Мектепке дейінгі дене тәрбиесі теориясы мен әдістемесі пәнінен дәрістер жинағы


Сабақтың жалпы және қозғау тығыздығы



бет105/138
Дата29.12.2022
өлшемі0,59 Mb.
#60170
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   138
Байланысты:
Ìåêòåïêå äåé³íã³ äåíå ò?ðáèåñ³ òåîðèÿñû ìåí ?ä³ñòåìåñ³ ï?í³íåí ä

Сабақтың жалпы және қозғау тығыздығы. Сабақтың жалпы тығыздығы педагогикалық тұрғыдан ақталып пайдаланылған уақыттың сабақтың бүкіл ұзақтығына қатысы ретінде анықталады. Педагогикалық тұрғыдан ақталған дегеніміз балалардың түсіндірулерді, көрсетпелерді, сөзбен айтылған нұсқауларды қабылдауы, тәрбиешінің дене жаттығуларын көрсетуін бақылауы, тапсырмаларды ұғынуы, балалардың жаттығуларды орындау әдістерін түсіндіруі, дене жаттығуларын орындау жә­не тынығу болып табылады. Дене шынықтыру сабағын сипаттау үшін дене жаттығуларын орындауға кеткен уақыттың сабақтың бүкіл ұзақтығына қаты­сы ретінде түсінілетін қозғау тығыздығы өте маңызды, мұның өзі әрбір нақты сабақтың пайдалылығын анықтайды. Алайда сабақтың қозғау тығыздығына талап қою оқу-тәрбие міндетін жүзеге асыруды теріске шығармайды. Сабақтың ойластырылған мазмұнын және оның біліктілікпен жүргізілуінің көрсеткіші бола отырып, балалардың ой және дене күші әрекетін дұрыс тиімді кезектестіру оқу-тәрбие мақсатында да қажет. Сабақ процесіне қажетті қосымша әрекеттерге (оқу құралдарын таратып беру, балаларды қайта сапқа тұрғызу, дене шынықтыру құралдарының орнын ауыстырып қою) өте аз уақыт беріледі. Тәрбиеші бұл әрекеттерді ұйымдастыруды алдын ала ойластырады және уақыттың пайдасыз кету мүмкіндігін жояды. Кездейсоқ ұйымдастыру олқылықтары (жаттығуларды орындау үшін қажетті құралдардың болмауы, балалардың костюмдерінің немесе аяқ киімдерінің жетіспеуі, залға бөгде адамдардың кіруі) педагогикалық тұрғыдан ақталмаған уақыт шығыны ретінде белгіленеді. Дене шынықтыру сабақтары алға қойылған тәрбие, білім беру және сауықтыру міндеттеріне жауап беру үшін олар балалар­дың белгілі бір эмоциялық өрлеуін туғызатын қызықты болуы керек. Кез келген жастағы топтың сабағындағы қызығушылық жаттығулар мен ойындардың белгілі бір жаңалығымен және ақыл-ой жұмысын, әрекет ширақтығын, оңды эмоцияны, нәтижеге жету құштарлығын туғызатын міндеттердің біртіндеп күрделенуімен қамтамасыз етіледі. Кішкентайлар тобында қызығушылық пен эмоция бұлшық еттер қимылының сезімінен қарапайым қимыл міндеттерін табысты шешуден туындайтын әрекеттерді нақ орындау процесінің серігі болып табылады. Ересектер тобында балалардың қызығушылығы, жаттығуларды өз беттерінше орындауы, кейбір қиындықтарды саналы түрде жеңуі артады. Сондықтан сабақты табысты өткізу үшін тәрбиеші әрбір баланың ерекшелігін жақсы білуі қажет, осының негізінде психика мен денеге түсетін ауыртпалық интенсивтілігінің ықтимал мөлшерін ескеріп және оларды дер кезінде реттей отырып, ұжымдық сабақ процесінде жеке басшылықты шеберлікпен жүзеге асыруы керек. Мысалы, балалардың қызығушылығы мен эмоциясының әлсіреуі, реакцияның кешеуілдеуі, зейіннің нашарлауы мұның бәрі бір жағдайда түсетін ауыртпалықтың аздығының, екінші жағдайда-ауыртпалықтың басымдығының, шаршап-шалдығудың салдары болуы мүмкін. Кейбір ентігудің, жеңіл-желпі терлеудің, қимылдың баяулауының пайда болуы денеге артық ауыртпалық түсуі кезінде көрінеді. Мұның бәрі сабақтың мазмұны мен әдістемесінде қандай да бір кемшіліктің бар екендігін дәлелдейді. Мұндай құбылыстардың бір жағдайда балалардың әрекеттерін алмастыруға және сол арқылы шаршап-шалдығудың байқалған белгілерін әлсіретуге, организмнің психикалық, физиологиялық функциясын теңестіретін және жұмыс істеу қабілетін сақтауға көмектесетін міндеттерді іріктеп алуға, екін­ші жағдайда-эмоцияны және мақсатты әрекетті арттыратын ойын, жарыс әдістерін пайдалануға бағытталған бірқатар әдістемелік тәсілдермен алдын алу керек. «Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту бағдарламасы» бойынша («Денсаулық» білім саласына) дене шынықтыруға аптасына 2 сағат (ересектер тобы 3 сағат) бөлінген. Олардың бірі музыкамен сүйемелденеді. Мұның қажетті шартты музыкалық шығармаларды тиянақты әрі жан-жақты іріктеп алу және оларды біліктілікпен орындау болып табылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   138




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет