Мемлекет және қуқықі теориясы Оцу ццралы


Қүқықтың табиги-құқықтық теориясы



Pdf көрінісі
бет32/75
Дата07.09.2023
өлшемі7,78 Mb.
#106478
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   75
2. Қүқықтың табиги-құқықтық теориясы. 
Бұл құқық Тео-
риясын жақтаушылар (Т.Гоббс, Д.Локк, А.Радищев жэне т.б.) 
мемлекет орнықтыратын 
қүқыққа қоса адамға тумысынан 
берілетін табиғи қүқық та болады дегі санаған. Бүл - өмір сүруге, 
бостандыққа, теңдікке, меншікке жэне т.б. қүқық. Яғни. табиғи 
қүқық (адамның табиги, мәңгі, өзгермейтін қүқықтарының жиын- 
тығы) - колданыстағы қүқыққа (заңдар, прецеденттер) қарағанда 
жоғары құкық, бүл өз бойына сана мен мәңгілік әділеттілікті 
сіңіре білген кұқық. Бүл теорияның шеңберінде құқык псн заң 
бөліп қарастырылады, ягни, позитивтік құқықпен (мемлекет 
қабылдаған зандармен) қатар адамғатуған сәтінен тиесілі жоғары, 
шынайы, табиғи 
та болады.
3. Қүқықтың діни теориясы құкыкты 
түсіндіруде күдай 
кітаптарына, ең алдымен, Інжілге негізделеді. Бүл теорияның 
өкілдері (Аристотель, Фома Аквинский жэне т.б.) егер адамга 
табиғи құкықтар туған сәтінен берілсе, оларды Қүдай беруі 
мүмкін деп санаған.
4. Құқықтың тарихи мектебі. 
Оның өкілдері (Ф.Савиньи. 
Гуго, Г.ГІухта және т.б.) күқықты заңшығарушы қалыптастыр- 
майды, ол халыктық рухтың, дамуы нәтижесінде тіл сияқты өз 
бетімен қалыптасады дегі санаған. Құқықтанушы-ғалымдар халық- 
тық құқыктық рухтың көріністерін дэл тауын, оның ережелерін 
заң формулалары арқылы көрсетуі тиІс, ал заңшыгарушы дайын 
кұкықты тауып, оны қолданыстағы заңнамага айналдыруы тиіс.
46


5. Психологиялык багыт. 
Бүл теорияның өкілдері (Л.И.Петра- 
жицкий, Росс, И.М.Рейснер және т.б.) нормалармен қатар «құқық» 
гүсінігіне адамдардың құқықтык санасын да, кұқыктық эмоция- 
ларын да енгізеді. Психологиялық бағыт кеңес билігініц алгашқы 
жылдарында аса кең қолданыста болған. Себебі, бұл кезде жаңа 
заңдар қалыптаспаған болатын, тіпті, декреттердің өзінде соттар- 
дың істерді пролетарлык мемлекет мүддесіне сәйкес шешуінде 
құқықтық санаға жүгінуі танылған еді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   75




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет