Мектеп математика курсындағы иррационал теңдеулерді шешу әдістемелік ерекшеліктері
жүктеу/скачать 25,5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- МЕКТЕП МАТЕМАТИКА КУРСЫНДАҒЫ ИРРАЦИОНАЛ ТЕҢДЕУЛЕРДІ ШЕШУ ӘДІСТЕМЕЛІК ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
- Түйін сөздер
|
Е.Т.Сейдәзім, Б.Д.Сыдыхов1 ¹Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті, Алматы қ., Қазақстан *e-mail: eldareldar404@gmail.com МЕКТЕП МАТЕМАТИКА КУРСЫНДАҒЫ ИРРАЦИОНАЛ ТЕҢДЕУЛЕРДІ ШЕШУ ӘДІСТЕМЕЛІК ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ Аңдатпа Мектептегі математика курсында теңдеулер мен теңсіздіктерді мазмұнды әдістемелік талдау маңызды орын алады. Бұл мақалада математикалық тәсілдерді қалыптастыру контекстінде оқушыларды иррационалды теңдеулерді шешуге үйрету әдістемесіне ерекше назар аударылады. Түйін сөздер: Иррационал теңдеулер, квадраттық түбір, әдіс, түбір асты мән, квадрат теңдеулер, анықталу облысы, иррационал сан. Кіріспе Иррационал теңдеулерді шешу - мектеп математика курстарында оқылатын маңызды тақырып. Иррационал теңдеулер дегеніміз-квадрат түбірлері, кубтік түбірлері немесе саны сияқты бір немесе бірнеше иррационал сандарды қамтитын теңдеулер. Оқушыларға бұл теңдеулерді шешу қиынға соғуы мүмкін, өйткені иррационал сандарды екі бүтін санның қатынасы ретінде көрсету мүмкін емес. Алайда, бұл теңдеулерді шешудің бірнеше әдісі бар. Иррационал теңдеулерді шешудің кең таралған әдістерінің бірі-бөлгішті рационализациялау. Бұл шешім процесі, әдетте, тең емес түрлендірулерді қамтитын бөгде түбірлердің пайда болуына әкеліп соқтыруы мүмкін. Алайда, иррационал теңдеудің шешімдерін орындалатын әрекеттер бойынша да, уақыт шығындары бойынша да тексеру теңдеудің өзін шешу процесіне қарағанда көп уақытты қажет етуі мүмкін. Мұндай жағдайларда шешім қабылдау үшін басқа әдісті – эквивалентті түрлендіру әдісін – бастапқы иррационал теңдеуді оған тең рационал теңдеумен немесе рационал теңдеулер жүйесімен (жүйелер жиынтығымен) ауыстырған жөн. Иррационал теңдеулерді шешудің тағы бір әдісі-теңдеудің екі бөлігін де квадраттау. Бұл тез және тиімді әдіс болуы мүмкін, бірақ сонымен бірге сенімділікті тексеру қажет сыртқы шешімдерге әкелуі мүмкін. Иррационал теңдеулерді шешудің үшінші әдісі-алмастыруды қолдану. Бұл теңдеудің қисынсыз бөлігін жаңа айнымалыға ауыстыруды, содан кейін жаңа айнымалыға шешім қабылдауды қамтиды. Бұл әдіс абстрактілі болуы мүмкін және кейбір оқушылар үшін күрделі болып көрінуі мүмкін, сонымен қатар күрделі теңдеулерді шешуде пайдалы болуы мүмкін. Бұл әдістердің әрқайсысының артықшылықтары мен кемшіліктері бар және оқушылар көбінесе бір әдіс олар үшін басқаларға қарағанда жақсы жұмыс істейтінін байқайды. Сондықтан мұғалімдер үшін оқушыларға иррационал теңдеулерді шешудің әртүрлі әдістерін ұсыну және оларға ең жақсысын табу үшін әр әдісті қолдануға машықтану маңызды. Осы әртүрлі әдістерді түсіну және меңгеру арқылы студенттер проблемаларды шешу дағдыларын дамыта алады және болашақ математика курстарына жақсы дайындала алады. "Иррационал теңдеулер" бөлімін зерттеудің басында негізгі мектепте иррационал сан, арифметикалық түбір ұғымдары енгізіледі [2]. Сан туралы алғашқы идеялар мектеп жасына дейінгі балаларда да пайда болады. Математиканы оқыту барысында оқушылар сан ұғымын қалыптастырады және іс-әрекетте қажетті есептеу дағдыларын дамытады. Иррационал сан ұғымы негізгі мектепте сан ұғымын қалыптастыру процесін аяқтайды және орта мектепте дамиды. Иррационал сан ұғымы білім алушы үшін айқын, қисынды емес және бірқатар қиындықтар туғызады. Осыған байланысты иррационал сан ұғымымен жұмыс істеу онымен формальды әрекеттерді ғана емес, сонымен бірге иррационал сандармен байланысты бейнелерді, әртүрлі сандық жиындар арасындағы байланыстарды қалыптастыруды, сондай-ақ білім алушылардың тәжірибесін сандық өрнектерді түрлендірудің жаңа әдістерімен байытуды қамтитын мұқият ойластырылған әдістемелік жүйені қажет етеді. жүктеу/скачать 25,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|