикации: «NORMAL JOYLASHGAN PLATSENTANING 
MUDDATIDAN OLDIN KO`CHISHINING SABABLARI VA XAVF OMILLARI» 
Annotatsiya: Platsentaning ajralishi - tug'ruqning ikkinchi bosqichi tugagunga 
qadar platsentaning bachadon shilliq qavatidan erta ajralishi xisoblanadi. Bu 
homiladorlikning ikkinchi yarmida qon ketishining sabablaridan biridir. Platsentaning 
ajralishi homiladorlikning nisbatan kam uchraydigan, ammo jiddiy asorati bo'lib, 
onaning ham, homilaning ham hayotini xavf ostiga qo'yadi.[1] 
Kalit so`zlar: arterial gipertenziya, giperkoagulyatsya, taxikardiya, anemiyani, 
homiladorlik, vazn yetishmasligi, semizlik, qantli diabet, platsenta, qon ketishi, 
preeklampsiya
.
 
Dolzarbligi: Platsentaning erta ajralishining aniq etiologiyasi noma'lum. Biroq, 
uning paydo bo'lishi bilan bir qator omillar bog'liq. Xavf omillarini 3 guruhga bo'lish 
mumkin: hayot faoliyati, shu jumladan xatti-harakatlar va o'tmishdagi akusherlik 
hodisalari, hozirgi homiladorlik va kutilmagan travma[2]. Platsentaning ajralishi 
xavfini oshiradigan hayot faoliyatida aniqlanishi mumkin bo'lgan omillar orasida 
chekish, homiladorlik paytida giyohvand modda iste'mol qilish, 35 yoshdan oshgan 
ona, gipertenziya 
va oldingi 
homiladorlikdagi platsenta ajralib chiqishi 
kiradi. Yo'ldoshning ajralishiga olib kelishi mumkin bo'lgan hozirgi homiladorlik 
uchun xos bo'lgan holatlar ko'p homiladorlik, preeklampsiya, bachadonning to'satdan 
dekompressiyasi va kindik ichakchasidagi qisqarishdir. Travmalar, avtohalokat, 
yiqilish kabi shikastlanishlar[3]. 
Platsentaning ajralishi platsentani qo'llab-quvvatlovchi qon tomir tuzilmalari 
buzilganda sodir bo'ladi. Boshqacha qilib aytganda, bachadon shilliq qavati va 


422 
platsentaning ona tomonini bog'laydigan tomir tarmoqlari yirtilib ketadi. Ushbu qon 
tomir tuzilmalar homilaga kislorod va ozuqa moddalarini etkazib beradi. Qon tomirlari 
tarmog'ining buzilishi, qon tomir tuzilmalari gipertenziya yoki moddalarni iste'mol 
qilish yoki bachadonning cho'zilishiga olib keladigan sharoitlar tufayli buzilganida 
sodir bo'lishi mumkin. Bachadon mushakdir va elastik, yo'ldosh esa bachadonga 
qaraganda kamroq elastik. Shuning uchun, bachadon to'qimasi to'satdan cho'zilganda, 
yo'ldosh barqaror bo'lib qoladi va bachadon devorini yo'ldosh bilan bog'laydigan tomir 
tuzilishi yirtilib ketadi.[4] 
Plasenta ajralishi nisbatan kam uchraydigan holat, ammo shoshilinch davolanishni 
talab qiladi. Ko'pincha platsenta ajratish homiladorlikning 37-haftasidan oldin sodir 
bo'ladi. Platsentaning ajralishi onalar kasallanishi va perinatal o'limning asosiy 
sababidir. Platsentaning ajralishi bilan ayolda qon ketishi va qon quyish, 
gistorektomiya, qon ketishining buzilishi, maxsus tarqalgan intravaskulyar 
koagulopatiya, buyrak etishmovchiligi va Sheehan sindromi yoki tug'ruqdan keyingi 
gipofiz bezining nekrozi xavfi mavjud[3]. 
Yo`qotilgan qonni quyish orqali onalar o'limi kam uchraydi, lekin onalar o'limining 
umumiy darajasidan yuqori bo'lib qolmoqda. Neonatal oqibatlarga erta tug'ilish va kam 
vaznli tug'ilish, perinatal asfiksiya, o'lik tug'ilish va neonatal o'lim kiradi. Ko'pgina 
mamlakatlarda akusherlik yordami va monitoring usullari yaxshilangan bo'lsa ham, 
platsentaning ajralish darajasi ortib bormoqda. Bu yaxshi o`rganilmagan multifaktorial 
etiologiyani ko'rsatadi.[5] 
Platsentaning ajralishi onaning tomirlari platsentadan ajralganda va bachadon 
shilliq qavati va yo'ldoshning ona tomoni o'rtasida qon ketishi sodir bo'lganda sodir 
bo'ladi. Qon to'planishi bilan bachadon devori va yo'ldoshni itarib yuboradi. Plasenta 
homila uchun kislorod va ozuqa moddalarining manbai, shuningdek, xomilaning 
chiqindi mahsulotlarini chiqarish usuli hisoblanadi[6]. Yo'ldoshning hayotni 
ta'minlovchi funktsiyalarini saqlab qolish uchun onaning qon aylanish tizimiga va 
undan diffuziya muhim ahamiyatga ega. Qonning to'planishi platsentaning onaning 
qon tomir tarmog'idan ajralishiga olib kelganda, yo'ldoshning bu hayotiy funktsiyalari 


423 
to'xtatiladi. Agar homila kislorod va ozuqa moddalarini etarli darajada olmasa, u 
o'ladi.[7] 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   138   139   140   141   142   143   144   145   ...   328




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет